Chính phủ vừa ban hành Nghị định 85/2023/NĐ-CP sửa đổi một số điều của Nghị định 115/2020/NĐ-CP về tuyển dụng và quản lý viên chức, trong đó sửa đổi tiêu chuẩn, điều kiện đăng ký dự xét thăng hạng chức danh nghề nghiệp.
Với Nghị định này, chính thức bỏ thi thăng hạng viên chức, thay vào đó sẽ xét thăng hạng. Viên chức được đăng ký dự xét thăng hạng lên chức danh nghề nghiệp cao hơn liền kề khi đáp ứng đủ các tiêu chuẩn, điều kiện.
Theo đó, viên chức phải được xếp loại chất lượng ở mức hoàn thành tốt nhiệm vụ trở lên trong năm công tác liền kề trước năm dự xét thăng hạng; có phẩm chất chính trị, đạo đức nghề nghiệp tốt; không trong thời hạn xử lý kỷ luật. Viên chức có năng lực, trình độ chuyên môn, nghiệp vụ để đảm nhận chức danh nghề nghiệp ở hạng cao hơn.
Viên chức phải đáp ứng yêu cầu về văn bằng, chứng chỉ và yêu cầu khác của tiêu chuẩn chức danh nghề nghiệp dự xét thăng hạng, phải đáp ứng yêu cầu về thời gian công tác tối thiểu.
Trường hợp tại thời điểm xét thăng hạng mà Bộ quản lý chức danh nghề nghiệp viên chức chuyên ngành chưa ban hành quy định nội dung, chương trình, hình thức, thời gian bồi dưỡng thì không phải đáp ứng yêu cầu về chứng chỉ bồi dưỡng chức danh nghề nghiệp; viên chức được xét thăng hạng được coi là đáp ứng tiêu chuẩn, điều kiện của hạng được xét.
Bên cạnh đó, viên chức cũng cần đáp ứng yêu cầu về thời gian công tác tối thiểu giữ chức danh nghề nghiệp hạng dưới liền kề theo yêu cầu của tiêu chuẩn chức danh nghề nghiệp dự xét thăng hạng, trừ trường hợp xét thăng hạng chức danh nghề nghiệp mà chức danh nghề nghiệp đó theo quy định tại thời điểm xét không có hạng dưới liền kề.
Ngoài tiêu chuẩn, điều kiện quy định nêu trên, Bộ quản lý chức danh nghề nghiệp viên chức chuyên ngành có trách nhiệm quy định cụ thể tiêu chuẩn, điều kiện xét thăng hạng thuộc ngành, lĩnh vực quản lý gắn với yêu cầu của vị trí việc làm tương ứng với hạng chức danh nghề nghiệp dự xét, bảo đảm yêu cầu nâng cao chất lượng đội ngũ và quyền lợi của viên chức.
Các bộ, cơ quan thuộc Chính phủ, địa phương quyết định chỉ tiêu thăng hạng phù hợp vị trí việc làm và cơ cấu viên chức. Cũng theo Nghị định, nếu số viên chức dự xét thăng hạng nhiều hơn chỉ tiêu, các đơn vị sẽ ưu tiên người có thành tích cao hơn, nữ, dân tộc thiểu số, nhiều tuổi hơn, thời gian công tác nhiều hơn.
Nghị định có hiệu lực từ ngày 7/12, nhưng viên chức đã thi hoặc xét thăng hạng trước đó vẫn áp dụng theo quy định cũ trong thời hạn 6 tháng tiếp theo. Sau 6 tháng, nếu các đơn vị không hoàn thành phê duyệt kết quả thăng hạng viên chức đã thi hoặc xét thăng hạng thì phải thực hiện theo Nghị định này.
Trước đó, Bộ Nội vụ cho biết các bộ quản lý các chức danh nghề nghiệp chuyên ngành chậm ban hành các hướng dẫn để triển khai, dẫn đến không kịp thời trong việc tổ chức thi, xét thăng hạng, ảnh hưởng đến quyền lợi của viên chức.
Theo Nghị định 115/2020, viên chức thi thăng hạng phải làm bốn bài thi gồm kiến thức chung 60 câu hỏi; ngoại ngữ 30 câu trắc nghiệm; tin học 30 câu trắc nghiệm và thi viết chuyên ngành. Nếu đơn vị tổ chức thi trắc nghiệm trên máy tính thì thí sinh không phải làm bài môn tin học. Viên chức có bằng trung cấp chuyên nghiệp, công nghệ thông tin, cũng được miễn thi tin học.
Việc tổ chức thi thăng hạng chức danh nghề nghiệp chưa thật sự gắn với yêu cầu nâng cao chất lượng đội ngũ viên chức, nội dung thi thăng hạng còn hình thức, chưa sát với vị trí việc làm và đặc thù công việc của từng chức danh nghề nghiệp dẫn tới không đạt mục tiêu nâng cao chất lượng đội ngũ của việc thăng hạng. Việc thăng hạng hiện nay chủ yếu để giải quyết chế độ tiền lương và thu nhập.
Một bất cập khác được Bộ Nội vụ chỉ ra là tiêu chuẩn, điều kiện dự thi phải có chứng chỉ bồi dưỡng chức danh nghề nghiệp chuyên ngành tương ứng với hạng chức danh nghề nghiệp. Trong khi đó, nhiều chức danh nghề nghiệp không xây dựng được chương trình và các khóa bồi dưỡng, nên không tổ chức được các kỳ thi thăng hạng cho viên chức. "Có những chức danh nghề nghiệp còn chưa tổ chức thi lần nào như kiến trúc sư, thẩm kế viên, đo đạc, địa chính, đạo diễn"- Bộ Nội vụ nêu rõ.
Hiền Lê (SHTT)