Ung thư là một trong những vấn đề sức khỏe nguy hiểm nhất trên hành tinh. Thống kê của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) cho thấy năm 2008 thế giới có 12,6 triệu người mắc ung thư, trong đó có 7,5 triệu người tử vong.
Khi đối mặt với ung thư, con người chịu thiệt hại rất lớn về sức khỏe và kinh tế để kéo dài thời gian sống và ngăn ngừa khối u di căn. Dù nền y học ngày nay đang trên đà phát triển nhưng chúng ta vẫn chưa có phương pháp điều trị ung thư triệt để, vì vậy giới chuyên gia y tế vẫn khuyến cáo nên "phòng bệnh hơn chữa bệnh".
"Bệnh tật từ miệng mà ra" và ung thư cũng không ngoại lệ, có không ít loại ung thư xuất phát từ nguyên nhân ăn uống. Nếu bạn muốn phòng ngừa căn bệnh này, trước hết hãy xây dựng cho bản thân một chế độ ăn uống lành mạnh, cần tránh xa những loại thực phẩm là "chất xúc tác" tạo ra ung thư dưới đây.
1. Thịt chế biến sẵn
WHO đã đưa ra nhiều bằng chứng thuyết phục cho thấy các loại thịt chế biến sẵn có khả năng gây ung thư, đồng thời xếp thực phẩm này vào danh sách chất gây ung thư Nhóm 1, đặc biệt liên quan đến ung thư đại trực tràng và dạ dày.
Theo cơ quan này, thịt đã qua chế biến như xúc xích, thịt bò khô, lạp xưởng, dăm bông…là thịt đã được biến đổi qua quá trình ướp muối, xử lý, lên men, hun khói hoặc các quy trình khác để tăng hương vị hoặc cải thiện khả năng cũng như thời gian bảo quản.
Cắt giảm thịt chế biến sẵn trong khẩu phần ăn sẽ có thể trực tiếp cắt giảm các hợp chất có khả năng gây ung thư, giảm lượng chất béo bão hòa nạp vào cơ thể.
2. Thịt chiên và thịt nướng
Đây là 2 món ăn khoái khẩu của rất nhiều bạn trẻ, tuy nhiên nó lại được xếp đứng đầu danh sách gây ung thư.
Thịt khi nướng ở nhiệt độ cao dễ bị cháy cạnh, phần bị cháy khét đó chứa benzopyrene. Ngoài ra, nếu nướng với than hoa, benzopyrene còn được tạo ra từ than hoa sau khi bị đốt, nó có thể bay lơ lửng trong không khí, hòa trộn với khói dầu, rơi và bám vào thực phẩm.
Còn với đồ chiên, dầu thực vật khi đun nóng trên 270°C sẽ tạo ra benzopyrene, đạt ngưỡng 300 độ C một lượng lớn benzopyrene được tạo thành sẽ bám vào thực phẩm. Đặc biệt, khi bạn ăn đồ chiên rán ở ngoài, có những hàng quán sử dụng dầu chiên đi chiên lại nhiều lần còn làm tăng hàm lượng benzopyrene gấp nhiều lần, vô cùng nguy hiểm cho sức khỏe.
3. Cá khô, cá muối
Cá khô, cá muối là những món ăn quen thuộc của nhiều địa phương. Tuy nhiên, những thực phẩm này thuộc nhóm chất gây ung thư loại 1. Bởi vì, trong quá trình ướp cá muối, người ta sử dụng nồng độ muối ăn cao nhằm mục đích khử nước của cá. Quá trình này dễ dẫn đến cá muối, cá mắm chứa cực nhiều nitrit. Nitrit sẽ chuyển hóa thành nitrosamine (nitrosodimethylamine) sau khi vào cơ thể.
Dưới môi trường axit của dạ dày, nitrosamine cực dễ gây ung thư. Hơn nữa, ngoài nguy cơ gây ung thư do nitrit gây ra, cá muối có thể sinh ra vi khuẩn trong quá trình phơi nắng, để khô, thậm chí là sản sinh ra aflatoxin… và aflatoxin cũng là một loại chất gây ung thư cực mạnh.
4. Rau muối chua
Dưa muối, cà muối là những món ăn thân quen trong mâm cơm gia đình của người Việt. Thế nhưng các chuyên gia cho biết: Nếu không biết cách làm và ăn sao cho đúng thì rất dễ bị ung thư.
Khi dưa, cà muối vẫn còn vị hăng, cay, chưa được lên men kỹ thì hàm lượng nitrat chuyển hóa thành nitrit sẽ kết hợp với aixt amin trong thực phẩm và chuyển hóa thành nitrosamine. Chất này đã được chứng minh là có thể gây ung thư.
5. Thịt đỏ
Dù lành mạnh hơn thịt chế biến sẵn nhưng thịt đỏ vẫn được WHO xếp vào danh sách chất gây ung thư Nhóm 2A nghĩa là "có thể gây ung thư cho con người". Ăn nhiều thịt đỏ có mối liên hệ mạnh nhất với ung thư đại trực tràng, tuy nhiên, cũng có bằng chứng về sự liên quan đến cả ung thư tuyến tụy và tuyến tiền liệt.
Một nghiên cứu được công bố bởi Nhà xuất bản Đại học Oxford, Anh năm 2007 cho biết thịt đỏ chứa một loại protein có khả năng làm tổn thương ruột người, làm tăng nguy cơ ung thư đại trực tràng.
Hội đồng Ung thư Úc khuyến cáo rằng, để giảm nguy cơ ung thư, bạn không nên ăn quá 65-100g thịt đỏ nấu chín mỗi tuần.
6. Rượu
Thành phần chính của rượu là ethanol. Sau khi ethanol vào cơ thể người sẽ chuyển hóa thành acetaldehyde (một chất gây ung thư loại 1), rồi tiếp tục chuyển hóa thành axit acetic, cuối cùng thành carbon dioxide và nước. Rượu bia có thể gây ung thư theo nhiều cách, chủ yếu nhất là làm tổn thương DNA, uống rượu lâu ngày sẽ làm DNA bị tổn thương tích tụ dần, trong quá trình tích tụ dễ gây ra một số đột biến và gây ung thư.
Theo các chuyên gia y tế, những bệnh ung thư liên quan đến thói quen uống nhiều rượu, bao gồm ung thư vú, ung thư đại trực tràng, ung thư trực tràng, ung thư gan và ung thư khoang miệng.
7. Đồ ăn mốc
Thức ăn thừa và thực phẩm bị mốc là những món ăn gây ung thư đầu bảng. Các loại ngũ cốc như ngô, bánh mì, gạo... khi bị mốc sẽ chứa nấm mốc, nguy cơ tồn tại độc tố aflatoxin, chất này sẽ gây ung thư cực mạnh cho gan, đã được WHO xếp vào danh sách chất gây ung thư Nhóm 1. Ngoài thực phẩm, aflatoxin còn có thể xuất hiện trên các đồ dùng bị mốc như thớt gỗ, đũa gỗ..
Chỉ 1mg aflatoxin cũng đủ gây ung thư. Nếu ăn một lượng nhỏ trong thời gian dài, aflatoxin có thể liên tục làm tổn thương tế bào gan và cuối cùng gây ung thư gan.
PN (SHTT)