Cơ quan tình báo Canada (CSIS) cuối tháng 5 công bố báo cáo nhận định Trung Quốc đang can thiệp vào mọi khía cạnh xã hội của New Zealand và đánh giá tình hình ở mức "nghiêm trọng", theo Guardian.
"Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đang thực hiện chiến lược đa chiều nhằm đưa Trung Quốc lên vị thế kiểm soát toàn cầu. New Zealand là ví dụ điển hình cho thấy Trung Quốc sẵn sàng dùng các mối quan hệ mang tính chất kinh tế để can thiệp vào đời sống chính trị của đối tác", báo cáo của CSIS cho biết.
Tình báo Canada cho rằng Trung Quốc coi New Zealand là quân cờ then chốt trong chiến lược này, theo đó Bắc Kinh sẽ dựa vào tiến triển song phương để làm hình mẫu định hướng quan hệ ngoại giao tương lai với các quốc gia khác.
Báo cáo nhận định các doanh nhân, chính trị gia, học giả và tầng lớp thượng lưu New Zealand đều bị Trung Quốc nhắm tới. Mối liên hệ và hợp tác với các công ty, trường học và trung tâm nghiên cứu của New Zealand cũng được tận dụng để tiếp cận công nghệ quốc phòng, bí mật thương mại và các thông tin chiến lược khác.
"Mục đích của chiến lược này là gây ảnh hưởng tới các quyết sách chính trị, tạo lợi thế cạnh tranh không công bằng trong thương mại, triệt hạ những quan điểm chỉ trích Trung Quốc, đẩy mạnh các cơ hội thực hiện hoạt động gián điệp và gây ảnh hưởng tới cộng đồng người Hoa ở nước ngoài", theo CSIS.
New Zealand được Trung Quốc coi là đối tác chiến lược hấp dẫn vì nhiều lý do. Nước này là thành viên của liên minh chia sẻ thông tin tình báo Five Eyes, bênh cạnh Canada, Australia, Anh và Mỹ. New Zealand cũng quản lý các vấn đề quốc phòng và đối ngoại của các vùng lãnh thổ trên Thái Bình Dương như Niue, Tokelau và quần đảo Cook, cho phép Bắc Kinh có thêm "4 phiếu bầu tiềm năng tại các diễn đàn quốc tế".
New Zealand cũng sở hữu đất trồng trọt rẻ và dân cư thưa thớt, có ưu thế trong ngành sản xuất bơ sữa, có ngành hàng không vũ trụ phát triển, nhiều mỏ dầu chưa được khai thác và sở hữu nhiều kinh nghiệm trong các cuộc đàm phán thương mại đa phương.
"New Zealand luôn cẩn trọng với bất cứ sự can thiệp nào có thể gây tổn hại đến các giá trị, thể chế và nền kinh tế của chúng tôi", Thủ Tướng New Zealand Jacinda Ardern phát biểu sau khi CSIS công bố báo cáo. Bà cho biết chưa nhận được khuyến cáo từ Five Eyes, khẳng định New Zealand không bị Canada hay các đối tác nghi ngờ về quyền thành viên trong liên minh Five Eyes.
Theo An Hồng (VnExpress.net)