Theo Insider, vào đầu tháng 1/2023, nghị sĩ Sergey Karginov - Phó Chủ tịch Ủy ban Phát triển Viễn Đông và Bắc Cực thuộc Duma quốc gia (Hạ viện) Nga đã đề nghị mua lại tàu sân bay Liêu Ninh từ Trung Quốc. Đề xuất này được đưa ra trong bối cảnh tàu sân bay duy nhất của Nga - Đô đốc Kuznetsov liên tục gặp sự cố và tốn quá nhiều thời gian để sửa chữa.
"Tàu sân bay Liêu Ninh vốn là tàu Varyag do Liên Xô sản xuất. Vào năm 1998, Ukraine đã bán Varyag cho Trung Quốc với giá vô cùng rẻ, chỉ 20 triệu USD. Trung Quốc sau đó đã tiến hành sửa đổi Varyag thành mẫu hạm đầu tiên của họ", ông Karginov nói.
Cũng theo nghị sĩ Karginov, nếu việc mua lại diễn ra thành công, Chính phủ Nga nên đổi tên của Liêu Ninh thành Vladimir Zhirinovsky. Ông Zhirinovsky là nhà sáng lập đảng Dân chủ Tự do Nga (LDPR), đã qua đời vào ngày 6/4/2022.
Trên thực tế, đề xuất của ông Karginov không mới, trước đó cũng có một số quan chức Nga cho rằng nước này nên mua lại Varyag thay vì cố gắng sửa chữa Kuznetsov.
Tàu sân bay Đô đốc Kuznetsov được hạ thủy lần đầu tiên vào năm 1985. Từ đó đến nay, mẫu hạm này đã liên tiếp gặp phải các sự cố khác nhau. Hồi năm 2012, Kuznetsov bị hỏng động cơ ở vùng biển của Pháp, được kéo về cảng bởi một tàu chở hàng. Tới năm 2018, tàu sân bay này bị một cần trục tại xưởng đóng tàu rơi trúng, khiến cho boong tàu bị thủng một lỗ lớn.
Tháng 12/2019, một vụ hỏa hoạn lớn đã xảy ra trên mẫu hạm này, khiến 1 người thiệt mạng. Gần đây nhất, lại có một vụ hỏa hoạn khác bùng phát trên tàu sân bay Đô đốc Kuznetsov vào tháng 12/2022.
Về phía Trung Quốc, Bắc Kinh mua lại tàu Varyag vào năm 1998, với mục đích ban đầu là cải tạo thành một "casino nổi". Tới năm 2002, Varyag cập cảng Đại Liên. Con tàu khi ấy chưa được lắp động cơ, lớp vỏ bên ngoài bị ăn mòn, nhiều bộ phận như đuôi cánh quạt và bánh lái không còn nguyên vẹn.
Kể từ năm 2005, hải quân Trung Quốc đã tiến hành đại tu toàn diện Varyag, biến nó thành tàu sân bay Liêu Ninh. Năm 2012, Liêu Ninh đi vào hoạt động chính thức. Tới 2019, hải quân Trung Quốc đưa vào biên chế tàu sân bay thứ 2 là Sơn Đông. Trong năm 2022, tàu sân bay thứ 3 được hạ thủy.
Trong bối cảnh Trung Quốc đang rất cần nhân lực để vận hành các tàu sân bay sắp tới, Liêu Ninh đã được chuyển thành tàu huấn luyện.
Theo Việt Dũng (VietNamNet)