Dưới đây là chia sẻ với VnExpress về kỳ vọng sinh lời của bà Lê Thị Hòa (Công ty cổ phần Chứng khoán FPT - chi nhánh Đà Nẵng), người đã làm môi giới chứng khoán hơn 5 năm, có điều kiện tiếp xúc nhiều nhà đầu tư mới.
Công việc môi giới với tôi trước đây không quá căng thẳng. Nhưng mọi thứ thay đổi chóng mặt từ khi xuất hiện làn sóng người người nhà nhà đổ xô đầu tư chứng khoán từ giữa năm ngoái đến nay.
Không chỉ lúc làm việc mà những lúc nghỉ trưa hay cà phê tán dóc với nhau vào dịp cuối tuần, tôi và đồng nghiệp đều quẩn quanh nói những câu chuyện về thị trường và khách hàng. Sự sôi động của thị trường khiến chúng tôi trở nên bận rộn hơn, nhưng tôi tin chắc ai cũng vui vì điều đó.
Tôi không chia sẻ về công việc của mình trên mạng xã hội nhưng một tuần qua nhận được 9 lời đề nghị của bạn bè là dược sĩ, bác sĩ... nhờ hướng dẫn "chơi chứng khoán". Khoảng 20 khách hàng tìm đến tôi mỗi tháng cũng đề nghị tương tự, kèm những câu hỏi rất ngô nghê. Điều này giúp tôi thực sự cảm nhận chứng khoán từ một thứ xa lạ đã len lỏi vào mọi ngóc ngách.
Tôi từng khảo sát nhỏ về kỳ vọng của người thân, bạn bè, nhà đầu tư khi rút tiền tiết kiệm để vào chứng khoán. Năm năm trước, một số người thường nghĩ đầu tư chứng khoán sẽ tán gia bại sản. Gần đây, tôi hiếm gặp trường hợp này, thay vào đó nhiều người đặt câu hỏi bỏ tiền vào chứng khoán "lãi 15-20% một tháng là bình thường đúng không". Hầu như ai cũng đọc trên các diễn đàn, nghe người này truyền tai người kia những đợt sóng thắng đậm nên có niềm tin vững chãi rằng chứng khoán dễ kiếm lời.
Tôi cho rằng tỷ suất sinh lời 15-20% một năm, chứ không phải một tháng, đã là quá tuyệt vời với các quỹ đầu tư, nơi quy tụ dân tài chính chuyên nghiệp và những bộ óc đầy toan tính, ao ước.
Chuyện lãi 20% một tháng không phải không có, nhưng đó là của năm 2020, khi VN-Index tăng gần 70% từ đáy và dòng tiền chảy ồ ạt đến mức hệ thống của Sở Giao dịch chứng khoán TP HCM cũng quá tải. Còn bây giờ, tôi chỉ muốn khẳng định con số đó khá phi lý, đặc biệt với những nhà đầu tư tay ngang. Nếu xảy ra, hãy tin đó là may mắn hy hữu và điều này không phải lúc nào cũng tồn tại.
Một trong những điều tôi phải hỏi nhà đầu tư trước khi mở tài khoản là họ kỳ vọng lợi nhuận thế nào và chấp nhận rủi ro đến đâu. Tuỳ vào câu trả lời mà tôi có thể khuyến khích hoặc cảnh báo để họ hiểu thị trường chứng khoán hấp dẫn (cả hiện tại và trong tương lai) nhưng không hề đơn giản.
Nếu đầu tư chứng khoán đơn giản quá thì ngân hàng làm sao có thể huy động vốn qua gửi tiết kiệm với mức lãi suất chỉ 5-7% một năm? Bởi thế, những ai đang ấp ủ tham vọng kiếm 15-20% một tháng nên vứt bỏ ảo tưởng đó và nghĩ đến việc làm sao để bảo toàn được số vốn đầu tư của mình tốt nhất.
Thị trường chứng khoán đang vào giai đoạn rủi ro nhiều hơn trước. Bước chân vào thị trường đồng nghĩa với chấp nhận rủi ro cao hơn gửi tiết kiệm, hay nói cách khác là chấp nhận việc thua lỗ. Thế nên, là nhà đầu tư mới, hãy chọn tâm thế của một người sẵn sàng đi học những điều mới và có thể phải "trả học phí" bằng một khoản lỗ trong mức bản thân cho phép.
Một trong những bài học đầu tiên và quan trọng thị trường dành cho nhà đầu tư mới đôi khi chỉ là hiểu về chính bản thân mình. Ai cũng muốn học công thức thành công, nhưng chẳng có một công thức chung cho tất cả. Mỗi người sẽ phù hợp với một kiểu đầu tư riêng dựa trên nhiều yếu tố mang đậm tính cá nhân như tính cách, điều kiện sống, khả năng chịu đựng rủi ro...
Khi hiểu được chính mình, việc lựa chọn kiểu giao dịch phù hợp và kỷ luật là yếu tố tiên quyết giúp nhà đầu tư chinh chiến tốt và tồn tại lâu dài với thị trường.
Theo Lê Thị Hòa (VnExpress.net)