Việc bao sái bàn thờ cuối năm giúp không gian thờ cúng thêm gọn gàng, sạch sẽ, thoáng đãng. Đây cũng là một cách thể hiện lòng thành kính, biết ơn của con cháu đối với gia tiên. Vào tháng Chạp, thông thường, dọn dẹp bàn thờ được thực hiện sau nghi thức cúng ông Công ông Táo hoặc vào ngày tất niên (ngày cuối cùng của năm Âm lịch)
Bát hương là một trong những vật phẩm thờ cúng vô cùng quan trọng trên bàn thờ. Do đó, nhiều người truyền tai nhau xê dịch bát hương được xem là một trong những điều đại kỵ. Lý do là vì, người ta tin rằng, điều này có thể gây ảnh hưởng không tốt đến gia đạo, khởi nguồn của những điều xui rủi và không may mắn.
Từ những thông tin trên, nhiều người sẽ hoang mang lo sợ khi làm xê dịch bát hương. Tuy nhiên, Tiến sĩ Vũ Thế Khanh, Tổng giám đốc Liên hiệp Khoa học công nghệ tin học ứng dụng UIA, cho rằng: ''Tùy theo từng gia đình và thái độ của gia chủ. Nếu trong quá trình lau dọn, gia chủ rất cẩn trọng và thành kính nhưng lỡ tay xê dịch thì không sao".
Như vậy, có thể nói, việc vô tình làm xê dịch bát hương không quá ảnh hưởng đến gia chủ. Nếu không may có đụng chạm, thì bạn có thể tham khảo cách làm sau:
- Dọn dẹp tro bị đổ ra bàn thờ (nếu có), lau sạch lại bằng khăn khô
- Đổ thêm tro nếp mới vào bát hương
- Dùng nước chuyên dụng để lau dọn sạch sẽ xung quanh bát hương.
- Đặt lại bát hương vào vị trí cũ và thắp hương tạ lễ
- Dọn dẹp các mảnh vỡ của bát hương (nếu có) và đem bỏ ở nơi không ô uế, hoặc nơi không bị nhiều người đi lại giẫm lên.
Để tránh tình trạng bát hương bị xê dịch, gia chủ nên bao sái bát hương cần nhẹ nhàng, cẩn thận.
Ngoài ra, bạn cũng có thể tham khảo cách vệ sinh dùng máy hút bụi nhỏ. Không chỉ những ngày cuối năm, cứ khoảng 1 tuần bạn cũng có thể dùng máy hút bụi vệ sinh bàn thờ để hút bụi cho ban thờ. Cách này giúp ban thờ giữ được tình trạng sạch sẽ mà không cần tốn quá nhiều công sức.
7 lỗi nhất định không được phạm khi dọn bàn thờ ngày Tết
1. Tỉa và đổ chân hương sai cách
Khi hương đầy, người ta thường tỉa và đổ bớt chân hương. Nhưng việc này không phải ai cũng biết và hiểu cách làm, nếu tỉa hương sai cách sẽ khiến tài lộc tiêu tán ..
Cách đúng nhất khi tỉa chân hương là tuyệt đối không được lấy ra hết mà phải để lại 5 chân. Không được rút chân hương rồi cầm bát hương đổ hết tro ra ngoài, theo người xưa như vậy rất dễ gây “tán tài”, nên dùng chiếc thìa nhỏ xúc từng thìa đổ ra ngoài rồi mới rửa sạch bát hương đặt sang một bên.
Không được vứt chân hương bừa bãi, tuyệt đối không được bỏ chân hương ở những nơi bẩn thỉu, vì người xưa quan niệm như thế sẽ bị các Thần quở trách, dễ gặp xui xẻo, vận rủi. Chân hương tỉa ra thường đốt và tất cả tro được thả xuống sông, hồ hoặc hòa nước bón cây.
2. Dùng đồ không sạch để lau dọn bàn thờ ngày Tết
Khi đã biết việc dọn bàn thờ ngày Tết rất quan trọng thì bạn cũng không được lơ là việc dùng gì để lau dọn. Những đồ lau dọn bàn thờ như chổi quét, khăn lau, khăn khô đều là đồ sạch, được mua về để dùng riêng cho lau dọn bàn thờ tổ tiên là tốt nhất, hạn chế dùng chổi, khăn lau dọn chung, vốn mang nhiều uế tạp, không đảm bảo sự tôn nghiêm.
3. Dùng nước lạnh để rửa bài vị
Khi lau rửa bàn thờ thì nên dùng nước ấm, không được dùng nước lạnh để lau rửa bài vị. Đặc biệt, khi lau bát hương, không nên xê dịch bát hương nhiều, chỉ nên dùng giẻ sạch lau qua thành bát bớt bụi, tàn nhang bám trên đó.
