38 năm chờ những phút này...

Ông Trần Bê (62 tuổi, ngụ thôn Phong Phú, phường Ninh Giang) thắp hương trên bàn thờ ngay sau khi ông được VKSND tỉnh Khánh Hòa xin lỗi công khai ông tại trụ sở phường Ninh Giang, thị xã Ninh Hòa, Khánh Hòa.

38 năm trước, ông Bê bị khởi tố, bắt giam oan về tội giết người. Sau ba năm tạm giam, ông được thả ra rồi bắt đầu theo đuổi hành trình kêu oan dai dẳng...

Buổi xin lỗi, phục hồi danh dự diễn ra tại tại UBND phường Ninh Giang - nơi xảy ra vụ án và là nơi cư trú của ông Bê - với sự tham dự của đại diện Cơ quan An ninh điều tra Công an tỉnh Khánh Hòa, chính quyền địa phương, người thân ông Trần Bê cùng nhiều người dân địa phương.

Ông Trần Đình Hồng, Viện phó VKSND tỉnh Khánh Hòa, đại diện VKSND tỉnh, Cơ quan An ninh điều tra Công an tỉnh trình bày lời xin lỗi. Theo dó, ngày 19-10-1981, VKSND tỉnh Phú Khánh (nay là tỉnh Khánh Hòa) đã phê chuẩn quyết định khởi tố, lệnh bắt tạm giam ông Trần Bê về tội giết người. Đến ngày 25-9-1984 thì trả tự do cho ông.

“Trong quá trình tiến hành tố tụng, chúng tôi nhận thấy thời điểm đó các cơ quan tiến hành tố tụng của tỉnh Phú Khánh (nay là tỉnh Khánh Hòa) đã khởi tố, phê chuẩn, bắt tạm giam đối với ông Trần Bê trong vụ án là oan sai. Nay tôi đại diện VKSND tỉnh Khánh Hòa cùng liên ngành tố tụng tỉnh Khánh Hòa xin chân thành xin lỗi ông Trần Bê và gia đình về những lỗi oan đã gây ra đối với trong quá trình giải quyết vụ án. Mong ông và gia đình chấp nhận lời xin lỗi này” - ông Trần Đình Hồng nói.

Ông Trần Bê ghi nhận lời xin lỗi của VKSND tỉnh Khánh Hòa. Ông Bê nói rằng nỗi đau oan ức mà ông đã trải qua 38 năm qua không từ ngữ nào tả hết. Gần ba năm bị giam oan đã khiến sức khỏe, tinh thần ông bị suy sụp hoàn toàn. Từ một chàng trai khỏe mạnh, ông trở thành một người tàn tật, đau bệnh quanh năm. Những mất mát, thiệt hại do bị giam oan gây ra không gì bù đắp được đối với ông và người thân.

“Tôi mong muốn khi Nhà nước đã cải chính, xin lỗi công khai, nhận trách nhiệm những sai sót trong hoạt động tố tụng gây ra thì Nhà nước cũng phải thể hiện sự chân thành bằng trách nhiệm sửa sai, khắc phục, bồi thường để bù đắp phần nào đối với thiệt hại không thể đo đếm, không thể nào bù đắp được đối với những người bị oan. Có như vậy, người dân mới có niềm tin đối với Nhà nước” - ông Trần Bê xúc động nói.

Phát biểu tại buổi xin lỗi, viện phó VKSND tỉnh Khánh Hòa cho rằng sự việc xảy ra cách nay đã 38 năm nhưng đến nay mới tổ chức xin lỗi là do căn cứ theo quy định pháp luật. Năm 2009, VKSND tỉnh Khánh Hòa đã nhận đơn của yêu cầu xin lỗi, bồi thường của ông Trần Bê nhưng theo Luật Bồi thường trách nhiệm của Nhà nước đã hết hiệu lực. Đến năm 2017, Nhà nước ban hành Luật Bồi thường trách nhiệm của Nhà nước mới, việc xin lỗi, cả chính công khai không tính thời hiệu nên VKSND tỉnh tổ chức xin lỗi.

“Chúng tôi xin hứa nếu việc bồi thường vật chất được các cơ quan tố tụng Trung ương cho phép, chúng tôi sẵn sàng làm các thủ tục để bồi thường cho ông Trần Bê” - ông Hồng nói.

Như PLO đã phản ánh, nhiều năm qua ông Bê đi khiếu nại khắp nơi yêu cầu phục hồi danh dự cho ông do bị bắt giam oan. Ông liên tục gửi đơn yêu cầu VKSND tỉnh Khánh Hòa xin lỗi công khai, bồi thường oan cho ông nhưng bị từ chối vì cho rằng đã hết thời hiệu giải quyết.

Sau khi ông Bê khiếu nại, Cục Bồi thường nhà nước (Bộ Tư pháp) có công văn đề nghị VKSND Tối cao xem xét, chỉ đạo VKSND tỉnh Khánh Hòa giải quyết theo thẩm quyền. Ban Nội chính Tỉnh ủy Khánh Hòa cũng có văn bản trả lời trường hợp của ông Bê thuộc thẩm quyền giải quyết của VKSND tỉnh này. Nếu VKSND tỉnh giải quyết không thỏa đáng thì ông có quyền kiện ra tòa yêu cầu VKS phải xin lỗi, bồi thường.

Tháng 8-2017, Ủy ban Tư pháp của Quốc hội cũng có công văn yêu cầu VKSND tỉnh Khánh Hòa giải quyết theo quy định pháp luật. Tuy nhiên, cho đến nay VKSND tỉnh vẫn không giải quyết. Trong khi đó, TAND thị xã Ninh Hòa không thụ lý vụ kiện yêu cầu bồi thường của ông Bê với lý do chưa đủ điều kiện khởi kiện là cơ quan làm oan chưa thực hiện thủ tục thương lượng việc bồi thường.

Người cùng bị oan đã được phục hồi danh dự

Từ ngày 8 đến 10-8, VKSND tỉnh Khánh Hòa đăng thông tin “Nội dung xin lỗi và cải chính công khai vụ ông Huỳnh Chiếm Phái bị oan sai trong hoạt động tố tụng hình sự” trên báo Khánh Hòa ba kỳ liên tục.

Ông Huỳnh Chiếm Phái (sinh năm 1931, mất năm 2015, ở phường Ninh Giang, thị xã Ninh Hòa, Khánh Hòa) cũng bị khởi tố, bắt giam oan trong cùng vụ án mà ông Trần Bê bị oan. Ngày 25-9-1984, VKSND tỉnh Phú Khánh (nay là VKSND tỉnh Khánh Hòa) có quyết định đình chỉ điều tra đối với ông Huỳnh Chiếm Phái do không đủ cơ sở kết luận ông này phạm tội giết người.

Cùng với việc đăng lời cải chính, xin lỗi công khai trên báo Khánh Hòa, VKSND tỉnh Khánh Hòa gửi nội dung cải chính, xin lỗi đến niêm yết công khai tại trụ sở UBND phường Ninh Giang, nơi ông Huỳnh Chiếm Phái từng cư trú.

Theo Tấn Lộc (Pháp Luật TP.HCM)