Đây là thành quả đầu tiên của Công tố viên đặc biệt Robert Muller, người chỉ huy hai cuộc điều tra nêu trên. Ông có biệt danh “Trăn xiết mồi”, vì ông có chiến lược điều tra là dần dần tăng sức ép lên các đối tượng bị điều tra.
Khai man về cựu phó ban tranh cử
Người bị bỏ tù 30 ngày bởi phạm tội khai man với Cục Điều tra liên bang Mỹ (FBI) là luật sư Alex van der Zwaan, 33 tuổi. Ông cũng bị tuyên nộp phạt 20.000 USD. Ông ta đã nhận tội khai man với FBI về những cuộc tiếp xúc giữa ông với cựu phó ban tranh cử Rick Gates và với một người Nga mà FBI kết luận có quan hệ với Cơ quan tình báo quân đội Nga (GRU).
Trong phiên tòa xử bị cáo Van der Zwaan vào ngày 3.4, luật sư đề nghị phạt tiền và buộc ông rời khỏi Mỹ, cho trở về Anh để đoàn tụ với vợ đang mang thai đứa con đầu lòng. Tuy nhiên chánh tòa tuyên án cần bỏ tù để cảnh cáo những người khác chớ khai man trong một cuộc điều tra có tầm quan trọng như vậy.
Bị cáo Van der Zwaan đã đối mặt với bản án 6 tháng tù, theo quy định kết án của Mỹ. Vụ phạm tội hình sự của ông không trực tiếp liên quan chuyện Nga can thiệp bầu cử Mỹ, nhưng nó cho thấy những chi tiết mới chống lại hai cựu trưởng-phó ban tranh cử của ông Trump là Manafort và Gates.
Bị cáo Van der Zwaan từng làm cho Công ty luật Skadden Arps, năm 2012 đã cùng ông Manafort lập báo cáo, nhằm bảo vệ cho Tổng thống Ukraine thân Nga Viktor Yanukovych khỏi bị quốc tế chỉ trích.
Một cáo trạng do Công tố viên Muller trình tòa khuya 27.3 cũng nêu ông Gates đã thú nhận đối tác làm ăn với ông từng là cựu quan chức GRU.
Nhân vật này được đặt là "Người A" trong cáo trạng vốn cũng kết luận quan hệ giữa Người A với hai ông Manafort-Gates vẫn còn tiếp tục trong cuộc tranh cử tổng thống Mỹ năm 2016. Lúc này, ông Manafort đề nghị cung cấp thông tin cập nhật cuộc tranh cử cho đại gia tỉ phú Oleg Deripaska, một người thân cận Điện Kremlin.
Một cáo trạng khác cũng đã buộc tội luật sư Van der Zwaan (người Hà Lan, sống ở Anh) khai man về mối quan hệ của ông với ông Gates và Người A, vào các tháng 9 và 10.2016. Ông Van der Zwaan đã thú nhận ông Gates có cho ông biết Người A là cựu sĩ quan tình báo GRU.
Theo báo Guardian, Người A gần giống ông Konstantin Kilimnik, một giám đốc người Nga ở công ty vận động hành lang của hai ông Manafort-Gates ở Ukraine.
Ông Kilimnik từng làm việc cho văn phòng của ông Manafort cho đến khi ông này rời Ukraine năm 2014. Ông Kilimnik tiếp tục tham gia các hoạt động thân Nga ở Ukraine. Ông phủ nhận có quan hệ với GRU, nhưng ông từng phục vụ quân đội Nga, sau đó là giảng viên dạy ngoại ngữ cho một đại học quân sự Nga. Trường này được cho là cơ quan đào tạo điệp viên GRU.
Bản án mở đường giảm tội cho các bị cáo khai man
Bị cáo Van der Zwaan là người thứ 4 nhận tội trong cuộc điều tra của “Trăn xiết mồi”. Ông Gates cũng đồng ý hợp tác với nhóm điều tra của ông Muller và sẽ làm chứng chống lại ông Manafort. Ông cùng cựu Cố vấn an ninh quốc gia Nhà Trắng Michael Flynn và cựu cố vấn chính sách đối ngoại George Papadopoulos đang đàm phán nhận tội.
Bản án đối với luật sư Van der Zwaan có thể là “sự hướng dẫn”cho các bị cáo bị buộc tội khai man với FBI biết rằng họ sẽ nhận được gì khi xét xử họ, nếu họ chịu hợp tác với “Trăn xiết mồi” Muller.
Ngày 20.10.2017, hai ông Manafort-Gates đã bị Công tố viên Muller buộc tội rửa tiền và vi phạm luật vận động hành lang nước ngoài. Cáo trạng buộc tội hai ông trong nhiều năm hoạt động cho các chính khách Ukraine thân Nga, đã giấu hàng triệu USD tiền công mà không khai báo với chính quyền Mỹ.
Cáo trạng ghi rõ hai ông Gates-Manafort “rửa tiền thông qua nhiều tổ chức, đối tác và tài khoản ngân hàng ở Mỹ và nước ngoài, đồng thời thực hiện các bước trốn nộp thuế Mỹ”.
Ông Manafort sẽ bị xử án ngày 10.7 tới, không nhận tội lừa đảo ngân hàng,trốn thuế và rửa tiền. Ông khẳng định không làm gì sai trái trong nghi án Nga can thiệp bầu cử Nga.
Nhưng một văn bản ghi nhớ của Thứ trưởng Tư pháp Mỹ Rod Rosenstein được trình tòa hôm 2.4, đã xác nhận ông Muller được phép điều tra những cáo buộc ông Manafort thông đồng với chính phủ Nga.
Tổng thống Trump phủ nhận bất kỳ sự thông đồng nào, liên tục gọi cuộc điều tra của Công tố viên Muller và của Quốc hội Mỹ là “trò săn phù thủy”.
Trong cuộc họp báo ngày 3.4, ông Trump nói với các nhà báo “có lẽ không ai cứng rắn hơn với Nga cho bằng Donald Trump”.
Vị chủ nhân Nhà Trắng cũng nói: “Nếu chúng tôi làm thân với Nga sẽ là điều tốt, không phải điều xấu. Ai cũng đồng ý như thế, ngoài trừ kẻ rất ngu”.
Theo Trung Trực (Một Thế Giới)