Giải mã bí ẩn 'hồ sát nhân' giết chết cả nghìn người chỉ sau một đêm

Hồ Nyos nằm ở vùng tây bắc Cameroon hình thành trên miệng núi lửa cách đây 400 năm. Vào ngày 21/8/1986, sự kiện chấn động xảy ra. Hồ nước nổ tung, tạo nên đài phun nước cao hơn 90 m vươn thẳng vào không trung và gây ra một trận sóng thần nhỏ.

Tổng cộng, 1.746 người tử vong trong thảm họa. Các làng Nyos, Kam, Cha và Subum không có người sống sót. Hơn 3.500 gia súc bị tiêu diệt chỉ trong vài phút. Không ai có thể giải thích những gì đã xảy ra.

Sau đó, “kẻ giết người” thực sự được xác định là một hiện tượng núi lửa kỳ lạ và hiếm gặp, liên quan đến hồ Nyos gần đó.

Hồ Nyos là một trong những hồ núi lửa có độ cao 1.091m, độ sâu trung bình 200m. Bề mặt hồ rất phẳng lặng, nhưng ở độ sâu 500m dưới đáy hồ lại hòa tan hàng tỷ tấn carbon dioxide. Nồng độ carbon dioxide vẫn đang tăng lên và có nguy cơ gây nổ bất cứ lúc nào.

Và sự việc đã xảy ra, nước trong hồ Nyos bỗng bắn ra ngoài, tốc độ bắn của các cột nước lên tới 100km/giờ, lớp khói chứa nồng độ carbon dioxide đậm đặc nhanh chóng bao trùm tứ phía, độ cao của lớp khói lên tới hơn 120m, hình thành một tầng mây chết chóc dày khoảng 50m, bao phủ bán kính hơn 23km xung quanh.

Thảm họa xảy ra, một nhóm chuyên gia đã tới đây để lấy mẫu và phân tích. Hóa ra, nguyên nhân gây ra thảm họa là do lượng carbon dioxide hòa tan trong nước hồ quá cao, vì vậy mà người và gia súc đều tử vong vì thiếu oxy.

Về phần những cột nước bắn ra với độ cao hơn 120m, các chuyên gia cho biết hồ Nyos nằm trong miệng của một núi lửa đã chết. Có một lượng lớn dung nham núi lửa nằm sâu trong lớp vỏ trái đất dưới đáy hồ. Nước trong hồ được phân tầng theo tính chất hóa học. Kiểu phân tầng này khiến nước hồ duy trì trạng thái cân bằng hóa học một cách kỳ diệu.

Tuy nhiên, trong nước hồ lại hòa tan một lượng lớn chất khí, 90% trong đó là carbon dioxide nặng hơn không khí gấp 1,5 lần. Ngoài ra còn có một số khí kịch độc chứa hydro xyanua. Khi mặt hồ yên ả, những chất khí này “an phận” nằm dưới đáy hồ. Nhưng một khi có lực khuấy đủ mạnh từ bên ngoài, phần nước chứa đầy H2CO3 sẽ dâng lên, sản sinh ra một lượng lớn carbon dioxidde và bắn ra khỏi mặt nước. Vì vậy, con người khó có thể xử lý tên “sát nhân” thầm lặng này. Chỉ mong rằng có thể giảm bớt những thảm họa tương tự.

Để ngăn chặn các sự kiện thảm khốc trong tương lai, các đường ống khử khí được lắp đặt ở Hồ Nyos và Hồ Monoun. Tuy nhiên, giải pháp này chỉ hoạt động đối với các hồ nhỏ hơn, với nồng độ khí tăng chậm.

Theo Phong Linh (Nguoiduatin.vn)