Theo cảnh báo của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), những thực phẩm quen thuộc trong bữa ăn hằng ngày dưới đây có thể hạn chế sử dụng hoặc không nên dùng bởi vì chúng là tác nhân có thể gây hại cho sức khỏe, thậm chí là ung thư.
1. Rau muối chua
Dưa muối, cà muối là những món ăn thân quen trong mâm cơm gia đình của người Việt. Thế nhưng các chuyên gia cho biết: Nếu không biết cách làm và ăn sao cho đúng thì rất dễ bị ung thư.
Khi dưa, cà muối vẫn còn vị hăng, cay, chưa được lên men kỹ thì hàm lượng nitrat chuyển hóa thành nitrit sẽ kết hợp với aixt amin trong thực phẩm và chuyển hóa thành nitrosamine. Chất này đã được chứng minh là có thể gây ung thư.
2. Đồ chiên và đồ nướng
Đây là 2 món ăn khoái khẩu của rất nhiều bạn trẻ nhưng lại đứng đầu danh sách gây ung thư. Tiệc tùng, thức ăn nhanh, đồ ăn vặt… dường như trở thành 1 phần của cuộc sống hiện đại nhưng chúng cũng đang rút ngắn tuổi thọ của chúng ta mỗi ngày.
Khi nướng, nhiệt độ cao làm thịt bị cháy cạnh, phần bị cháy khét đó chứa benzopyrene. Ngoài ra, nếu nướng với than hoa, benzopyrene còn được tạo ra từ than hoa sau khi bị đốt, nó có thể bay lơ lửng trong không khí, hòa trộn với khói dầu, rơi và bám vào thực phẩm.
Còn với đồ chiên, dầu thực vật khi đun nóng trên 270°C sẽ tạo ra benzopyrene, đạt ngưỡng 300 độ C một lượng lớn benzopyrene được tạo thành sẽ bám vào thực phẩm. Đặc biệt, khi bạn ăn đồ chiên rán ở ngoài, có những hàng quán sử dụng dầu chiên đi chiên lại nhiều lần còn làm tăng hàm lượng benzopyrene gấp nhiều lần, vô cùng nguy hiểm cho sức khỏe.
Hiệp hội Ung thư Hoa Kỳ (ACS) cũng chỉ ra rằng thực phẩm chứa tinh bột và axit amin sẽ tạo ra một lượng acrylamide nhất định sau khi chiên hoặc nướng ở nhiệt độ cao trên 120°C. Acrylamide có nguy cơ gây quái thai và đột biến sức khỏe.
3. Cá khô, cá muối
Cá khô, dưa chua muối, củ kiệu muối... là những món ăn quen thuộc của trong bữa cơm hằng ngày, đặc biệt vào những ngày Tết. Tuy nhiên, những thực phẩm này thuộc nhóm chất gây ung thư loại 1. Bởi vì, trong quá trình ướp cá muối, người ta sử dụng nồng độ muối ăn cao nhằm mục đích khử nước của cá. Quá trình này dễ dẫn đến cá muối, cá mắm chứa cực nhiều nitrit. Nitrit sẽ chuyển hóa thành nitrosamine (nitrosodimethylamine) sau khi vào cơ thể.
Dưới môi trường axit của dạ dày, nitrosamine cực dễ gây ung thư. Hơn nữa, ngoài nguy cơ gây ung thư do nitrit gây ra, cá muối có thể sinh ra vi khuẩn trong quá trình phơi nắng, để khô, thậm chí là sản sinh ra aflatoxin… và aflatoxin cũng là một loại chất gây ung thư cực mạnh.
Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng ăn quá nhiều muối là nguyên nhân dẫn đến huyết áp cao, tăng gánh nặng cho tim mạch và thận, làm viêm khí quản, trầm trọng thêm các bệnh đường ruột, ỷ lệ mắc các bệnh ung thư và tử vong cao như ung thư vòm họng, ung thư thực quản, ung thư dạ dày.
4. Thịt chế biến sẵn
Cơ quan nghiên cứu Ung thư Quốc tế (IARC), thuộc Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), đã đưa ra báo cáo về các loại thịt chế biến sẵn làm tăng nguy cơ mắc ung thư, nhất là ung thư đại trực tràng, ung thư tuyến tụy, ung thư tuyến tiền liệt.
Theo cơ quan này, thịt đã qua chế biến như xúc xích, thịt bò khô, lạp xưởng, dăm bông…là thịt đã được biến đổi qua quá trình ướp muối, xử lý, lên men, hun khói hoặc các quy trình khác để tăng hương vị hoặc cải thiện khả năng cũng như thời gian bảo quản. Cắt giảm thịt chế biến sẵn trong khẩu phần ăn sẽ có thể trực tiếp cắt giảm các hợp chất có khả năng gây ung thư, giảm lượng chất béo bão hòa nạp vào cơ thể.
5. Thực phẩm bị mốc
Lạc, gạo, ngô và các loại thực phẩm bị mốc khác có chứa chất aflatoxin cực độc. Aflatoxin là chất gây ung thư loại 1, độc gấp 68 lần asen và gây ung thư gấp 70 lần so với dimethyl nitrosamine. Aflatoxin là chất chuyển hóa của Aspergillus flavus.
Khi đóng gói mà không sấy khô hoặc bảo quản không đúng cách, thực phẩm sẽ bị nhiễm mộc nhĩ Aspergillus flavus và sinh ra aflatoxin, từ đó gây mộc nhĩ mốc và hư hỏng. Sau khi aflatoxin vào cơ thể con người, chất này có thể gây ra những tổn thương lớn cho gan và làm tăng nguy cơ ung thư gan.
6. Rượu
Thành phần chính của rượu là ethanol. Sau khi ethanol vào cơ thể người sẽ chuyển hóa thành acetaldehyde (một chất gây ung thư loại 1), rồi tiếp tục chuyển hóa thành axit acetic, cuối cùng thành carbon dioxide và nước. Rượu bia có thể gây ung thư theo nhiều cách, chủ yếu nhất là làm tổn thương DNA, uống rượu lâu ngày sẽ làm DNA bị tổn thương tích tụ dần, trong quá trình tích tụ dễ gây ra một số đột biến và gây ung thư.
Theo các chuyên gia y tế, những bệnh ung thư liên quan đến thói quen uống nhiều rượu, bao gồm ung thư vú, ung thư đại trực tràng, ung thư trực tràng, ung thư gan và ung thư khoang miệng.
PN (SHTT)