Tổng thống Trump dọa sa thải chủ tịch Fed

Tổng thống Trump từ lâu đã có ý định tăng cường kiểm soát hoạt động của Fed, đôi lúc chỉ trích ông Powell giữ lãi suất ở mức quá cao, theo New York Times. Sáng sớm 17/04, ông Trump đăng bài trên mạng xã hội cho rằng "việc sa thải ông Powell không thể chậm trễ hơn nữa".

Chiều cùng ngày, tổng thống Trump tiếp tục chỉ tích người đứng đầu Cục Dữ trữ Liên bang, cho rằng ông này "có chiêu trò chính trị". Phát biểu từ Nhà Trắng, ông Trump nói: "Nếu tôi muốn sa thải ông ta, ông ta sẽ mất việc rất nhanh, tin tôi đi".

Phát biểu được ông Trump đưa ra một ngày sau khi ông Powell cảnh báo rằng kế hoạch thuế đối ứng của tổng thống Mỹ có thể tạo ra "kịch bản khó khăn" khi gây áp lực cho hai mục tiêu chính của Fed là bình ổn lạm phát và duy trì thị trường lao động vững mạnh.

Chủ tịch Fed cho rằng cơ quan này cần kiên trì với lãi suất, một trong những công cụ quan trọng của Fed, trong bối cảnh họ vẫn đang đánh giá tác động của thuế quan đối với giá cả. Ông Powell hôm 16/04 nhấn mạnh Fed muốn đảm bảo mức tăng tạm thời của lạm phát do ảnh hưởng từ chính sách thuế sẽ không trở thành vấn đề lâu dài.

Tổng thống Trump từ khi trở lại Nhà Trắng được cho là muốn ông Powell cắt giảm lãi suất. Fed giảm lãi suất lần cuối vào tháng 12/2024 và đã giữ nguyên lãi suất trong hai cuộc họp trong năm nay. Giới phân tích tin rằng Fed vẫn sẽ giữ nguyên lãi suất trong cuộc họp tiếp theo dự kiến diễn ra đầu tháng 05.

Tổng thống Trump hôm 17/04 nhắc tới Ngân hàng Trung ương Châu Âu (ECB) gần đây liên tục cắt giảm lãi suất, cho rằng Fed cần làm điều tương tự.

"ECB được dự báo sẽ cắt giảm lãi suất lần thứ bảy liên tiếp, trong khi Jerome Powell 'Quá Muộn' của Fed, người luôn 'QUÁ MUỘN VÀ SAI LẦM', hôm qua ban hành thêm một báo cáo hỗn loạn," ông Trump viết trên nền tảng Truth Social.

"Giá dầu giảm, giá thực phẩm (ngay cả trứng) cũng giảm. Nước Mỹ đang giàu có nhờ thuế. Ông Quá Muộn lẽ ra phải giảm lãi suất như ECB từ lâu rồi, nhưng ông ta nên giảm ngay bây giờ. Việc sa thải Powell không thể chậm trễ nữa," thông điệp của tổng thống Mỹ có đoạn.

Giá dầu giảm phản ánh lo ngại rằng thuế quan có thể làm giảm tăng trưởng kinh tế, thậm chí gây ra suy thoái tại Mỹ. Bên cạnh đó, lạm phát dù đã giảm nhẹ nhưng vẫn còn cao hơn mục tiêu của Fed. Giá bán lẻ các sản phẩm hàng ngày như thực phẩm tiếp tục tăng. Lo ngại thuế quan làm tăng giá cả khiến người tiêu dùng mất niềm tin.

Fed giữ lập trường kinh tế không bị ảnh hưởng bởi chính trị, điều mà ông Powell hôm 16/04 cho là "được pháp luật công nhận". Ông nói thêm rằng tính độc lập của Fed "được Washington và Quốc hội hiểu và ủng hộ".

Nhiều chuyên gia pháp lý cho rằng tổng thống Mỹ dường như không có thẩm quyền sa thải chủ tịch Fed vì bất đồng về chính sách, dù điều đó chưa được kiểm chứng tại tòa án. Tổng thống Mỹ đề cử các thành viên Hội đồng Thống đốc Fed, sau đó những người này được Thượng viện Mỹ phê chuẩn làm việc với nhiệm kỳ 14 năm. Từ những người này, tổng thống Mỹ đề cử một chủ tịch với nhiệm kỳ bốn năm.

Tổng thống Trump hôm 17/04 không nói rõ liệu ông có hành động cụ thể nào để sa thải Powell trước khi nhiệm kỳ của ông này kết thúc vào năm 2026 hay không.

"Ông ấy sẽ chịu nhiều áp lực chính trị," ông Trump sau đó cho biết.

Bộ trưởng Tài chính Mỹ Scott Bessent tuần này trả lời phỏng vấn Bloomberg TV cho biết ông đã xem xét các ứng viên thay thế ông Powell và sẽ tiến hành phỏng vấn họ sau vài tháng. Ông cũng cho biết "không lo ngại gì" về khả năng ông Trump có thể sa thải ông Powell.

Hoài An (SHTT)