Mắc COVID-19, bất kỳ ai, tuổi nào cũng có thể trở nặng rồi tử vong

11 bệnh nhân trẻ tuổi nặng và nguy kịch không ai có bệnh nền

Tiểu ban Điều trị chiều 19/5 cho biết, cả nước hiện có hơn gần 1.770 bệnh nhân đang điều trị tại 72 cơ sở y tế. Trong số này có 57 bệnh nhân tiên lượng nặng, 58 ca phải thở oxy, 9 ca thở máy không xâm nhập, 20 ca nguy kịch phải thở máy, điều trị tích cực và 3 ca đặt ECMO.

Tại Bệnh viện Bệnh nhiệt đới Trung ương cơ sở 2, nơi đang điều trị cho 416 bệnh nhân (khoảng 25% tổng bệnh nhân cả nước). Trong đó có 41 ca tiến triển nặng lên, 28 ca tiên lượng rất nặng. Về tình trạng lâm sàng, 24 ca nặng phải thở oxy; 6 ca thở máy không xâm nhập; 18 ca thở máy, điều trị tích cực; 2 ca ECMO.

Điều đáng nói, trong số các ca bệnh trở nặng nhanh, rồi diễn tiến nặng dần trở thành nguy kịch, có không ít bệnh nhân là người trẻ tuổi.

Hiện Bệnh viện này có 4 bệnh nhân dưới 50 tuổi diễn biến nặng, phải thở oxy lưu lượng cao; 6 bệnh nhân thở máy, 1 bệnh nhân ECMO. Đặc biệt, trong số những ca nặng này không ai có bệnh lý nền.

Đơn cử, thai phụ 35 tuổi ở Hà Nội, phát hiện dương tính hôm 9/5, sau hơn 1 tuần vào viện phải thở máy qua ống nội khí quản, vẫn còn sốt cao, được điều trị an thần, giãn cơ. Trường hợp trở nặng cấp tính này được các chuyên gia hàng đầu khuyến nghị cần hội chẩn với sản khoa liên tục, xem xét sớm chỉ định đặt ECMO.

Ngoài ra, một số nhân viên y tế trẻ tuổi cũng diễn biến nặng lên. Mới nhất có trường hợp người đàn ông mới 37 tuổi, tiền sử khoẻ mạnh, phát hiện dương tính SARS-CoV-2 hôm 8/5, chỉ 10 ngày sau vào viện phải chuyển từ Bắc Ninh lên Bệnh viện Bệnh nhiệt đới Trung ương, đặt ECMO ngay.

Người trẻ, khỏe khi mắc COVID-19 có đáng lo không?

Tại Việt Nam, đến nay đã trải qua 3 đợt dịch và đang ở đợt dịch thứ 4. Với đợt dịch đầu tiên, có một số bệnh nhân nặng nhưng không có tử vong. Đợt dịch thứ 2 ở Đà Nẵng (tháng 7-8/2020) vẫn với chủng virus lần đầu tìm thấy ở Vũ Hán (Trung Quốc) như đợt 1, nhưng bùng phát trong bênh viện khiến 35 ca tử vong, chủ yếu là bệnh nhân rất nặng, có nhiều bệnh nền.

Đợt dịch thứ 3 ở Hải Dương (tháng 1/2021) chủ yếu với biến chủng Anh (B.117) khiến hàng trăm người mắc nhưng hầu hết ở những người trẻ, số ca nặng không nhiều và không có ca tử vong.

Trong đợt dịch thứ 4, tính từ ngày 27/4 đến nay đã ghi nhận hơn 1.500 ca bệnh, không ít trong số này là người trẻ tuổi.

Người trẻ, khỏe khi mắc COVID-19 có đáng lo không? Người tuổi cao, có bệnh lý nền là yếu tố nguy cơ tử vong của bệnh COVID-19 thực chất là gì?

BSCK2 Nguyễn Trung Cấp - Phó Giám đốc Bệnh viện Bệnh nhiệt đới Trung ương cho hay, người quá lớn tuổi có thể tự nhiên mất mà không do bệnh lý gì (gọi là chết vì tuổi già). Khi mắc COVID-19 cộng thêm chết do bệnh lý (chết bệnh) thì tỷ lệ tử vong đương nhiên sẽ tăng cao hơn người trẻ. Diễn biến COVID-19 ở người già cũng phức tạp và điều trị khó khăn hơn người trẻ tuổi.

Khi so sánh giữa nguy cơ tử vong của các nhóm bệnh nhân khác nhau, các nhà thống kê thường dùng khái niệm tỷ suất chênh (Odd Ratio- OR) để đo lường sự tác động của các yếu tố đến các nguy cơ mắc bệnh hay tử vong.

