Mù chữ, ăn rễ cây sống qua ngày, người phụ nữ sở hữu tỷ đô nhờ bán sốt ớt

27/06/2025 18:04:09

Dù là chủ một doanh nghiệp lớn và sở hữu khối tài sản lên tới hơn 1 tỷ USD, song bà Đào Hoa Bích lại không hề biết chữ.

Sinh năm 1947, là con thứ 8 trong một gia đình nghèo ở ngôi làng miền núi thuộc Tuân Nghĩa, tỉnh Quý Châu, Đào Hoa Bích chưa từng được đến trường. Bà trải qua một tuổi thơ cơ cực, sống sót qua nạn đói lớn ở Trung Quốc bằng cách ăn rễ cây.

Mù chữ, ăn rễ cây sống qua ngày, người phụ nữ sở hữu tỷ đô nhờ bán sốt ớt

Mù chữ, ăn rễ cây sống qua ngày, người phụ nữ sở hữu tỷ đô nhờ bán sốt ớt - 1
Bà Đào Hoa Bích phải bươn trải đủ nghề từ nhỏ để phụ giúp gia đình. Ảnh: The Paper

Vì diện mạo ưa nhìn, bà Bích được nhiều gia đình giàu có trong làng "nhắm tới". Song, trái lời cha mẹ, bà Bích quyết tâm lấy bằng được người mình yêu.

Mù chữ, ăn rễ cây sống qua ngày, người phụ nữ sở hữu tỷ đô nhờ bán sốt ớt - 2

Sau khi kết hôn, 2 vợ chồng rời khỏi làng lên TP Quý Dương lập nghiệp. Tuy nhiên, cuộc sống của bà cũng không bớt vất vả bởi chồng sức khỏe yếu, mọi gánh nặng kinh tế đè lên vai bà.

Vì không biết chữ, bà chỉ có thể làm những công việc tay chân nặng nhọc để chèo chống gia đình. Năm 1989, chồng mất, bà Bích một mình nuôi 2 người con trai.

"Nếu khi đó tôi không cố gắng, không mạnh mẽ, con tôi sẽ không có gì để ăn, không được đi học", bà kể lại trong một cuộc phỏng vấn sau này.

Mù chữ, ăn rễ cây sống qua ngày, người phụ nữ sở hữu tỷ đô nhờ bán sốt ớt - 3
Ảnh: The Paper

Quyết tâm bám trụ thành phố để con cái có tương lai tốt hơn, bà Bích mở một quán ăn nhỏ ngay cạnh trường học để bán mì lạnh và sốt ớt cay tự làm. Với tấm lòng nhân hậu, bà thường xuyên cho học sinh nghèo ăn miễn phí.

Do đó, bà Bích được nhiều người yêu mến gọi là Lao Gan Ma (mẹ đỡ đầu).

Thành công nối tiếp thành công, tới đầu thập niên 90, bà Bích trở thành chủ một nhà hàng có quy mô lớn hơn.

Khi chính quyền địa phương đẩy mạnh việc phát triển hạ tầng giao thông, nhiều tuyến đường mới đi vào hoạt động, bà lập tức tận dụng cơ hội mở rộng danh tiếng bằng cách tặng tài xế lái xe qua đây những chai sốt ớt do bà làm.

Những tài xế này đã giúp các sản phẩm của bà Bích được nhiều người biết đến.

Mù chữ, ăn rễ cây sống qua ngày, người phụ nữ sở hữu tỷ đô nhờ bán sốt ớt - 4
Ảnh: The Paper

Tháng 8/1996, bà thuê 2 gian nhà để mở một xưởng nhỏ sản xuất nước tương và sốt cay ở Quý Dương. Chỉ 1 năm sau đó, Công ty Thực phẩm hương vị đặc biệt Lao Gan Ma của bà Bích chính thức được thành lập. 

Những ngày đầu mở nhà máy, bà gặp vô vàn khó khăn trong khâu sản xuất và vận hành. Bà gần như không về nhà mà ăn ngủ tại nhà máy. Vì thiếu vốn, máy móc hạn chế nên nhiều khâu buộc phải làm thủ công.

Việc giã tiêu, cắt ớt bị nhiều công nhân thoái thác. Để làm gương, bà tự mình xắn tay vào làm. 

