Bị Covid-19 tàn phá đến trở thành 'lò ấp biến thể', thị trấn này chấp nhận làm 'chuột bạch' rồi thầm cảm ơn sức mạnh của vaccine

Ở một bãi đất thuộc trung tâm thị trấn Serrana, bang São Paulo (Brazil), vài đứa trẻ đang hò reo vui đùa chơi trò đuổi bắt. Gần đó, một nhóm trẻ khác, hầu hết đều không đeo khẩu trang, đang khúc khích cười đùa, trò chuyện. Bọn trẻ vừa chơi vừa đắm mình trong cái nắng chiều yên ả nơi vùng quê.

Làm "chuột bạch" thí nghiệm nào ngờ được cứu thoát khỏi thảm kịch

Chỉ vài tháng trước, người dân thị trấn có 45.000 dân ở Đông Nam Brazil này vẫn phải sống trong cảnh nơm nớp lo sợ vì "quái vật" Covid-19, nhà cách ly với nhà, người dè chừng với người vì nỗi sợ mà nói trắng ra là sợ chết.

Thế rồi, thị trấn này trở thành "chuột bạch" thí nghiệm trong một nghiên cứu của Instituto Butantan, đơn vị sản xuất vaccine Coronavac do Công ty Sinovac Biotech của Trung Quốc ở Brazil phát triển. Theo đó, kể từ đầu tháng 2 năm 2021, hầu hết người trưởng thành bắt đầu được tiêm vaccine.

Các nhà khoa học đã chia thị trấn Serrana thành 4 khu vực để tìm hiểu đâu là ngưỡng ngăn chặn SARS-CoV-2 lây lan và nhận thấy dịch bệnh đã được kiểm soát sau khi 3 khu vực tiêm đầy đủ 2 liều vaccine. Số ca mắc Covid-19 có triệu chứng giảm 80% và số ca nhập viện giảm 86%, số ca tử vong do dịch bệnh giảm 95%, theo dữ liệu của Viện nghiên cứu Butantan.

Đến đầu tháng 5, sau khi hầu hết những người trưởng thành ở đây tiêm liều thứ 2, số ca mắc và tử vong do Covid-19 đã giảm xuống đáng kể và cuộc sống bắt đầu trở lại bình thường trong khi đại dịch vẫn tiếp tục hoành hành khắp đất nước Brazil.

Tia hy vọng lóe sáng sau chuỗi ngày u ám

Ông Homero Cavalheri, 68 tuổi, một kiến trúc sư đã nghỉ hưu đang đi dạo với vợ và cháu trai 1 tuổi của họ, nói trong phấn khởi: “Chúng tôi cảm thấy như được tự do rồi. Mọi thứ đều mới mẻ với cháu tôi. Thằng bé liên tục chỉ vào tất cả các cây và những con chim hót líu lo trên đó".

Cuộc thử nghiệm ở Serrana đã mang lại hy vọng cho các quốc gia trên thế giới. Nó cũng cung cấp bằng chứng mới về hiệu quả của vaccine Covid-19 của Sinovac, đang được triển khai ở hàng chục quốc gia đang phát triển từ Ai Cập đến Philippines.

Trong khoảng thời gian từ tháng 2 đến tháng 4, tất cả những người trưởng thành ở Serrana đều được tiêm vaccine CoronaVac như một phần của thử nghiệm, được gọi là Dự án S. Đây là thử nghiệm hàng loạt đầu tiên thuộc loại này, trong đó toàn bộ thị trấn được tiêm vaccine Covid-19 trước các địa phương khác trên cả nước.

Không phải tất cả mọi người trong thị trấn đều đủ điều kiện, bao gồm trẻ vị thành niên dưới 18 tuổi, phụ nữ trưởng thành đang mang thai hoặc cho con bú và những người có vấn đề sức khỏe nghiêm trọng. Theo thông tin từ các nhà chức trách địa phương, trong số khoảng 27.700 người lớn đủ điều kiện, có 27.150 người (tương đương 98%) đã được tiêm chủng.

Viện nghiên cứu Butantan, đơn vị điều hành cuộc thử nghiệm, đã từ chối bình luận cho đến khi kết quả đầy đủ của thử nghiệm hàng loạt được công bố. Các quan chức thị trấn và người dân cho biết họ rất vui mừng với kết quả. Các ca nhiễm mới đã giảm 75% so với mức đỉnh điểm vào tháng 3 ở Serrana, trong khi không có trường hợp tử vong nào do Covid-19 trong số những người được tiêm chủng đầy đủ, cho thấy CoronaVac cũng có hiệu quả chống lại biến thể P.1 hung hãn đang quét qua khu vực.

