Mới đây trên các diễn đàn mạng xã hội, cư dân mạng nhiệt tình bàn luận về từ "trùng dương". Theo một số thông tin nguyên nhân xuất phát từ một chia sẻ của MC Trấn Thành về ý nghĩa tên của nhân vật Trùng Dương trong bộ phim "Mai" do anh làm đạo diễn.
Cụ thể MC Trấn Thành cho rằng tên Trùng Dương mang nghĩa là ánh dương nhưng sẽ trùng xuống. Nhiều người tranh cãi cho rằng đạo diễn phim "Mai" đang có cách giải thích sai về nghĩa của "trùng dương". Tuy nhiên có thể MC Trấn Thành đang muốn chơi chữ đồng âm giữa "trùng" và "chùng" để mang một hàm nghĩa phù hợp với nhân vật muốn xây dựng trong phim. Tranh cãi xuất phát từ từ "trùng". Vậy cuối cùng "trùng dương nghĩa là gì?".
Trong từ điển Hán - Nôm, chữ "trùng" có 8 nghĩa, nhưng không có nghĩa nào là "trùng xuống" như MC Trấn Thành giải thích.
Còn theo từ điển Hán - Việt của tác giả Đào Duy Anh, trùng dương có nghĩa là Tết mùng 9-9 âm lịch (còn gọi là Tết Trùng cửu). Ngoài ra, trùng dương còn có nghĩa là biển cả mênh mông.
Trong phát âm, không ai phát âm là "trùng xuống" mà đúng phải là "chùng xuống". "Trùng xuống" không có nghĩa, phát âm ngọng. Còn từ "chùng" trong tiếng Việt có nghĩa là "ăn chùng " (ăn vụng). Chính vì vậy cách giải thích nghĩa "trùng dương" của MC Trấn Thành chưa chính xác.
Theo thông tin trên báo Dân Trí lấy ý kiến từ chuyên gia ngôn ngữ thì từ "trùng" có nhiều nghĩa, trong đó có 1 nghĩa là: tầng tầng lớp lớp (trùng trùng điệp điệp) còn "dương" là biển, như vậy "trùng dương" nghĩa là biển cả mênh mông chứ không phải nói về mặt trời. Đây được xem là cách giải nghĩa đúng cho thắc mắc "trùng dương nghĩa là gì".
Việc giải thích từ "trùng" theo nghĩa "chùng xuống" là hoàn toàn sai. "Chùng" là từ thuần Việt, chỉ trạng thái không được kéo căng, ví dụ như chúng ta hay nói "dây đàn bị chùng". Còn "trùng" là từ Hán - Việt".
Tuy nhiên có thể MC Trấn Thành chỉ đang có sự nhầm lẫn nhỏ trong việc giải nghĩa tên nhân vật trong phim của mình, không phải là vấn đề đáng gây tranh cãi lớn. Từ "trùng" và "chùng" có phát âm gần giống nhau nên trong ngữ cảnh đó có thể nam MC đã nhầm lẫn qua lại.
Ngoài ra, ý nghĩa mà MC Trấn Thành giải thích cho tên tuyến nhân vật của mình trong phim cũng khá hay khi vận dụng lối chơi chữ, chứ không phải là đặt tên nhân vật cho có.
NT (SHTT)