Khairullah Khairkhwa, trước đây từng là bộ trưởng nội vụ trong chính quyền Taliban ở Afghanistan, bị bắt sau vụ khủng bố 11/09 và bị giam giữ tại Nhà tù Vịnh Guantanamo từ 2002 tới 2014.
Các quan chức Lầu Năm Góc cáo buộc Khairkhwa là trợ lý thân cận của Osama Bin Laden, và coi hắn là quá nguy hiểm, không thể phóng thích.
Tuy vậy, hồi năm 2014, hắn được phóng thích khỏi nhà tù Guantanamo theo thỏa thuận trao đổi tù binh với chính quyền cựu tổng thống Mỹ Obama.
Thời điểm đó, Mỹ phóng thích năm chỉ huy Taliban, để đổi lấy việc Taliban trả tự do cho Bowe Bergdahl, người bị bắt sau khi đào ngũ ở Afghanistan.
Năm chỉ huy Taliban sau đó được đưa tới Qatar, và là nhóm "tù nhân vĩnh viễn" duy nhất được phóng thích khỏi nhà tù Guantanamo mà không có sự phê chuẩn của ủy ban phóng thích tù nhân, theo New York Post.
Cố Thượng nghị sĩ John McCain lúc sinh thời từng chỉ trích động thái này, và cho rằng năm chỉ huy Taliban là "những đối tượng có nguy cơ cao nhất".
Hiện chưa rõ tổng thống Joe Biden khi đó có ủng hộ quyết định phóng thích năm chỉ huy Taliban hay không, theo Fox News.
Bergdahl sau đó đã nhận tội đào ngũ và cư xử không phù hợp trước kẻ thù hồi năm 2017.
Theo New York Post, nhóm năm thủ lĩnh Taliban sau khi được phóng thích đã cam kết sẽ tiếp tục chiến đấu chống lại Mỹ. Tuy vậy, các nhà ngoại giao phương Tây sau đó coi nhóm người này là phát ngôn viên chính thức của Taliban trong các cuộc đàm phán hòa bình gần đây.
Hồi tháng 03, Khairkhwa đã ngồi vào bàn đàm phán với Zalmay Khalilzad đặc phái viên của tổng thống Biden ở Afghanistan trong một cuộc gặp ở Moscow.
Khairkhwa được tờ New York Post mô tả là "chủ mưu" chiến dịch tấn công chớp nhoáng của Taliban ở Afghanistan. Các binh sĩ Taliban cũng cho biết họ có kế hoạch đưa nhóm thủ lĩnh đang lưu vong tại Qatar về Afghanistan sau khi tiến vào thủ đô Kabul.
Trước đó, tổng thống Biden đã đảo ngược chính sách thời cựu tổng thống Trump để trả tự do cho các tù nhân ở nhà tù Guantanamo, trong nỗ lực đóng cửa nhà tù này. Tháng trước, Abdul Latif Nasser, một đối tượng bị buộc tội khủng bố, đã được phóng thích.
Cựu tổng thống Mỹ Barack Obama chưa có bình luận gì về tình hình Afghanistan. Phần bình luận trên tài khoản Instagram của ông hôm 16/08 phải tạm đóng do có quá nhiều người kêu gọi ông sớm có động thái.
Tổng thống Mỹ Joe Biden trong bài phát biểu trước người dân Mỹ hôm 16/08 cho biết ông vẫn kiên định ủng hộ quyết định rút quân Mỹ khỏi Afghanistan.
"Quân đội Mỹ không thể, và không nên, tham chiến và chết vì một cuộc chiến mà các lực lượng Afghanistan không muốn chiến đấu vì bản thân họ. Sự thật là điều này diễn ra nhanh hơn chúng tôi dự đoán," ông Biden nói.
Hồ Anh (Nguoiduatin.vn)