Mù chữ, ăn rễ cây sống qua ngày, người phụ nữ sở hữu tỷ đô nhờ bán sốt ớt - 5

Làm việc vất vả suốt một thời gian dài, bà Bích bị viêm khớp vai nghiêm trọng, 10 đầu ngón tay bị vôi hóa. Song, bà vẫn luôn tâm niệm: "Nếu không mạnh mẽ thì sẽ không có cơm ăn".

Khi lượng tương và sốt ớt cay sản xuất ra đã ổn định thì khâu tiêu thụ lại gặp khó khăn. Bà tự mình đi đến từng cửa hàng tạp hóa, quán ăn để chào hàng với lời cam kết: "Không ngon thì không lấy tiền".

Nhờ hương vị độc đáo, dần dần Lao Gan Ma đã trở thành thứ không thể thiếu trên mâm cơm của nhiều người Trung Quốc. 

Mù chữ, ăn rễ cây sống qua ngày, người phụ nữ sở hữu tỷ đô nhờ bán sốt ớt - 6
Ảnh: The Paper

Cuộc sống tiếp tục thử thách người góa phụ khi Lao Gan Ma liên tục bị làm giả, làm nhái. Thậm chí, một thương gia ở Hồ Nam nhanh tay đăng ký thương hiệu Lao Gan Ma trước.

Tìm đến cơ quan chức năng, bà Bích nhận được câu trả lời rằng cả 2 bên đều có quyền sử dụng tên này. Bà quyết tâm đòi lại công lý.

Phải tới năm 2001, tòa án mới ra phán quyết: "Không ai được phép sử dụng thương hiệu Lao Gan Ma ngoài bà Đào Hoa Bích". Đối thủ buộc phải bồi thường cho bà 400.000 Nhân dân tệ (hơn 1,4 tỷ đồng).

Mù chữ, ăn rễ cây sống qua ngày, người phụ nữ sở hữu tỷ đô nhờ bán sốt ớt - 7
Ảnh: Tasting Table

Khi thương hiệu không còn bị tranh chấp, bà đưa Lao Gan Ma ra nước ngoài. Trong một cuộc thi bình chọn tương ớt ở Mỹ, Lao Gan Ma đã đoạt ngôi vị số 1.

Giá cao hơn nhiều lần so với ở Trung Quốc, song Lao Gan Ma vẫn chinh phục được thị trường quốc tế khi được coi là "sức mạnh bí ẩn của phương Đông".

Gắn liền với biệt danh "phép lạ của Quý Châu", gia đình bà Bích chính thức được Forbes đưa vào danh sách những gia đình giàu có nhất Trung Quốc năm 2015.

Mù chữ, ăn rễ cây sống qua ngày, người phụ nữ sở hữu tỷ đô nhờ bán sốt ớt - 8
Ảnh: QQ

Mù chữ, ăn rễ cây sống qua ngày, người phụ nữ sở hữu tỷ đô nhờ bán sốt ớt - 9

Khi đã gần 70 tuổi, bà Bích quyết định lùi lại, nhường quyền quản lý công ty cho 2 con trai là Lý Quý Sơn và Lý Diệu Tinh.

Song vì thiếu kinh nghiệm và cách làm ăn manh mún, chộp giật của người đứng đầu, thương hiệu bị đẩy tới cảnh lao đao. Làn sóng phẫn nộ tẩy chay Lao Gan Ma lan rộng khắp.

Năm 2019, 2 vụ hỏa hoạn liên tiếp xảy ra tại nhà máy ở Quý Châu khiến bà Bích buộc phải trở lại thương trường, tìm cách vực dậy thương hiệu. Dù đã ngoài 73, song bà không ngại xuất hiện trên mạng để bán hàng trực tuyến.

Mù chữ, ăn rễ cây sống qua ngày, người phụ nữ sở hữu tỷ đô nhờ bán sốt ớt - 10
Ảnh chụp màn hình

Nhờ những nỗ lực không ngừng nghỉ, bà đã kéo doanh số trở lại và thiết lập những kỷ lục mới. Năm 2023, bà xuất hiện trong danh sách những người giàu của Trung Quốc với tài sản ròng lên tới 1,25 tỷ USD (32,5 nghìn tỷ đồng).

Bà Đào Hoa Bích là tấm gương thành công từ sự kiên trì, bền bỉ và dám dấn thân. Câu chuyện của bà không chỉ là bài học kinh doanh, mà còn là nguồn cảm hứng cho bất kỳ ai dám theo đuổi đam mê, biến điều bình thường thành phi thường.

Theo Đỗ An (VietNamNet)

Nổi bật