Thống kê trên 64.781 bệnh nhân COVID-19 nặng tại 592 bệnh viện ở Mỹ năm 2020 cho thấy: Tỷ lệ tử vong chung ở các bệnh nhân COVID-19 nặng khoảng 20,3%.

So với nhóm 18 - 34 tuổi thì nguy cơ tử vong của nhóm bệnh nhân trên 80 tuổi tuổi có tỷ suất chênh OR=16,2. So với người khỏe mạnh thì nhóm bệnh nhân có bệnh tiểu đường có nguy cơ tử vong cao hơn với tỷ suất chênh OR=1,9.

Điều này có nghĩa là nếu mỗi 100 bệnh nhân nặng tiền sử trẻ khỏe có khoảng 20 người tử vong, thì nhóm 100 bệnh nhân trên 80 tuổi sẽ tử vong khoảng 66 người. Cùng lứa tuổi, nhóm bình thường tử vong 20 người thì nhóm có có bệnh tiểu đường sẽ tử vong khoảng 32 người.

"Khi nhiễm COVID-19, bất kỳ ai hay lứa tuổi nào đều có khả năng diễn biến nặng, đều có thể tử vong" - BS Cấp nhấn mạnh.

Ông nêu ví dụ: Ngay từ đầu vụ dịch, tại Vũ Hán ghi nhận bác sĩ Lý Văn Lượng mới 34 tuổi tử vong. Sau đó một loạt những người nổi tiếng khỏe mạnh như nữ cầu thủ Elham Sheikhi của Iran tử vong ở tuổi 23, lực sĩ Victor Luna ở Brazil qua đời vì COVID-19 ở tuổi 37, lực sĩ đa tài Dmitriy Stuzhuk ở Ukraina - một người không chịu tin rằng có bệnh COVID-19 - đã qua đời vì chính bệnh này ở tuổi 33.

Nguy cơ tử vong phụ thuộc vào nhiều yếu tố

Có thể kể đến do cơ địa, tuổi tác, các bệnh lý kèm theo và khả năng miễn dịch giúp cơ thể chống đỡ bệnh tật.

Nguy cơ này cũng phụ thuộc vào diễn biến và độc lực của từng chủng virus. Nó cũng phụ thuộc nhiều vào khả năng chẩn đoán, điều trị của các thầy thuốc, khả năng cung cấp về giường bệnh, nhân lực, oxy, thuốc men và trang bị hồi sức cấp cứu của hệ thống y tế.

Thực tế tại Ấn Độ hiện nay cho thấy khi hệ thống y tế bị quá tải thì không thể đảm bảo được việc điều trị có hiệu quả.

Ở đợt dịch thứ 4 đang xảy ra tại Việt Nam, giải trình tự gene cho thấy bệnh nhân chủ yếu nhiễm biến chủng virus SARS-CoV-2 lần đầu được tìm thấy ở Ấn Độ (B.1.617.2).

Lãnh đạo Bộ Y tế nhiều lần nhận định đợt dịch này có quy mô và tính phức tạp cao hơn các vụ dịch trước do bùng phát cả ở trong bệnh viện - nơi có nhiều người bệnh nặng, nhiều bệnh lý nền, cả ở trong cộng đồng tại nhiều địa phương và cả trong các khu công nghiệp lớn.

Hai bệnh nhân COVID-19 đã tử vong trong đợt dịch này, một người cao tuổi và một người mới 37 tuổi, có nhiều bệnh lý nền đi kèm. Nhưng đợt dịch này cũng có nhiều bệnh nhân nặng.

Cho rằng đặc điểm diễn biến bệnh do chủng virus mới này còn đang cần nghiên cứu tiếp, nhưng BS Nguyễn Trung Cấp nhấn mạnh, để hạn chế tỷ lệ tử vong, chúng ta không chỉ lưu tâm đến nhóm bệnh nhân có tuổi, có bệnh nền mà còn phải đảm bảo việc điều trị tốt cho cả nhóm người trẻ khỏe.

Điều đó đòi hỏi phải nâng cao chất lượng chẩn đoán, điều trị ở tất cả các tuyến, ưu tiên nguồn lực, đảm bảo cung cấp đầy đủ thuốc, vật tư hóa chất và trang thiết bị phục vụ công tác khám và điều trị.

"Hơn hết, mỗi người đều phải thực hiện tốt các biện pháp phòng bệnh như thực hiện thông điệp 5K của Bộ Y tế, tuân thủ các chỉ định cách ly giãn cách khi được yêu cầu để hạn chế số người mắc không vượt quá khả năng đáp ứng của hệ thống điều trị" - ông nói.

Theo Võ Thu (Giadinh.net.vn)