Thí sinh cuộc thi Hoa hậu Thế giới lên tiếng: Tiết lộ về hủ tục rợn người khiến ít nhất 230 triệu nữ nạn nhân bị cắt bộ phận sinh dục

23/05/2025 09:26:48

Một sự thật gây sốc vừa được Hoa hậu Somalia Zainab Jama tiết lộ tại cuộc thi Hoa hậu Thế giới lần thứ 72: cô chính là nạn nhân của hủ tục cắt âm vật (FGM) từ khi mới 7 tuổi.

Câu chuyện rợn người của Hoa Hậu Somalia đã gây chấn động toàn cầu, đồng thời hé lộ một thực tế đáng sợ: ít nhất 230 triệu trẻ em gái và phụ nữ từ 31 quốc gia đang phải chịu đựng nỗi đau tương tự.

Thí sinh cuộc thi Hoa hậu Thế giới lên tiếng: Tiết lộ về hủ tục rợn người khiến ít nhất 230 triệu nữ nạn nhân bị cắt bộ phận sinh dục
Bài thuyết trình lay động của hoa hậu Somalia tại Miss World.

Những tiếng nói dũng cảm từ hủ tục tàn bạo

Zainab Jama kể lại khoảnh khắc kinh hoàng khi bị bắt vào một căn phòng kín, nơi ba phụ nữ với dao lam và dụng cụ cũ kỹ chờ sẵn để thực hiện cái gọi là "tập tục truyền đời" lên cơ thể cô mà không hề có bất kỳ phương pháp gây mê hay giảm đau nào. Dù gào thét van xin, Jama vẫn phải chịu đựng nỗi đau đớn tột cùng, và bị yêu cầu phải "tự hào về truyền thống đó". Cô tiết lộ, khoảng 98% phụ nữ Somalia trải qua tập tục này.

Trước Zainab Jama, nhiều nhân vật truyền cảm hứng khác cũng đã dũng cảm lên tiếng chống lại FGM. Điển hình là cựu siêu mẫu Áo gốc Somalia Waris Dirie, người cũng là nạn nhân từ năm 5 tuổi. Bà đã công khai trải nghiệm đau đớn này vào năm 1996, trở thành Đại sứ đặc biệt của Quỹ Dân số Liên Hợp Quốc (UNFPA) và tác giả của cuốn tự truyện "Desert Flower" bán chạy hàng triệu bản, được chuyển thể thành phim.

Ngoài ra, còn có nhà giáo dục/tác giả Hibo Wardere và nhà hoạt động Ifrah Ahmed, những người cũng chịu đựng nỗi đau FGM từ khi còn nhỏ và đã thành lập các tổ chức, viết sách, làm phim để đấu tranh chống lại hủ tục này.

Thí sinh cuộc thi Hoa hậu Thế giới lên tiếng: Tiết lộ về hủ tục rợn người khiến ít nhất 230 triệu nữ nạn nhân bị cắt bộ phận sinh dục - 1
Trước khi đăng quang Hoa Hậu Somalia, Zainab Jama từng là nạn nhân của hủ tục tàn bạo. 

FGM: Hủ tục cổ xưa gây hại nghiêm trọng

FGM là thủ thuật cắt bỏ một phần hoặc toàn bộ bộ phận sinh dục ngoài của phụ nữ, hoặc các tổn thương khác đối với cơ quan sinh dục nữ vì lý do không liên quan đến y tế. Thường được thực hiện trên các bé gái từ sơ sinh đến 15 tuổi, hủ tục này có lịch sử lâu đời, gắn liền với tập quán văn hóa, tín ngưỡng và kiểm soát giới tính nữ ở nhiều xã hội, đặc biệt tại châu Phi, Trung Đông và một số cộng đồng ở châu Á.

Mục đích của FGM thường là duy trì trinh tiết, bảo vệ sự trong sạch, giảm quan hệ tình dục trước hôn nhân, hoặc thậm chí được coi là nghi lễ chuyển giao tuổi trưởng thành. Đáng báo động hơn, khoảng 1/4 số người sống sót sau FGM đã phải chịu đựng nỗi đau này dưới bàn tay của nhân viên y tế.

Cuộc chiến không ngừng nghỉ chống lại FGM

Quốc tế lên án FGM là hành vi vi phạm quyền con người nghiêm trọng, ảnh hưởng đến sức khỏe, an ninh và phẩm giá của phụ nữ và trẻ em gái. Các tiến bộ y học khẳng định FGM không mang lại lợi ích sức khỏe nào mà còn dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng, lâu dài như xuất huyết, nhiễm trùng, vô sinh, biến chứng khi sinh nở, và thậm chí tử vong. Về mặt tâm lý, nó gây ra những tổn thương sâu sắc, từ mất lòng tin đến lo lắng và trầm cảm kéo dài.

Vì vậy, xóa bỏ FGM đã trở thành mục tiêu ưu tiên của cộng đồng quốc tế. Từ năm 2008, UNFPA và UNICEF đã chung tay hỗ trợ hàng chục quốc gia nhằm thay đổi hành vi cộng đồng, pháp luật và cung cấp dịch vụ y tế. Ngày 6/2 hàng năm được chọn là Ngày quốc tế không khoan nhượng với tục cắt âm vật để nâng cao nhận thức toàn cầu.

Nỗ lực này còn được hiện thực hóa bằng pháp luật và cam kết chính trị. Hơn 40 quốc gia, bao gồm nhiều nước châu Phi, đã hình sự hóa FGM. Sự đồng lòng này đã ghi nhận những kết quả tích cực: tỷ lệ bé gái bị thực hiện FGM đã giảm khoảng 1/3 trong 30 năm qua, và số lượng người phản đối hủ tục này đang gia tăng mạnh mẽ.

Tuy nhiên, dù đã có những tiến bộ đáng khích lệ, vẫn còn rất nhiều việc phải làm. Bất chấp lệnh cấm và sự lên án của thế giới, FGM vẫn tồn tại trong nhiều cộng đồng do áp lực xã hội.

Bạn nghĩ gì về những nỗ lực toàn cầu để chấm dứt hủ tục FGM? Liệu chúng ta có thể xóa bỏ hoàn toàn tập tục này vào năm 2030 như mục tiêu đã đặt ra không?

PTH (SHTT)