Một trong những điểm mới đáng chú ý nhất của Luật là cho phép cơ quan chức năng được bán tang vật, phương tiện vi phạm hành chính trong một số trường hợp cụ thể. Quy định này nhằm giải quyết tình trạng tồn đọng, hư hỏng hoặc nguy cơ gây hại từ các tang vật bị tạm giữ.
Cụ thể, sau 10 ngày kể từ khi hết thời hạn tạm giữ, người tạm giữ có quyền xử lý các tang vật, phương tiện có khả năng hư hỏng, suy giảm chất lượng, hoặc những vật phẩm có nguy cơ gây cháy nổ, ô nhiễm môi trường, ảnh hưởng đến sức khỏe cộng đồng trong quá trình bảo quản.
Để đảm bảo quyền lợi của người dân, Luật quy định chặt chẽ về thời điểm và quy trình xử lý. Người có thẩm quyền phải thực hiện thông báo hai lần cho chủ sở hữu hoặc người sử dụng hợp pháp. Lần thông báo thứ nhất trong 3 ngày làm việc kể từ ngày hết thời hạn tạm giữ, và lần thứ hai trong 7 ngày làm việc kể từ thông báo thứ nhất. Việc xử lý chỉ được thực hiện sau thời hạn thông báo lần thứ hai, đồng thời phải tuân thủ nguyên tắc "công khai, khách quan, đúng thẩm quyền, bảo đảm công bằng, đúng quy định của pháp luật."
Tiền thu được từ việc bán tang vật, phương tiện sẽ được gửi vào tài khoản tạm giữ tại Kho bạc Nhà nước. Nếu người vi phạm hoặc chủ sở hữu không đến nhận sau thời hạn quy định, số tiền này sẽ được nộp vào ngân sách Nhà nước.
Nâng mức phạt không lập biên bản và bổ sung lĩnh vực xử phạt
Bên cạnh quy định về xử lý tang vật, Luật Sửa đổi cũng điều chỉnh nâng mức tiền tối đa không cần lập biên bản đối với các hành vi vi phạm hành chính. Cụ thể, mức phạt này được tăng gấp đôi: từ 250.000 đồng lên 500.000 đồng đối với cá nhân và từ 500.000 đồng lên 1.000.000 đồng đối với tổ chức.
Bộ trưởng Tư pháp Nguyễn Hải Ninh cho biết việc điều chỉnh này đã tiếp thu ý kiến của đại biểu Quốc hội, mặc dù vẫn còn một số lo ngại về quyền khiếu nại và tính minh bạch. Bộ trưởng khẳng định việc nghiên cứu, đánh giá toàn diện hơn sẽ được tiếp tục trong quá trình xây dựng đề xuất sửa đổi toàn diện Luật Xử lý vi phạm hành chính trong thời gian tới, nhằm tránh phát sinh cách hiểu và áp dụng khác nhau trên thực tế.
Đáng chú ý, Luật vừa thông qua không tăng mức phạt tiền tối đa trong bất kỳ lĩnh vực hiện hành nào, mà chỉ bổ sung một số lĩnh vực mới hoặc các lĩnh vực đang được quy định tại luật chuyên ngành. Các lĩnh vực được bổ sung mức phạt tiền tối đa bao gồm:
- Lĩnh vực khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, phản ánh: mức phạt tối đa 30 triệu đồng.
- Lĩnh vực dữ liệu, công nghiệp công nghệ số: mức phạt tối đa 100 triệu đồng.
- Lĩnh vực quản lý tổng hợp tài nguyên và bảo vệ môi trường biển, hải đảo: mức phạt tối đa 500 triệu đồng.
Đối với các đề xuất tăng mức phạt trong các lĩnh vực như giao thông đường bộ, an toàn thực phẩm, sức khỏe, Bộ trưởng Nguyễn Hải Ninh cho biết đây là vấn đề lớn, có phạm vi tác động rộng, cần có sự tổng kết, đánh giá tác động đầy đủ, toàn diện. Do đó, dự thảo Luật không đề xuất tăng mức phạt tối đa trong các lĩnh vực quản lý Nhà nước hiện hành. Chính phủ sẽ chỉ đạo các cơ quan nghiên cứu và đánh giá tổng thể để đề xuất sửa đổi trong thời gian tới khi sửa đổi toàn diện Luật này.
Việc thông qua Luật Sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Xử lý vi phạm hành chính được kỳ vọng sẽ góp phần nâng cao hiệu quả công tác quản lý nhà nước, đảm bảo tính răn đe, phòng ngừa vi phạm, đồng thời giải quyết các vướng mắc trong thực tiễn thi hành.
PN (SHTT)