Nước dùng để lau dọn bàn thờ, lau bát hương, rửa bình hoa hay chén đĩa trên bàn thờ đều phải là nước sạch, được cất riêng, có nhà cẩn thận còn dùng nước mưa, hay kỳ công nấu hẳn một nồi nước lá trầu, lá bồ để chuẩn bị cho việc dọn dẹp bàn thờ tổ tiên ngày Tết được thanh sạch, trang trọng nhất.
Có thể nấu nước 5 thứ thảo dược (quế, hồi, đinh hương, gỗ vang, bạch đàn), hoặc rượu gừng để tẩy uế, làm sạch đồ thờ cúng. Đun sôi cho kỹ những thảo dược đó với 1,5 lít nước, để ấm rồi dùng nước đó để lau rửa bàn thờ và đồ thờ cúng.
Tuyệt đối không lau bài vị của tổ tiên trước bài vị của thần Phật. Phật luôn ở vị trí trang trọng và luôn được ưu tiên trước nhất. Người xưa quan niệm nếu không làm như vậy là bất kính, mạo phạm với thần Phật, thần Phật có ngôi vị cao hơn nên dễ khiến tổ tiên bị chèn ép.
4. Quên cho thêm tro, cát vào lư hương
Lư hương trên bàn thờ không chỉ là nơi cắm nhanh sau khi khấn vái của gia chủ, theo quan niệm dân gian đây còn là lư đựng tài lộc của gia chủ.
Luôn nhớ, tro trong lư hương phải luôn đầy để tài lộc luôn ăm áp, khi lau chùi chủ nhân cũng không nên di chuyển vị trí. Sau mỗi lần rút chân hương, nên cho thêm tro hoặc cát sạch vào lư hương để tránh "tán tài".
5. Không biết một số loại hoa không được trưng trên bàn thờ
Trên bàn thờ tổ tiên cũng thường đặt hoa, các gia đình có thể lựa chọn hoa lay-ơn, hoa huệ, hoa cúc,.. vừa đẹp, tươi lâu đều được, cũng có gia đình đặt một bình hoa và một bình lộc với mong ước một năm mới tài lộc, bình an sẽ đến với mọi người trong nhà.
Nhưng bên cạnh đó cũng có một số loại hoa kiêng cắm trên bàn thờ ngày Tết, bạn có thể tìm hiểu để tránh sai lầm đáng tiếc này có thể khiến nỗ lực của bạn khi dọn bàn thờ ngày Tết đổ sông đổ bể.
6. Làm vỡ đồ trên bàn thờ
Một trong những lỗi nhất định không được phạm khi dọn bàn thờ ngày Tết đó chính là làm đổ vỡ đồ thờ trên bàn thờ.
Một số người khi động đến đồ linh thiêng lại càng run, càng hay làm rơi vỡ. Đồ thờ cúng trên bàn thờ là những vật linh thiêng, thể hiện sự trang trọng tôn kính với người thân và tổ tiên đã khuất, nên theo quan niệm dân gian, nếu không cẩn thận làm đổ vỡ thì gia chủ sẽ gặp chuyện không may vì thiếu đi sự tôn trọng với người đã khuất.
Đây là một trong những điều đại kỵ khi lau dọn bàn thờ. Tốt nhất chúng ta phải cực kỳ cẩn thận, nhẹ tay không được làm vỡ đồ vật. Bởi khi làm đổ vỡ các đồ vật, gia đình sẽ bị ông bà Tổ tiên quở trách và nhiều điềm xấu sẽ xảy ra.
7. Sắp xếp đồ thờ Phật, thần linh, gia tiên không đúng vị trí
Trước khi đặt lại đồ thờ lên, dùng 7 tờ tiền vàng đốt rồi hơ 4 phía trên, dưới, phải, trái của bàn thờ. Sau khi đặt lại đồ thờ thì thắp 3 nén hương lên bát hương và vái lạy lần nữa.
Trước khi mang những đồ thờ xuống cọ rửa, hãy nhớ thật kỹ vị trí để sau đó sắp xếp lại cho đúng. Việc để các đồ thờ cúng sai vị trí sẽ ảnh hưởng rất lớn đến tài lộc của gia chủ.
Thờ phụng thần linh, tổ tiên, ông bà, chăm chút bàn thờ gia tiên ngày Tết chính là sự hiếu kính, hiếu thuận của con cháu với ông bà, mối liên hệ sợi dây huyết thống, tình thân, gắn kết con cháu với những người đã mất một cách mạnh mẽ và bền chặt nhất. Vì thế, các gia đình nên chú ý những lỗi nhất định không được phạm khi dọn bàn thờ ngày Tết như trên để có thể vừa tiến hành đúng nghi lễ linh thiêng và mang lại thịnh vượng đến với gia đình mình.
*Thông tin chỉ mang tính chất tham khảo.
NT (SHTT)