Ám ảnh vì ho kéo dài hậu covid-19: Bác sĩ chỉ ra 1 việc cần làm ngay để phục hồi nhanh, tránh biến chứng

Chị Hoài Linh (ở Hà Nội) khổ sở sau khi khỏi COVID-19 gần 2 tháng nay. Khi phát hiện dương tính SARS-CoV-2, chị điều trị, theo dõi tại nhà vì không có biểu hiện triệu chứng, người "khoẻ re". Tuy nhiên, sau 15 ngày âm tính hoàn toàn, chị bắt đầu ho và kéo dài gần 2 tháng không dứt.

"Cơn ho sặc sụa theo cơn kèm khó thở, có cơn kéo dài cả đêm không thể ngủ phải ngồi thở" - chị nói. Đặc biệt, mỗi lần gội đầu xong chị xác định đêm ấy thức trắng vì ho. Cơn ho ám ảnh đến nỗi, cứ nghĩ đến gội đầu là chị lại sợ hãi.

Theo BS Trương Hữu Khanh, Phó Chủ tịch thường trực Liên chi hội Truyền nhiễm TP HCM, cho biết trên Sức khỏe & Đời sống, ho sau mắc COVID-19 giống ho sau bị cảm hoặc nhiễm các virus hô hấp.

Về nguyên nhân gây ho sau khi khỏi COVID-19, theo BS Khanh có 4 nhóm. Thứ 1: Sau khi khỏi bệnh, cơ thể còn đào thải chất tiết (xác virus); Thứ 2: Người có cơ địa dị ứng/hoặc bị suyễn; Thứ 3: Người có bệnh lý trào ngược sẵn có, uống thuốc nhiều thì tình trạng này tăng thêm; Thứ 4 là có tình huống kích thích trung khu thần kinh ở dọc đường hô hấp, vùng khí quản, hầu họng.... gây ho.

Vậy những bệnh nền nào khiến người sau khi mắc COVID-19 dễ bị ho kéo dài? BS Khanh cho hay đó là những người có cơ địa dị ứng (bị kích thích ho khi bị), bị suyễn, trào ngược, sống trong môi trường nhiều khói bụi dễ bị ho.

Theo BS Khanh, không có sự khác biệt trong di chứng ho kéo dài sau mắc COVID-19 có khác với việc nhiễm các virus khác. Có nhiều "dạng" ho khác nhau, có thể bị ho túc tắc, ngứa họng, cũng có thể bị ho sặc sụa. Nhiều người bị ho sau khi nói chuyện nhiều, cười nhiều; hít không khí lạnh, thở bằng miệng nhiều... Có người sau khi ăn no cũng ho, hít phải mùi lạ, thay đổi tư thế, thậm chí, cơn ho khiến họ thức giấc ban đêm.

Để ứng phó với ho sau khỏi COVID-19, theo BS Khanh, người dân phải đi khám để đánh giá việc bản thân có bệnh phổi khác hay không (như viêm phổi, lao phổi), hoặc các bệnh như ho do dị ứng, trào ngược, suyễn... hay đích thị là ho hậu COVID-19.

Nếu không phải vì bệnh lý khác, thì việc tự vận động, tập luyện, tẩm bổ sẽ khiến ho sau COVID-19 hết dần trong tương lai. Có những người cũng bị mệt mỏi, mất sức liên quan hô hấp, thì lúc này tập thở, tẩm bổ là cách duy nhất để quen dần.

Thực tế hiện nay một số người bị ho do di chứng sau COVID-19 đi khám được hướng dẫn "detox" (thanh lọc) phổi. Theo BS Khanh, việc thanh lọc (rửa) phổi chỉ nên áp dụng với những người trong môi trường hít phải quá nhiều bụi (than, kim loại). Còn về y học, không có bệnh lý nào phải thanh lọc phổi. Nhiễm COVID-19 là do virus, vì thế không phải thanh lọc phổi.

Một số mắc COVID-19 thể nặng có dấu vết sẹo hay dãy xơ trên phổi. Những vấn đề này theo vị chuyên gia này không phải detox phổi mà phải tập thở để tăng khả năng trao đổi khí ở những vùng còn lại không bị xơ. "Một số nghiên cứu cho thấy sau 6 tháng những vết xơ này sẽ tự lành" - BS Khanh thông tin và cho hay sự thật là những vết xơ này sẽ làm bệnh nhân khó chịu, ngột thở, không có sức khi vận động mạnh hoặc đeo khẩu trang liên tục. Vì thế tập thở là phương pháp hiệu quả nhất.

Đồng quan điểm, trên báo Tuổi trẻ, bác sĩ Huỳnh Tấn Vũ - trưởng đơn vị điều trị ban ngày Bệnh viện Đại học Y dược TP.HCM - cho biết người mắc COVID-19 sau khi khỏi bệnh cần thời gian và sự chăm sóc phù hợp để hồi phục bao gồm chế độ dinh dưỡng, vận động, đặc biệt là tập hít thở.

Người bệnh có thể tập thở bằng 2 động tác sau đây để giảm ho, chú ý hít bằng mũi thở ra bằng mũi, giữ hơi mở thanh quản.

Bài tập 1: Tư thế ngồi hoa sen

Dùng yoga, khí công để luyện thở bằng tư thế ngồi hoa sen: Người bệnh ngồi xếp bằng kép, hai bàn chân bắt chéo, lòng bàn chân ngửa lên trên. Nếu không ngồi được thì ngồi nửa hoa sen (xếp bằng đơn). Hai bàn tay để lên 2 đầu gối, lưng thẳng rồi bắt đầu thở.

Hít vào tối đa, ưỡn lưng được càng tốt, giữ hơi mở thanh quản (bằng cách hít thêm), đồng thời dao động thân qua lại 2 - 6 lần, thở ra quay đầu qua bên trái, đuổi hết khí trong phổi ra, rồi bắt đầu một hơi thở thứ hai thở ra và quay đầu qua phải, sau đó làm tiếp tục, thực hiện từ 2 - 4 lần.

Để có tác dụng, cần tập đều, hít bằng mũi thở ra bằng mũi. Tập đều đặn, 2 lần sáng và chiều, mỗi lần 15 - 30 phút.

Bài tập 2: Thở 4 thời có kê mông và giơ chân

Chuẩn bị: Nằm ngửa thẳng, kê một gối ở mông, cao khoảng 5 - 8cm vừa sức, tay trái để trên bụng, tay phải để trên ngực; nhắm mắt, chú ý vào việc tập thở.

Động tác:

Thời 1: Hít vào tối đa, ngực nở bụng phình và căng.

Thời 2: Giữ hơi, mở thanh quản bằng cách cố gắng hít thêm, lồng ngực vẫn giữ nguyên ở tình trạng nở tối đa, bụng vẫn phình căng cứng, đồng thời giơ một chân dao động qua lại 4 (hoặc 6) cái, rồi hạ chân.

Thời 3: Thở ra thoải mái tự nhiên, để lồng ngực và bụng tự nhiên hạ xuống.

Thời 4: Thư giãn chân tay mềm giãn, chuẩn bị trở lại thời 1, hít vào. Mỗi lần tập mười hơi thở. Một ngày tập một đến hai lần.

Về dinh dưỡng, bác sĩ Thành khuyên người bệnh bổ sung đầy đủ các chất dinh dưỡng, tôm, cua, thịt, cá và rau xanh; tránh các thực phẩm cay, nóng làm cơn ho thêm trầm trọng. Ngoài ra nên uống nước ấm, ngậm kẹo, tránh để khô họng, uống đủ nước, uống thuốc ho…

PN (Nguoiduaitn.vn)