Rõ ràng, nguy cơ xảy ra TNGT đối với các lái xe đi ngược chiều, lùi xe trên cao tốc là vô cùng lớn. Tuy nhiên, chế tài xử phạt đối với những hành vi này lại vô cùng thấp, dường như chưa đủ sức răn đe.
Hành vi nguy hiểm, tai nạn khó lường
Hình ảnh chiếc xe container, BKS 72C-121.80 bất chấp nguy hiểm cho các phương tiện khác trên đường, loay hoay quay đầu đi ngược chiều vào Quốc lộ 10, cao tốc Hà Nội - Hải Phòng khiến những người có trách nhiệm trong công tác đảm bảo TTATGT như Thượng tá Nguyễn Quang Nhật, Phó trưởng Phòng Tuyên truyền, hướng dẫn pháp luật ATGT, Cục CSGT (Bộ Công an) không khỏi rùng mình. Ngay sau khi nhận được thông tin của đơn vị quản lý tuyến đường cao tốc, Cục CSGT đã rà soát, xác minh và ra quyết định xử phạt lái xe 7,5 triệu đồng, đồng thời tước Giấy phép lái xe (GPLX) 5 tháng theo quy định.
Phân tích kỹ về hành vi vi phạm, Thượng tá Nguyễn Quang Nhật cho biết: Hành vi của lái xe là không thể chấp nhận được, bởi nó ẩn chứa nguy hiểm vô cùng lớn đối với các phương tiện khác trên đường. Chưa hết, ngay cả chính lái xe container cũng có thể gặp nguy hiểm bất cứ lúc nào. Dẫn chứng từ vụ TNGT giữa lái xe Innova lùi xe trên cao tốc Hà Nội - Thái Nguyên, đã va chạm với xe container khiến nhiều người thương vong đang gây xôn xao dư luận, đại diện Cục CSGT cho biết: Hậu quả đối với những vụ TNGT theo dạng này là vô cùng thảm khốc. Nguyên nhân là bởi người điều khiển xe đi lùi gần như tự “bịt mắt” mình.
Còn đối với những lái xe đi cùng chiều phía sau, với vận tốc rất lớn của đường cao tốc, việc phát hiện ra xe phía trước đi lùi là khó khăn. Đó là chưa kể đến những tình huống không thể tránh được khi lái xe đi sau muốn tránh cũng khó bởi có nhiều phương tiện khác đi ở làn bên cạnh. Tốc độ cao, nhiều phương tiện, tình huống bất ngờ nên việc tai nạn là khó tránh khỏi.
Qua nghiên cứu thực tế về những hành vi lái xe cố tình đi ngược chiều, đi lùi trên cao tốc, đại diện Cục CSGT nhận định: Hành vi đi lùi trong phạm vi nào đó còn nguy hiểm hơn rất nhiều so với việc lái xe đi ngược chiều bởi tính thụ động của lái xe vi phạm đối với xe phía sau. Trên thế giới đã từng xảy ra rất nhiều vụ TNGT nghiêm trọng xuất phát từ nguyên nhân lái xe đi lùi, đi ngược chiều trên cao tốc. Đa số những vụ TNGT này đều mang tính chất liên hoàn, hậu quả vô cùng thảm khốc.
Cấm hành nghề vận tải
Ghi nhận tại địa bàn Hà Nội, thực tế cũng xảy ra không ít lái xe đi ngược chiều, đi lùi hoặc đi vào đường cấm. Tuyến đường cao tốc trên cao là một trong những tuyến có tỷ lệ vi phạm về xe đi ngược chiều nhiều nhất. Hầu hết những vụ vi phạm này đều được camera hành trình của xe khác ghi lại, đưa lên mạng hoặc gửi cho cơ quan Công an. Thông tin với PV, Trung tá Vũ Văn Hoài, Đội trưởng Đội Tuyên truyền điều tra giải quyết TNGT, Phòng CSGT, CATP Hà Nội cho biết: Thông tin về những vụ việc lái xe đi ngược chiều, đi vào đường cấm có khá nhiều nguồn, trong đó có sự chủ động phát hiện của cơ quan CSGT. Thông qua hệ thống camera giám sát, xử phạt nguội cũng như hệ thống dữ liệu về đăng ký, CSGT sẽ lập hồ sơ, xác định lái xe vi phạm và mời lên xử lý theo đúng quy định.
“Hầu hết các lái xe này khi lên làm việc tại cơ quan công an đều viện dẫn những lý do không thể chấp nhận được như sợ muộn giờ làm, đi nhầm đường hoặc cá biệt có trường hợp lái xe đi đón sếp muộn giờ sợ bị mắng cũng đi ngược chiều. Tâm lý coi thường tính mạng, nguy hiểm đối với bản thân và người khác của những lái xe này là không thể chấp nhận được, nhất là họ lại ngồi sau vô lăng, điều khiển ô tô được xem là nguồn nguy hiểm cao độ” - Trung tá Vũ Văn Hoài bức xúc.
Theo Nghị định 46/CP - 2016 của Chính phủ, hiện nay, mức xử phạt đối với những hành vi đi ngược chiều, lùi xe trên đường cao tốc bị phạt tiền từ 7-8 triệu đồng, tước GPLX 4-6 tháng. Đối với những trường hợp vi phạm tại các tuyến đường thông thường, mức phạt là từ 800 - 1,2 triệu đồng kèm theo hình thức phạt bổ sung là tước quyền sử dụng GPLX. Thượng tá Nguyễn Quang Nhật cho biết, về mức xử phạt tiền trong Nghị định 46/CP không phải là thấp, tuy nhiên để nói là cao thì cũng không hẳn vì tính mạng của con người là vô giá. Câu chuyện ở đây không chỉ tăng cao mức xử phạt về kinh tế đối với lái xe vi phạm, mà cần phải xử lý thật nghiêm lái xe.
Thống kê của Cục CSGT cho thấy, hầu hết các lái xe đi ngược chiều, lùi xe trên cao tốc trong thời gian qua đa phần đều rơi vào xe tải, xe container và cũng có không ít lái xe tư nhân. Dù là lái xe phương tiện nào thì họ cũng phải đảm bảo nghiêm các quy định về điều khiển phương tiện trên đường, trên tuyến cao tốc. Với những lái xe có điều kiện về kinh tế thì phạt 7-8 triệu đồng có lẽ chưa đủ sức răn đe. Chính vì vậy, cần tăng mức phạt lên, đồng thời gia tăng thời gian cấm điều khiển phương tiện. Cụ thể, thay vì cấm 5-6 tháng, cơ quan chức năng phải cấm cả năm, nhiều năm hoặc vĩnh viễn đối với những trường hợp gây hậu quả nghiêm trọng, đặc biệt nghiêm trọng. Đối với những lái xe hành nghề vận tải, cần phải cấm hành nghề tùy theo lỗi, mức độ nghiêm trọng của hậu quả để lại.
Theo Hoàng Phong (An Ninh Thủ Đô)