Alexander Đại đế có con không? Nếu có, vì sao không ai kế vị

Theo tạp chí Livescience, Alexander Đại Đế lên ngôi trị vì vùng đất Macedonia ở tuổi và qua đời chỉ 12 năm sau khi chinh phục một trong những đế chế lớn nhất thời cổ đại.

Trong khoảng thời gian trị vì, câu hỏi đặt ra là ông có con không và quãng thời gian quyền lực bị bỏ trống khi ông qua đời, điều gì xảy ra với những người thừa kế của ông?

Câu trả lời gói gọn trong một từ: Có. Alexander không chỉ có một mà có thể là 2 người con - cả 2 đều là con trai. Người con đầu tiên, được gọi là Alexander IV, là con trai của ông với vợ Roxana. Người còn lại, được gọi là "Hec-quyn của Macedon", là con trai của ông với người tình Barsine.

Ian Worthington, giáo sư lịch sử cổ đại tại Đại học Macquarie (Sydney, Úc) viết trong cuốn "Alexander vĩ đại: Một độc giả" thông tin rằng Roxana là con gái của một thủ lĩnh ở Bactria, một vùng đất ở Trung Á. Quân lính của Alexander bắt được bà trong khi đóng doanh trại ở vùng đất này và bà trở thành vợ của ông vào khoảng năm 327 trước Công nguyên. Bà mang thai Alexander IV khi Alexander qua đời ở Babylon vào năm 323 trước Công nguyên và không thể gặp con.

Người con thứ hai, Hec-quyn của Macedon, do cô nhân tình Barsine, một nữ quý tộc Ba Tư, sinh ra vào khoảng năm 327 trước Công nguyên, tức là cậu bé này hơn đứa con chính thức của ông 4 tuổi.

Một số học giả trong thời hiện đại đặt câu hỏi liệu Alexander có thực sự là cha của đứa trẻ do Barsine sinh ra hay không, vì Alexander chưa bao giờ chính thức thừa nhận đứa trẻ là con mình. Nhưng đa số các học giả ngày nay đều cho rằng cậu bé là con đẻ của ông.

Nhưng câu hỏi đặt ra là vì sao cả hai đứa con không ai kế vị ông?

Sau khi Alexander Đại đế qua đời vì một căn bệnh bí ẩn ở tuổi 32, không có ai là người kế vị cai quản đế chế rộng lớn và hùng mạnh của ông - một đế chế trải dài từ vùng Balkan đến Pakistan ngày nay. Vợ ông đang mang thai Alexander IV vào thời điểm đó nhưng không ai xác định được đứa trẻ là trai hay gái.

"Hec-quyn của Macedon" không phải là đứa con hợp pháp khiến việc đưa cậu bé lên ngôi trở nên khó khăn hơn.“Cậu bé không bao giờ được tính là ứng cử của ngôi vương vì là con ngoài giá thú", giáo sư lịch sử Worthington nói với tạp chí Livescience.

Ngoài ra, cả Roxana và Barsine đều là người gốc Á, điều mà một số tướng và quân sĩ của Alexander không thích.

Arrhidaeus, anh trai cùng cha khác mẹ của Alexander Đại đế, trở thành vua và Alexander IV được phong làm người đồng cai trị sau khi cậu bé được sinh ra. 

Tuy nhiên, không ai trong số hai vị "vua" này có khả năng thực sự để cai trị đất nước - Giáo sư Carol King ở Trường đại học Memorial Newfoundland, Canada - cho biết.

Arrhidaeus mắc bệnh suy yếu thần kinh khiến ông khó thực thi quyền lực trong khi Alexander IV chỉ là một đứa trẻ sơ sinh. Kết quả là, "tất cả đều trở thành con tốt trong các cuộc chiến của những người kế vị, những vị tướng mạnh mẽ của Alexander chiến đấu với nhau để giành quyền kiểm soát đế chế; và tất cả đều bị sát hại," King nói, bao gồm cả các con của Arrhidaeus và Alexander. 

Mẹ của Alexander Đại đế, Olympias, đã đóng một vai trò quan trọng trong cuộc đấu tranh quyền lực. Vào năm 317 trước Công nguyên, bà đồng ý trở thành người bảo hộ  Alexander IV và, với sự giúp đỡ của một đội quân do tướng Polyperchon chỉ huy, đã bắt và giết chết Arrhidaeus, Robin Waterfield - một học giả độc lập có nền tảng về kinh điển, viết trong cuốn sách "Phân chia chiến lợi phẩm: 'Cuộc chiến tranh giành đế chế của Alexander Đại đế" (Nhà xuất bản Đại học Oxford, 2011).

Tuy nhiên, một đội quân do tướng Cassander chỉ huy đã tấn công và bắt giữ Olympias cùng với Alexander IV vào năm 316 trước Công nguyên và giết chết bà.

Alexander IV và Roxana sau đó trở thành tù nhân của Cassander, người đã kiểm soát Macedonia với tư cách là một vị vua.

Cassander không muốn có người tranh giành ngôi vương, vì vậy ông ta đã giết Alexander IV và Roxana vào khoảng năm 309 trước Công nguyên để phòng cậu thiếu niên sẽ trở thành người kế vị khi đến tuổi trưởng thành.

"Hec-quyn của Macedon" cũng không khá hơn chút nào. Tướng Polyperchon đã bắt giữ đứa con bất hợp pháp của Alexander, và sau khi đạt được thỏa thuận với Cassander, đã xử tử nốt cậu thanh niên ngay sau cái chết của Alexander IV, Waterfield viết.

HL (SHTT)