Doanh nghiệp muốn được cấp phép sản xuất vàng miếng phải có 1.000 tỷ, ngân hàng cần tới 50.000 tỷ!

Theo dự thảo, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam sẽ là cơ quan duy nhất có thẩm quyền xem xét và cấp Giấy phép sản xuất vàng miếng cho các tổ chức tín dụng và doanh nghiệp đủ điều kiện. Cụ thể: các tổ chức tín dụng phải có Giấy phép kinh doanh mua, bán vàng miếng và vốn điều lệ tối thiểu 50.000 tỉ đồng. Tương tự, doanh nghiệp muốn tham gia sản xuất vàng miếng cũng cần có Giấy phép kinh doanh vàng miếng và vốn điều lệ tối thiểu 1.000 tỉ đồng.

Các đơn vị đủ điều kiện sẽ được cấp phép theo từng lần, đồng thời phải tuân thủ chặt chẽ các quy định về tiêu chuẩn vàng nhập khẩu, nguồn gốc sản phẩm và trách nhiệm pháp lý liên quan.

Tính đến cuối quý I/2025, cả nước có 22 tổ chức tín dụng và 16 doanh nghiệp được Ngân hàng Nhà nước cấp Giấy phép kinh doanh vàng miếng, với mạng lưới 2.564 địa điểm trên toàn quốc. Tuy nhiên, không phải ai trong số này cũng đủ điều kiện tham gia vào “cuộc chơi” sản xuất vàng miếng.

Theo thống kê, 4 ngân hàng thương mại nhà nước lớn hầu như không tham gia mua, bán vàng miếng kể từ năm 2012 cho đến tận tháng 6-2024, ngoại trừ giai đoạn mua vàng trực tiếp từ Ngân hàng Nhà nước để bình ổn thị trường.

Đặc biệt, một số ngân hàng và doanh nghiệp vàng có kinh nghiệm nhiều năm như Eximbank, ACB, TPBank, Sacombank, hay các công ty Bảo Tín Minh Châu, Mi Hồng, Bảo Tín Mạnh Hải… dù đang hoạt động tích cực trong lĩnh vực kinh doanh vàng nhưng chưa đáp ứng điều kiện vốn để được cấp phép sản xuất.

Trao đổi với báo Người Lao Động ngày 13/6, ông Huỳnh Trung Khánh, Phó Chủ tịch Hiệp hội Kinh doanh vàng Việt Nam, cho biết Hiệp hội sẽ có ý kiến góp ý với Ngân hàng Nhà nước về điều kiện vốn điều lệ tối thiểu trong dự thảo. Ông chia sẻ: “Rất nhiều ngân hàng đang được cấp phép kinh doanh vàng miếng và có kinh nghiệm nhiều năm qua, nhưng chưa đủ điều kiện sản xuất vàng miếng do chưa đạt yêu cầu về vốn điều lệ”.

Hiện nay, chỉ có một số ngân hàng lớn như Vietcombank, Agribank, BIDV, VietinBank, MB, Techcombank… đáp ứng điều kiện vốn điều lệ trên 50.000 tỉ đồng để được xét cấp phép sản xuất vàng miếng.

Các chuyên gia cho rằng, việc gỡ bỏ cơ chế độc quyền sản xuất vàng miếng SJC là bước đi cần thiết để thị trường vàng Việt Nam tiến tới minh bạch, cạnh tranh và hội nhập. Khi nguồn cung vàng miếng được mở rộng, chênh lệch giá vàng trong nước và thế giới có thể được thu hẹp, giúp ổn định thị trường và bảo vệ người tiêu dùng.

Theo quy định mới, các ngân hàng và doanh nghiệp được cấp phép sản xuất vàng miếng chỉ được phép nhập khẩu vàng nguyên liệu hoặc vàng miếng từ các nhà sản xuất được Hiệp hội Thị trường vàng London (LBMA) chứng nhận. Đồng thời, họ phải công bố rõ tiêu chuẩn áp dụng, khối lượng, hàm lượng và chịu hoàn toàn trách nhiệm trước pháp luật về tính chính xác của thông tin này.

Trong báo cáo tổng kết hơn 10 năm thực hiện Nghị định 24, Ngân hàng Nhà nước đã thừa nhận rằng chính sách độc quyền sản xuất vàng miếng hiện nay tồn tại nhiều bất cập. Việc phụ thuộc gần như hoàn toàn vào Công ty SJC, với công nghệ sản xuất đã lỗi thời, khiến cơ quan quản lý gặp nhiều khó khăn khi cần can thiệp thị trường với số lượng lớn vàng miếng.

Việc mở rộng quyền sản xuất cho nhiều đơn vị đủ năng lực, theo Ngân hàng Nhà nước, sẽ giúp tăng tính chủ động trong quản lý nguồn cung vàng, đồng thời tạo môi trường cạnh tranh lành mạnh, giúp thị trường vận hành hiệu quả hơn.

HL (SHTT)