“Các con số tự nói lên điều đó”, thị trưởng của Serrana, Léo Capitelli, nói. "Vaccine đã phát huy sức mạnh của nó!"

Biết ơn lắm vì được tiêm vaccine 

Trong phòng chờ của một đơn vị chăm sóc đặc biệt tại thị trấn Serrana, tác dụng của CoronaVac đã được nhìn thấy. Lucia Elaine Caldano, người quản lý của đơn vị, cho biết: “Chỉ mới 3 tuần trước, chỗ này đã chật đến mức, người ta phải đứng. Trong 3 tuần qua, chỉ có một người phải dùng đến máy thở, mà trường hợp đó là một phụ nữ từ chối tiêm vaccine".

Bà Caldano nói: “Ban đầu có rất nhiều lời bàn tán, tranh luận, nhiều người cho rằng chúng tôi là chuột bạch bị mang ra làm thí nghiệm. Nhưng đó là một may mắn".

Đó là một câu chuyện khác trên khắp đất nước Brazil, khi mà chỉ có 7% đã được tiêm chủng đầy đủ. Chỉ trong vòng 1 giờ đồng hồ, gần 100 người chết, hàng nghìn người khác đang sống mòn mỏi trong các bệnh viện chật cứng người.

Sau khi ghi nhận trung bình 67 ca nhiễm mới mỗi ngày trong tháng 3, số ca nhiễm mới trung bình hàng ngày của thị trấn Serrana trong tháng 5 giảm xuống chỉ còn 1/4 số đó, khoảng 17 ca/ngày. 

Tháng 4, 6 người chết vì Covid-19 ở Serrana. Trong số đó, có 5 người mới chỉ được tiêm 1 mũi vaccine. Theo Thị trưởng Capitelli, nạn nhân còn lại có các triệu chứng 2 ngày sau khi tiêm liều thứ 2, điều đó cho thấy người này nhiễm bệnh trong thời gian giữa 2 mũi tiêm.

Các quan chức của Serrana cho biết một trong những điều ngạc nhiên lớn nhất là hầu như tất cả mọi người dân của thị trấn đều đồng ý tham gia thí nghiệm này. Thế mới thấy, sự đồng lòng ủng hộ của người dân luôn là yếu tố then chốt để chiến thắng đại dịch, trong bất cứ hoàn cảnh nào.

Hầu hết cư dân thị trấn Serrana đều rất biết ơn khi có cơ hội được tiêm chủng đầy đủ. Ông Jesuel Sacoman, 50 tuổi, một thợ điện ở địa phương, cho biết ông buồn vì vẫn chưa đủ tiêu chuẩn để được tiêm phòng. 

Bang São Paulo đã bắt đầu tiêm chủng cho những người từ 60 đến 62 tuổi trong tuần đầu tháng 5 vừa qua khi chính phủ nỗ lực giảm thiểu số người chưa được tiêm vaccine ở từng nhóm tuổi.

Ông Sacoman mô tả về sự an toàn của thị trấn nơi mình sống khi vaccine đã được tiêm đại trà: “Chúng tôi đang sống trong một cái kén ở giữa Brazil".

Dù đã đạt miễn dịch cộng đồng, các quan chức thị trấn vẫn yêu cầu người dân tiếp tục đeo khẩu trang và tuân theo các biện pháp phòng ngừa khác như giãn cách xã hội. 

Ánh sáng đã đến nơi cuối đường hầm

Serrana hiện đang hy vọng kinh tế phục hồi nhanh hơn sau đại dịch, trước đó, tỷ lệ thất nghiệp ở nơi đây tăng lên đến 25%. Các công ty ở Ribeirão Preto gần đó sử dụng hầu hết cư dân ở đây đã sa thải công nhân hoặc đóng cửa. Trong khi chương trình tiêm chủng của Serrana không thực góp phần nhiều để thúc đẩy việc làm, các khách sạn và cửa hàng trong thị trấn đã có nhiều khách hàng hơn kể từ khi người dân địa phương nhận được liều CoronaVac thứ hai của họ.

