Qua tài liệu của Cơ quan CSĐT Bộ Công an, ngày 23/11/2022, Cơ quan CSĐT Bộ Công an tiếp nhận đơn của một số người dân tố cáo Đường Khắc Nghĩa và Nông Văn Thức (SN 1990), trú tại huyện Bảo Thắng, tỉnh Lào Cai có hành vi môi giới mua bán bộ phận cơ thể người (thận).
Ngay sau đó, Trung tướng Trần Ngọc Hà, Cục trưởng Cục Cảnh sát hình sự đã giao cho Phòng Phòng ngừa tội phạm mua bán người (Phòng 5) điều tra, làm rõ hành vi của đối tượng Đường Khắc Nghĩa. Qua đó, các trinh sát phát hiện đối tượng Nghĩa có sự bàn bạc, câu kết với một số đối tượng như Lê Văn Tứ (SN 1991, trú tại tỉnh Phú Thọ) và một số đối tượng có liên quan bằng thủ đoạn tiếp cận tìm hiểu những người có nhu cầu ghép thận tại các bệnh viện Bạch Mai, Việt Đức, Quân y 103, Quân y 108.
Đồng thời, qua mạng xã hội (Facebook, zalo...) tìm những người có hoàn cảnh kinh tế khó khăn, cần tiền trang trải cuộc sống để dụ dỗ họ bán thận. Đường Khắc Nghĩa và các đối tượng nhận của những người ghép thận từ 700 - 900 triệu đồng tùy từng trường hợp cụ thể và trả cho người bán thận từ 350 - 450 triệu đồng. Đường Khắc Nghĩa và các đối tượng đã tổ chức môi giới thành công việc mua, bán thận đối với cặp ghép thận.
Căn cứ kết quả kiểm tra, xác minh, ngày 24 và 25/11/2022, Cơ quan CSĐT Bộ Công an đã thi hành lệnh bắt người bị giữ trong trường hợp khẩn cấp, quyết định tạm giữ đối với Đường Khắc Nghĩa, Nông Văn Thức về hành vi "Mua bán bộ phận cơ thể người" (thận). Căn cứ tài liệu, chứng cứ thu thập được, ngày 2/12/2022, Cơ quan CSĐT Bộ Công an ra quyết định khởi tố vụ án hình sự "Mua bán bộ phận cơ thể người"; khởi tố bị can, tạm giam Đường Khắc Nghĩa và Nông Văn Thức về tội danh trên theo quy định tại khoản 2 Điều 154 Bộ luật Hình sự để tiến hành điều tra.
Qúa trình điều tra mở rộng vụ án, cơ quan Công an xác định đối tượng Thàng Văn Thân (SN 1993, trú tại tỉnh Lào Cai), và Lê Văn Tứ (SN 1991, trú tại tỉnh Phú Thọ) có dấu hiệu liên quan đến vụ "Mua bán bộ phận cơ thể người" do bị can Nông Văn Thức môi giới, dẫn dắt anh T.V.V, quê ở tỉnh Thái Nguyên bán thận cho anh L.G.K, trú tại TP Hà Nội. Bên cạnh đó, Thàng Văn Thân còn cùng với Nguyễn Phương Hồng (SN 1985, trú tại tỉnh Thái Nguyên) có hành vi tìm kiếm, môi giới, dẫn dắt anh N.T.H, trú tại TP Hà Nội bán gan cho anh N.V.H, trú tại TP Hồ Chí Minh.
Căn cứ tài liệu, chứng cứ thu thập được có trong hồ sơ vụ án, ngày 10/2/2023, Cơ quan CSĐT Bộ Công an ra quyết định khởi tố bị can, tạm giam đối với Thàng Văn Thân, Lê Văn Tứ, Nguyễn Thị Phương Hồng về hành vi "Mua bán bộ phận cơ thể người" (thận, gan). Riêng bị can Nguyễn Phương Hồng được áp dụng biện pháp cấm đi khỏi nơi cư trú (do nuôi con nhỏ dưới 36 tháng tuổi).
Căn cứ lời khai của các đối tượng và tài liệu, chứng cứ thu thập được, cơ quan Công an xác định, từ tháng 4/2022 đến tháng 6/2022, Đường Khắc Nghĩa đã thực hiện 3 vụ mua bán bộ phận cơ thể người (thận). Đơn cử, trong quá trình tìm người có nhu cầu mua, bán thận tại Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức, Đường Khắc Nghĩa gặp chị T.T.M (là vợ anh P.V.S), quê ở tỉnh Hà Nam.
