Theo TS Vũ Thế Khanh (Tổng Giám đốc Liên hiệp Khoa học công nghệ tin học ứng dụng UIA), việc lau dọn bàn thờ hay còn gọi là lễ bao sái cần phải được tiến hành thường xuyên, đặc biệt trước dịp Tết Nguyên đán.
Theo TS Khanh, việc lau dọn bàn thờ là để bày tỏ lòng thành tâm, hiếu nghĩa, tri ân đối với người đã mất.
Bàn thờ là một yếu tố vô cùng quan trọng còn mang lại tài lộc, an khang, sức khỏe tâm linh cho mọi người trong gia đình.
Nếu bàn thờ thu nạp được sinh khí tốt thì con cháu sẽ hưởng phúc, làm ăn phát đạt, mọi sự hanh thông. Quan trọng là con cháu bày tỏ lòng thành kính trước gia tiên, thần phật và cầu mong bình an may mắn cho gia đình.
Do vậy, việc thờ cúng, bài trí bàn thờ, nhất là bàn thờ trong ngày Tết Nguyên đán - dịp mở đầu của năm mới là điều rất quan trọng.
Để thờ cúng, bày trí bàn thờ ngày Tết Nguyên đán cho đúng, chuyên gia đã đưa ra một số điều kiêng kỵ nên tránh trên bàn thờ:
Dùng đồ không sạch để lau dọn
Khi đã biết việc dọn bàn thờ ngày Tết Nguyên đán rất quan trọng thì cũng không được lơ là việc dùng gì để lau dọn.
Những đồ lau dọn bàn thờ như chổi quét, khăn lau, khăn khô đều là đồ sạch, được mua về để dùng riêng cho lau dọn bàn thờ tổ tiên là tốt nhất, hạn chế dùng chổi, khăn lau dọn chung, vốn mang nhiều uế tạp, không đảm bảo sự tôn nghiêm.
Không dùng nước lạnh để lau rửa bàn thờ
Khi lau rửa bàn thờ thì nên dùng nước ấm, không được dùng nước lạnh. Đặc biệt, khi lau bát hương, không nên xê dịch bát hương nhiều, chỉ nên dùng giẻ sạch lau qua thành bát bớt bụi, tàn nhang bám trên đó.
Nước dùng để lau dọn bàn thờ, lau bát hương, rửa bình hoa hay chén đĩa trên bàn thờ đều phải là nước sạch, được cất riêng, có nhà cẩn thận còn dùng nước mưa, hay kỳ công nấu hẳn một nồi nước lá trầu, lá bồ đề chuẩn bị cho việc dọn dẹp bàn thờ tổ tiên ngày Tết được thanh sạch, trang trọng nhất.
Có thể nấu nước 5 thứ thảo dược (quế, hồi, đinh hương, gỗ vang, bạch đàn), hoặc rượu gừng để tẩy uế, làm sạch đồ thờ cúng. Đun sôi cho kỹ những thảo dược đó với 1,5 lít nước, để ấm rồi dùng nước đó để lau rửa bàn thờ và đồ thờ cúng.
Không di chuyển bát hương tùy tiện
Bàn thờ là nơi linh thiêng, phù hộ cho gia đình bình an, ấm no và hạnh phúc. Chúng ta không nên tùy tiện động chạm di chuyển.
Điều này sẽ làm Tổ tiên, các vị thần khó an vị để phù hộ cho con cháu.
Ngoài ra, người ta còn quan niệm, nếu di chuyển bát hương quá nhiều sẽ dễ chuyển sang hướng xấu, gây xui xẻo cho gia chủ.
Điều này có nghĩa là lòng thành sẽ không được thần linh chứng giám, ảnh hưởng đến vận mệnh của gia chủ. Vì vậy, khi lau dọn bàn thờ chỉ nên lau bát hương sạch sẽ, không được tự ý động chạm hoặc di chuyển kẻo tài lộc tiêu tán.
Không dùng cát để bỏ vào trong bát hương
Tuyệt đối không dùng cát để thay cho tro ở trong bát hương. Bởi việc này sẽ khiến cho gia đình lục đục, gặp những điều không may mắn.
Bát hương phải được bốc bằng tro sạch, được đốt từ rơm nếp hoặc rơm tẻ sạch, sàng, lọc kỹ để bỏ đi những tạp chất.
Không nên dùng hoa quả nhựa, giả
Trang trí bàn thờ ngày Tết không nên đặt chậu cây cảnh mà chủ yếu dùng hoa tươi để thờ phụng, không nên dùng hoa nhựa, hoa giả.
Cũng giống như hoa, trái cây chỉ cúng các loại quả tươi để ông bà tổ tiên có thể "ăn hương ăn hoa", hưởng lộc con cháu gửi. Nếu đang cúng quả giả thì hãy bỏ ngay.
Ngoài ra, bàn thờ là nơi tâm linh, thanh tịnh nên những cành vàng lá ngọc không nên đặt lên. Những thứ cành vàng lá ngọc có nhiều điều khó nói như: Bày bán chỗ có sạch không, cất giữ thế nào, có bị ô uế hay không… do đó, không nên tùy tiện đặt các thứ đó lên bàn thờ.
Không đặt những đồ linh tinh lên bàn thờ
Trên bàn thờ kị đặt các vật linh tinh, dao kéo, thuốc men, không được dùng tủ thờ làm nơi cất giữ đồ đạc hoặc bể cá, vô tuyến, loa đài. Điều này sẽ làm mất đi sự thanh tịnh, trang trọng của bàn thờ.
Giấy tiền vàng mã
Là vật phẩm có thể dâng cúng trên bàn thờ gia tiên, nhưng theo các chuyên gia, nên hạn chế việc đặt lên bàn thờ, đốt dịp Tết.
Ngoài ra, nếu gia đình có bàn thờ Phật thì giấy tiền vàng mã là vật tuyệt đối không được đặt lên bàn thờ này vì sẽ gây mất sự trang nghiêm, ảnh hưởng đến bình an. Bên cạnh đó, có thể để các tờ tiền thật trên mâm ngũ quả, bàn thờ.
Theo Hoàng Đan (Trí Thức Trẻ)