Chủ trương lớn cần phải nghiên cứu thận trọng
Sáng 24/10, Quốc hội nghe giải trình tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Cán bộ công chức và Luật Viên chức và thảo luận tại hội trường.
Ủy ban Thường vụ Quốc hội trình bày trong báo cáo Giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Cán bộ công chức và Luật Viên chức. Trong đó, có nội dung thứ 6 về việc xử lý kỷ luật đối với cán bộ, công chức đã nghỉ việc, nghỉ hưu (khoản 18 Điều 1).
Nhiều ý kiến đại biểu Quốc hội tán thành bổ sung quy định về xử lý kỷ luật đối với cán bộ, công chức đã nghỉ việc, nghỉ hưu nhưng đề nghị quy định rõ trong Luật hình thức kỷ luật phải đi kèm theo hệ quả pháp lý nhất định về vật chất, tinh thần mà người bị xử lý kỷ luật phải chịu. Một số ý kiến đề nghị trong Luật chỉ quy định nguyên tắc và giao Chính phủ quy định cụ thể cả về hình thức kỷ luật.
Ủy ban Thường vụ Quốc hội nhận thấy, xử lý kỷ luật đối với cán bộ, công chức đã nghỉ việc, nghỉ hưu là một chủ trương lớn cần phải nghiên cứu thận trọng, có quy định hợp lý bảo đảm tính khả thi và thống nhất trong quá trình thực hiện.
Do đó, quy định trong Luật nguyên tắc chung trong xử lý kỷ luật đối với cán bộ, công chức đã nghỉ việc, nghỉ hưu; quy định cụ thể về hình thức xử lý kỷ luật gồm khiển trách, cảnh cáo, xóa tư cách chức vụ đã đảm nhiệm, đồng thời giao Chính phủ quy định cụ thể trình tự, thủ tục, hệ quả của hình thức xử lý kỷ luật bảo đảm tính khả thi, linh hoạt trong quá trình triển khai thực hiện.
Tiếp thu ý kiến đại biểu Quốc hội, trong dự thảo Luật cũng đã bổ sung nguyên tắc gắn hình thức xử lý kỷ luật với hệ quả pháp lý tương ứng để làm cơ sở cho Chính phủ quy định chi tiết. Theo đó, đối với từng hình thức xử lý kỷ luật "cảnh cáo", "khiển trách", "xóa tư cách" thì cán bộ, công chức còn phải chịu hệ quả kèm theo (ví dụ như cắt một số quyền lợi về vật chất mà người đó được hưởng).
Nên xử lý cán bộ vi phạm theo cách xóa bỏ quyền lợi mà họ đang thụ hưởng
Phiên thảo luận tại nghị trường sáng ngày 24/10 đã nhận được rất nhiều ý kiến, đóng góp cũng như tranh luận của các đại biểu. Trong đó, đại biểu Nguyễn Văn Hiển (đoàn Lâm Đồng) nêu quan điểm không nên xóa tư cách cách chức vụ đã đảm nhiệm mà nên quy định hình thức kỷ luật khác.
Theo đại biểu Nguyễn Văn Hiển, trước hết cần khẳng định việc rà soát hoàn thiện quy định pháp luật về xử lý kỷ luật cán bộ, công chức, viên chức để đảm bảo thống nhất, đồng bộ giữa xử lý kỷ luật về đảng và xử lý kỷ luật về hành chính nhà nước là cần thiết.
Tuy nhiên, thống nhất đồng bộ không có nghĩa là bên đảng kỷ luật nào thì bên nhà nước phải có hình thức kỷ luật như vậy. Thống nhất và đồng bộ ở đây cần phải hiểu là sự thống nhất, đồng bộ về tính chất, sự nghiêm khắc của chế tài xử lý kỷ luật chứ không phải là có chế tài xử lý kỷ luật với tên gọi giống nhau.
Vì giữa trách nhiệm chính trị và trách nhiệm pháp lý có đặc thù khác nhau. Việc quy định xoá tư cách chức vụ đã đảm nhiệm có điểm bất hợp lý như sau: thứ nhất, việc xoá tư cách chức vụ đa đảm nhiệm về mặt pháp lý thì rất khó giải thích thế nào là tư cách chức vụ và trong các văn bản bổ nhiệm các chức vụ hiện nay không có văn bản nào dùng từ khái niệm là tư cách chức vụ.
Thứ hai, quy định hình thức xử lý kỷ luật trên không tương thích và thống nhất với các quy định về trách nhiệm hình sự trong Luật hình sự và các quy định về xử lý kỷ luật với cán bộ, công chức, viên chức đương chức. Chẳng hạn, theo Luật Hình sự hiện hành, nếu một cán bộ công chức giữ chức vụ, quyền hạn cao bị xử lý hình sự với hình phạt nghiêm khắc nhất là tù có thời hạn, chung thân thì họ vẫn không bị xoá tư cách chức vụ đã đảm nhiệm.
Tương tự như vậy, nếu cán bộ, công chức bị xử lý kỷ luật bằng hình thức cao nhất là buộc thôi việc thì họ cũng không bị xoá tư cách chức vụ đã đảm nhiệm trước đó. Điều này tạo ra sự bất hợp lý là người gây hậu quả pháp lý nghiêm trọng đến mức phải xử lý hình sự lại không bị xoá tư cách chức vụ trước đó, còn người đã nghỉ hưu có thể không phải chịu trách nhiệm hình sự nhưng lại bị xoá tư cách chức vụ đã đảm nhiệm.
Thứ ba, quy định trên tạo sự tranh cãi không cần thiết vè hệ quả pháp lý về xoá tư cách chức vụ đã đảm nhiệm là những văn bản, quyết định người này ký thì có còn hiệu lực pháp lý hay không.
"Tôi có tham khảo kinh nghiệm của Đức đăng trên cổng thông tin điện tử Bộ Nội vụ, theo đó, công chức đã nghỉ hưu vẫn phải chịu trách nhiệm về những vi phạm của mình lúc đương chức và hình thức kỷ luật là giảm và truất lương hưu vĩnh viễn. Đồng thời hệ quả pháp lý là người bị kỷ luật sẽ không còn có quyền giới thiệu và được giới thiệu là nguyên Bộ trưởng, Thứ trưởng...
Tôi thấy quy định này logic về pháp lý và đáp ứng yêu cầu thực tiễn Việt Nam. Tức là phải kỷ luật cái hiện hữu đang có là giảm và truất lương hưu, hệ quả của nó la tác động đến lợi ích vật chất và tinh thần của người bị kỷ luật bao gồm lương hưu và các chức danh, chức vụ đã có trước khi nghỉ hưu. Người bị kỷ luật không còn quyền tự giới thiệu và được giới thiệu với chức danh này. Mặt khác chúng ta không vướng và sa đà vào câu chuyện thì người này bị kỷ luật thì những văn bản, quyết định của người này còn có hiệu lực hay không", đại biểu Hiển nói.
Cuối cùng, đại biểu đề nghị không nên quy định xoá tư cách chức vụ đã đảm nhiệm mà nên quy định hình thức kỷ luật giảm, truất lương hưu vĩnh viễn kèm theo hệ quả pháp lý là tước bỏ hoặc cắt giảm chế độ chính sách đang được hưởng gồm lương hưu, danh hiệu, danh xưng, huân huy chương.
Theo Lê Bảo (Giadinh.net.vn)