Qua trao đổi với chị M, biết anh S bị suy thận giai đoạn cuối và đang tìm người bán thận để cấy ghép, Nghĩa giới thiệu bản thân có thể tìm được người bán thận, nên chị M đã nhờ Nghĩa tìm hộ. Sau đó, Nghĩa đăng bài trên mạng xã hội (facebook) có nội dung "Cần người hiến thận gấp, hậu tạ cao", kèm theo số điện thoại.
Ngay sau khi đăng bài, anh B.V.T, quê ở tỉnh Hòa Bình đã gọi điện thoại để thỏa thuận, thống nhất với Nghĩa giá bán 1 quả thận là 380 triệu đồng. Sau đó, Nghĩa đưa anh T đi khám, xét nghiệm, đồng thời hướng dẫn anh T làm hồ sơ dưới hình thức hiến thận…
Do hoàn cảnh gia đình kinh tế khó khăn, anh T.V.D, quê ở tỉnh Thanh Hóa có ý định bán thận để trang trải cuộc sống. Anh D đã vào facebook, trang "Hội nhóm hiến thận nhân đạo" thấy có bài đăng của Đường Khắc Nghĩa, với nội dung "Cần người hiến thận nhóm máu A, B, O; sau phẫu thuật hiến thận được bồi dưỡng từ 380 triệu đồng đến 400 triệu đồng", kèm theo số điện thoại. Anh D điện thoại cho Nghĩa để thỏa thuận, thống nhất giá bán 1 quả thận là 380 triệu đồng. Cuối tháng 2/2022, anh D ra Hà Nội gặp và được Nghĩa hướng dẫn làm hồ sơ dưới hình thức hiến thận, đồng thời giao cho Nông Văn Thức đưa anh D đến một số bệnh viện trên địa bàn Hà Nội để khám, xét nghiệm máu... Cuối tháng 3/2022, cũng qua mạng xã hội facebook, Nghĩa tìm được anh P.V.D, trú tại TP Hà Nội bị suy thận giai đoạn cuối, có nhu cầu ghép thận, Nghĩa đã thỏa thuận với anh D giá 1 quả thận để ghép là 730 triệu đồng…
Cơ quan Công an làm rõ, từ tháng 4/2022 đến tháng 9/2022, Nông Văn Thức cùng đồng phạm đã thực hiện 3 vụ mua bán bộ phận cơ thể người (thận, gan). Trong đó, đáng chú ý là bị can Nguyễn Phương Hồng. Hồng đã từng bán thận vào năm 2016 và nhận thấy lợi nhuận sẽ có được từ việc này nên đã tìm kiếm những người có nhu cầu mua, bán bộ phận cơ thể người (thận, gan) tại bệnh viện để môi giới. Trong quá trình thực hiện, Hồng quen biết đối tượng tên T (ở Bắc Giang) và đối tượng tên H (người miền Nam, chưa rõ nhân thân, lai lịch) là những đối tượng chuyên môi giới mua bán bộ phận cơ thể người. Hồng thỏa thuận với T và H tìm những người có nhu cầu bán thận, gan còn Hồng tìm những người có nhu cầu cần ghép thận, gan để dẫn dắt, môi giới.
Để thực hiện hành vi môi giới và cấy ghép, Hồng đã liên hệ với một bác sĩ (người làm thủ tục cho các bệnh nhân cấy ghép thận, gan) thực hiện các dịch vụ xét nghiệm; mổ, ghép thận, gan cho các bệnh nhân… Sau khi nhận được tiền của người mua thận, gan chuyển vào tài khoản thì Hồng mới chuyển vào tài khoản trả cho bác sĩ (bao gồm viện phí mà bác sĩ đã ứng trước và tiền bồi dưỡng cho mỗi ca mổ, ghép thận, gan là từ 20 triệu đồng đến 50 triệu đồng)….
Đến nay, Cơ quan CSĐT Bộ Công an đã khởi tố, tạm giam 5 bị can gồm: Đường Khắc Nghĩa, Nông Văn Thức, Thàng Văn Thân, Lê Văn Tứ, Nguyễn Phương Hồng về hành vi "Mua bán bộ phận cơ thể người" theo Điều 154 BLHS và chuyển hồ sơ vụ án đến Công an TP Hà Nội tiếp tục điều tra mở rộng. Liên quan đến bác sĩ tham gia vào đường dây này, cơ quan chức năng đang tiếp tục điều tra, làm rõ.
Theo Minh Hiền (CAND Online)