Người dân sinh sống tại TP Hà Nội và TP Hồ Chí Minh đang đối diện với tình trạng ô nhiễm bụi mịn PM2.5.
Bụi mịn PM2.5 là một dạng vật chất có kích thước rất nhỏ, nhỏ hơn 2,5 micromet. Đây là một loại bụi đặc biệt nguy hiểm, bởi có thể xâm nhập vào hệ hô hấp và da của con người.
Điều này khiến không ít người dân lo lắng trước tình trạng ô nhiễm do bụi mịn, có nguy cơ đe dọa đến sức khỏe, đặc biệt là trẻ em.
Trong bối cảnh này, khẩu trang chống bụi mịn là sản phẩm được coi là "cứu cánh" khiến người dân săn tìm.
Cũng xuất phát từ nỗi lo đó nên thời gian qua, mặt hàng khẩu trang được người bán hàng từ online đến cửa hàng, đại lý… quảng cáo, giới thiệu với đa dạng các mẫu mã, chủng loại, đi kèm là công dụng rất "thần thánh" được thổi phồng, không những chống carbon, chống bụi PM2.5, lọc bụi PM2.5, diệt khuẩn, chống tia UV... mà còn thoáng mát và ngăn ngừa virus cúm.
Ghi nhận của PV tại cửa hàng Viet Mark (số 191 + 193 Nguyễn Ngọc Vũ, Cầu Giấy), một nữ nhân viên cho biết: "Cửa hàng có 2 loại sản phẩm khẩu trang là khẩu trang làm bằng vải và khẩu trang làm từ bông. Khẩu trang làm bằng vải có giá rẻ, chỉ vài ngàn đồng cho đến hơn 10.000 đồng/cái nhưng và không thể ngăn được bụi mịn nhưng khẩu trang làm bằng bông thì có công dụng chỉ để chống bụi mịn".
Nữ nhân viên này cho biết, có nhiều loại khẩu trang có thể chống bụi mịn PM2.5 cùng nhiều mức giá khác nhau, chủ yếu dao động từ 12.000 đồng/cái – hơn 30.000 đồng/cái.
"Khẩu trang dành cho trẻ em đắt hơn các loại khác, có giá 23.900 đồng/cái. Đối với khẩu trang dành cho trẻ em mà bán ra với mức giá này là hợp túi tiền, hàng được sản xuất tại Việt Nam nên chị yên tâm mua cho cháu. Cái này vừa lọc bụi mịn, tức là tự động loại bỏ bụi mịn, lại vừa ngăn ngừa virus cúm. Khi đeo vào thì cảm giác cũng thoáng mát", nữ nhân viên cho hay.
Khẩu trang dành cho trẻ em, có công dụng "thần thánh" vừa ngăn ngừa virus cúm, lọc bụi PM2.5 vừa thoáng mát là sản phẩm của công ty TNHH sản xuất thương mại và XNK Vina Towel Việt Nam, sản xuất tại ngõ 207 phố Bùi Xương Trạch, Hà Nội.
Một sản phẩm khác của của công ty trên là túi gồm 10 chiếc khẩu trang y tế cũng được khẳng định trên nhãn là "lọc bụi, lọc ô nhiễm >99%; ngăn ngừa khói bụi, virus, nấm mốc".
Tương tự, tại một địa chỉ bán lẻ trong ngõ 32 phố Hào Nam (Đống Đa), người bán hàng khẳng định khẩu trang được bán tại đây đều chống được bụi mịn PM2.5, giá bán chỉ dao động từ 35.000 đến 45.000 đồng/cái nhưng người dùng có thể đem giặt bình thường để tái sử dụng.
Giá rẻ lại có công dụng rất "siêu Việt" và có thể giặt để tái sử dụng nhiều lần, thế nhưng, chủ cửa hàng bán lẻ tại ngõ 32 phố Hào Nam lại rất e dè khi nói đến nguồn gốc.
Khi PV khẳng định: "Bao bì toàn chữ Trung Quốc thì làm gì có hàng nhập khẩu?" thì nữ nhân viên tên Thương tại đây khẳng định: "Nhập khẩu từ trung ương Trung Quốc, hàng về bên này còn được đại lý buôn của chị cung cấp cho cả công nhân các nhà máy, mỗi ngày bán ra hàng trăm chiếc nên em yên tâm".
Tìm kiếm "khẩu trang chống bụi mịn PM2.5" trên internet, kết quả đã cho ra rất nhiều sản phẩm được người bán tung hô, khẳng định chống được bụi mịn PM2.5.
Chia sẻ với PV, tài khoản có tên T.N tự nhận là đại lý bán buôn mặt hàng khẩu trang cho biết: "Khẩu trang phải nhiều lớp mới chống được bụi mịn, bên Trung Quốc có loại khẩu trang 7 lớp có khả năng lọc bụi lên đến 95%, trong đó có bụi mịn mà bộ lọc khó không gây khó thở như khẩu trang bình thường, gọng mũi và dây đeo thì thiết kế ôm sát mặt.
Thiết kế của loại khẩu trang có khả năng chống được bụi mịn là bên ngoài có nút van nên hoàn toàn không gây khó thở. Nhiều đại lý ở Việt Nam săn tìm rất nhiều, cứ hàng về bao nhiêu là hết bấy nhiêu".
Đa dạng các mặt hàng khẩu trang được quảng cáo với công dụng "thần thánh" chống bụi mịn PM2.5, được người dùng săn tìm trên thị trường mà giá bán chỉ dao động từ 12.000 đồng – 55.000 đồng/chiếc.
Tuy nhiên, quan sát của PV cho thấy, đa số các loại khẩu trang bán trôi nổi đều không có nhãn phụ, không hướng dẫn sử dụng, không có bất cứ thông tin gì chứng minh có thể lọc được bụi mịn, thế nhưng, lợi dụng vào diễn biến thời tiết hết sức phức tạp, ô nhiễm không khí kéo dài nhiều ngày qua, nhiều nơi bán hàng đã không ngần ngại thổi phồng công dụng, đánh lừa người tiêu dùng.
Trao đổi với PV, PGS.TS Nguyễn Duy Thịnh (Đại học Bách khoa Hà Nội) khẳng định: "Kích thước 2,5 micromet còn nhỏ hơn kích thước của vi sinh vật (5-10 micromet) nên để lọc được bụi mịn thì phải sử dụng màng siêu lọc, có kích thước nhỏ hơn kích thước của bụi mịn, tối thiếu là 1 micromet. Tuy nhiên, cơ sở sản xuất màng lọc cũng không thể sản xuất được màng lọc có kích thước nhỏ hơn kích thước của bụi mịn, vì giá thành cực kỳ đắt và có sản xuất ra được khẩu trang lọc bụi mịn thì cũng không đơn giản và nhanh chóng đến thế".
PGS.TS Nguyễn Duy Thịnh cũng khuyến cáo người tiêu dùng cần tìm hiểu thông tin về bụi mịn và tỉnh táo trước những lời quảng cáo sản phẩm khẩu trang. Hơn nữa, khẩu trang liên quan trực tiếp đến hơi thở, sức khỏe con người nên khẩu trang không rõ nguồn gốc chính là nguồn tích tụ bệnh tật, vi khuẩn khi sử dụng.
Theo Bảo Loan (Giadinh.net.vn)