Đây là một thay đổi quan trọng trong công tác quản lý đất đai, nhằm phân cấp, phân quyền mạnh mẽ hơn cho chính quyền cơ sở, theo Nghị định mới ban hành của Chính phủ về phân cấp, phân quyền trong lĩnh vực đất đai.
Mở rộng thẩm quyền cấp sổ đỏ cho cấp xã
Theo nghị định của Chính phủ ban hành ngày 12/6 về phân cấp, phân quyền lĩnh vực đất đai, cấp xã sẽ không chỉ cấp sổ đỏ lần đầu mà còn được cấp sổ đỏ theo phương án góp quyền sử dụng đất, điều chỉnh lại đất đai đã được phê duyệt. Trước đây, những nhiệm vụ này thường do cấp tỉnh và huyện đảm nhiệm.
Các trường hợp cấp sổ đỏ vốn thuộc thẩm quyền của UBND cấp tỉnh nay sẽ được giao về cấp xã, bao gồm:
- Cấp sổ đỏ cho các tổ chức trong nước (cơ quan nhà nước, cơ quan Đảng, đơn vị vũ trang, Mặt trận Tổ quốc, tổ chức chính trị - xã hội, đơn vị sự nghiệp công lập).
- Cấp sổ đỏ cho tổ chức tôn giáo.
- Cấp sổ đỏ cho tổ chức nước ngoài có chức năng ngoại giao.
- Cấp sổ đỏ cho người gốc Việt Nam định cư ở nước ngoài.
- Cấp sổ đỏ cho tổ chức kinh tế có vốn đầu tư nước ngoài.
Đặc biệt, Chính phủ cũng giao UBND cấp xã thẩm quyền xác định lại diện tích đất ở và cấp sổ đỏ trong trường hợp thửa đất có vườn, ao, đất thổ cư đã được cấp sổ đỏ trước ngày 1/7/2004.
Hàng loạt thẩm quyền khác được chuyển giao từ cấp huyện xuống cấp xã
Bên cạnh việc cấp sổ đỏ, nhiều thẩm quyền quan trọng khác cũng được chuyển giao từ cấp huyện về Chủ tịch UBND cấp xã. Điều này cho thấy sự tin tưởng và tăng cường vai trò của chính quyền cơ sở trong quản lý đất đai. Các thẩm quyền đó bao gồm:
- Chấp thuận phương án sử dụng đất nông nghiệp của tổ chức kinh tế và phê duyệt phương án sử dụng đất lúa của cá nhân.
- Quyết định thu hồi đất, phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư.
- Phê duyệt phương án cưỡng chế và kinh phí cho hoạt động cưỡng chế.
- Quyết định giá đất cụ thể và giá bán nhà ở tái định cư trong địa bàn.
- Quyết định giao đất, cho thuê đất, cho phép chuyển mục đích sử dụng đất với cá nhân (trước đây thuộc thẩm quyền cấp tỉnh).
- Thành lập Hội đồng thẩm định giá đất, Hội đồng bồi thường, hỗ trợ, tái định cư.
- Quyết định kiểm đếm, cưỡng chế, trưng dụng đất và gia hạn trưng dụng đất.
- Giải quyết tranh chấp đất đai.
Chính quyền hai cấp và những hỗ trợ mới
Việc phân cấp, phân quyền này là một phần trong lộ trình triển khai mô hình chính quyền địa phương hai cấp. Dự kiến, từ ngày 1/7, bộ máy mới sẽ chính thức vận hành sau khi Quốc hội thông qua Nghị quyết về sắp xếp đơn vị hành chính cấp tỉnh năm 2025, giảm số tỉnh, thành phố từ 63 xuống còn 34, và toàn quốc còn 3.321 xã, phường, thị trấn.
Để hỗ trợ người dân và doanh nghiệp trong quá trình chuyển đổi này, Chính phủ cũng đã giới thiệu hai hệ thống trợ lý ảo phục vụ chính quyền và người dân. Các hệ thống này sẽ hỗ trợ tra cứu chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn, quy trình thực hiện công vụ, hướng dẫn thủ tục hành chính và phản hồi nhanh chóng các yêu cầu liên quan đến 1.800 dịch vụ công hiện hành.
Ngoài ra, một hệ thống đường dây nóng của Chính phủ và các bộ, ngành cũng được công bố để tiếp nhận, xử lý nhanh các vướng mắc phát sinh. Người dân và doanh nghiệp có thể yên tâm sử dụng giấy tờ hiện hành cho đến khi hết hạn, và nếu cần cấp lại theo địa chỉ mới, thủ tục sẽ được đơn giản hóa và không mất phí.
Những thay đổi này hứa hẹn sẽ mang lại hiệu quả cao hơn trong quản lý đất đai, giảm tải cho cấp trên và tạo điều kiện thuận lợi nhất cho người dân trong việc thực hiện các quyền lợi liên quan đến đất đai của mình.
PN (SHTT)