José Ricardo Aranda, 48 tuổi, chủ một nhà khách ngay gần đường cao tốc giữa thành phố São Paulo và bang Minas Gerais lân cận, cho biết Serrana đã trở thành một nơi dừng chân yêu thích. “Chúng tôi đã trở thành một điểm tham chiếu trên đường cao tốc này vì mọi người đều biết ở đây an toàn hơn nhiều,” anh nói. Sau khi làm việc suốt từ tháng 9 đến cuối năm ngoái mà không có khách, José Ricardo Arandacho biết việc kinh doanh đang bắt đầu trở lại bình thường, với một nửa trong số 35 phòng trong nhà khách của anh đã được lấp đầy.

Tại một cửa hàng quần áo trên quảng trường chính được các bà vợ của các chủ đất giàu có ưa chuộng, chủ sở hữu Flávia Cedrinho cho biết doanh số bán hàng đã giảm khoảng 30% so với mức bình thường, nhưng có thể sẽ còn tệ hơn nếu không có Dự án S.

Thị trưởng Capitelli cho biết một số nhà máy dệt may và các công ty khác đã tiếp cận với chính quyền địa phương về việc thiết lập các hoạt động trong thị trấn để tận dụng nguồn cung cấp nhân viên đã được tiêm phòng sẵn sàng. Ông nói, một lực lượng lao động được chủng ngừa có thể giảm nguy cơ họ phải tạm ngừng hoạt động vì những đợt bùng phát dịch bệnh mới, trong khi thị trấn cũng đưa ra các biện pháp khuyến khích tài chính nhằm tận dụng tối đa danh tiếng mới có để đa dạng hóa nền kinh tế của mình, ông nói.

Ông nói: “Thị trấn của chúng tôi sẽ là đứa con 'vàng' quý giá của khu vực".

Không chỉ ở thị trấn Serrana, một số địa phương khác ở Brazil, chẳng hạn như thành phố 2 triệu dân Manaus ở bang Amazonas. Thành phố này từng trải qua 2 đợt bùng phát Covid-19 nghiêm trọng vào năm ngoái và năm nay. Tuy nhiên, lần đầu tiên kể từ khi dịch bùng bệnh phát, vào tháng 7 này, bang Amazonas đã có một ngày không ghi nhận ca tử vong nào.

"Chúng tôi đã trải qua nhiều tuần không ghi nhận người xuất hiện triệu chứng COVID-19 nào. Chủ yếu là nhờ vaccine", Uideia Galvao, bác sĩ tại khu điều trị Covid-19 ở Bệnh viện 28/8, cho biết.

Tính đến ngày 28/7, Brazil ghi nhận tổng cộng 19,7 triệu ca mắc Covid-19 và trên 551.000 ca tử vong. Quốc gia này hiện có số ca tử vong vì Covid-19 cao thứ hai trên thế giới, chỉ sau Mỹ, trong khi số ca mắc đứng thứ 3 thế giới sau Mỹ và Ấn Độ. 

Kể từ khi chiến dịch tiêm chủng được triển khai trên diện rộng, số ca nhiễm mới và tử vong ở quốc gia này đã giảm đáng kể. Cho đến thời điểm hiện tại, Brazil có khoảng hơn 120 triệu người đã tiêm ít nhất một mũi vaccine ngừa Covid-19 và 33,2 triệu người đã tiêm đủ liều.

Lời kết:

Covid-19 đã tàn phá thế giới quá khủng khiếp, suốt hơn 1 năm qua. Hàng triệu người đã phải bỏ mạng, nền kinh tế bị ảnh hưởng nghiêm trọng, giao thương đình trệ. Giãn cách hay phong tỏa chỉ là biện pháp tạm thời để ngăn virus lây lan nhanh trên diện rộng. Muốn chiến thắng đại dịch là phải "diệt từ trong trứng nước", mà cách hiệu quả nhất chính là tiêm vaccine. 

Người dân thị trấn Serrana hay Manaus của Brazil đã chấp nhận biến mình thành "chuột bạch" để rồi thầm cảm ơn vì sức mạnh của vaccine. Sớm thôi, các địa phương khác ở Brazil nói riêng và cả thế giới nói chung sẽ được trở lại cuộc sống bình thường nếu người dân đồng lòng tiêm chủng. Mong một ngày không xa, chúng ta lại được sống trong cảnh đông đúc, nhộn nhịp, vui tươi...

Nguồn: WSJ