5 điều cần biết về vụ thu hồi 5.000 m2 đất vàng ở Sài Gòn
Sở Văn hóa Thể thao TP.HCM (VHTT) đang quản lý, sử dụng 57 địa chỉ nhà, đất có vị trí đắc địa tại TP.HCM. Ban chỉ đạo sắp xếp, xử lý nhà, đất thuộc sở hữu Nhà nước (Ban chỉ đạo 09) vừa có văn bản trình UBND TP.HCM, phê duyệt phương án xử lý tổng thể các địa chỉ nhà, đất do sở này quản lý, sử dụng cho thuê với giá rẻ mạt. Báo cáo mới đây của Thanh tra TP.HCM, cũng cho thấy nhiều khu đất công được giao cho Tổng công ty Du lịch Sài Gòn - TNHH MTV (Saigontourist) bị bỏ hoang, lãng phí hoặc “xẻ thịt” và sử dụng sai với quy định.
Giá thuê một mét vuông chỉ 10.500 đồng
Trong 57 địa chỉ nhà, đất do Sở VHTT và các đơn vị trực thuộc đang quản lý, sử dụng, có 8 nhà, đất kiến nghị bán đấu giá và 8 nhà, đất chờ thực hiện dự án.
Đối với nhà, đất đang thực hiện dự án, qua kiểm tra một số địa chỉ điển hình thì tất cả đều đem cho thuê. Đáng nói là phần lớn khu đất này được cho thuê với giá rẻ không tưởng.
Cụ thể nhà, đất ở 618/20 Ung Văn Khiêm (quận Bình Thạnh) do Trung tâm Thông tin triển lãm quản lý, sử dụng) có diện tích 983 m2 nằm ngay mặt tiền đường. Tháng 8/2011, UBND TP.HCM cho phép thực hiện dự án xây dựng nhà ở phục vụ công tác di dời, sắp xếp các cơ sở do ngành văn hóa quản lý. Việc đầu tư này theo hình thức hợp đồng xây dựng chuyển giao.
Tuy nhiên đã gần 7 năm trôi qua, dự án vẫn không được thực hiện mà thay vào đó là cho tư nhân thuê làm bãi giữ xe máy. Giá cho thuê chỉ 10,3 triệu đồng/tháng, tức mỗi m2 chưa tới 10.500 đồng/tháng.
Khu đất số 33 Vạn Tượng (phường 13, quận 5) trước kia là rạp hát Hướng Dương, hiện do Trung tâm tổ chức biểu diễn và Điện ảnh TP.HCM quản lý, có diện tích 1.100 m2, tọa lạc bên hông chợ hóa chất Kim Biên. Ngày 10/12/2015, UBND TP.HCM có văn bản giao Trung tâm Phát triển Quỹ đất phối hợp với Sở VHTT lập thủ tục đấu giá quyền sử dụng đất.
Tháng 5/2017, UBND TP.HCM tiếp tục có văn bản chỉ đạo sở này bàn giao mặt bằng cho Trung tâm Phát triển Quỹ đất. Thế nhưng đến nay, Sở VHTT không thực hiện mà vẫn cho thuê 1.100 m2 này chỉ với giá 27 triệu đồng/tháng để làm bãi giữ xe máy, ôtô. Tính ra giá cho thuê mỗi m2 đất này là 24.545 đồng/tháng).
Tương tự, nhà đất ở số 475 Bạch Đằng (quận Bình Thạnh), cũng do Trung tâm tổ chức biểu diễn và Điện ảnh TP.HCM quản lý với diện tích 1.118 m2. Từ ngày 13/3/2008, UBND TP.HCM đã có văn bản chấp thuận chuyển mục đích sử dụng để lập dự án xây dựng Trung tâm Dịch vụ - Văn hóa - Nghệ thuật Gia Định theo hướng xã hội hóa.
Dự án sẽ trong năm 2007-2008, quá thời hạn thì thành phố sẽ thu hồi.
Đến ngày 25/12/2012, Sở Kế hoạch - Đầu tư có văn bản đề xuất dự án xây dựng căn hộ, để phục vụ di dời hộ tạm cư trong các cơ sở của Sở VHTT theo hình thức BT, và sẽ bán chỉ định giá trị quyền sử dụng đất tại số 475 Bạch Đằng để hoàn vốn đầu tư dự án BT.
Đầu năm 2013, UBND TP.HCM có văn bản chấp thuận chủ trương bán chỉ định giá khu đất này cho nhà đầu tư thực hiện dự án BT tại địa chỉ 618/12 Ung Văn Khiêm (quận Bình Thạnh) để hoàn vốn đầu tư. Thế nhưng hơn 10 năm nay, dự án xây dựng Trung tâm Dịch vụ - Văn hóa - Nghệ thuật Gia Định lẫn dự án căn hộ phục vụ di dời các hộ tạm cư… vẫn không thấy đâu. Còn khu đất được cho 1 đơn vị thuê mở nhà sách với giá 50 triệu đồng/tháng trên tổng diện tích 1.118 m2 (bình quân 44.722 đồng/m2/tháng).
Tại địa chỉ 257 Trần Hưng Đạo (quận 1), khu đất có diện tích 2.374 m2, được UBND TP.HCM giao cho Trung tâm huấn luyện và thi đấu thể dục thể thao (HL&TĐTDTT) trực thuộc Sở VHTT quản lý từ khi thành lập ngày 21/3/2013. Hiện nay khu đất được cho thuê, liên doanh liên kết bằng 3 hợp đồng cho thuê để làm 2 phòng tập thể hình (514 m2) và kinh doanh quán cà phê.
Cho thuê giá bèo dưới hình thức hợp tác kinh doanh
Đất công thuộc quản lý của sở VHTT còn được sử dụng sai mục đích dưới hình thức hợp tác kinh doanh.
Cụ thể tại địa chỉ nhà, đất ở số 2 - 4 Lê Đại Hành (quận 11) do Trung tâm Huấn luyện và thi đấu thể dục thể thao quản lý, có tổng diện tích 260.164 m2, đang được trưng dụng để cho thuê bằng hình thức hợp tác.
Trung tâm sử dụng một phần diện tích làm văn phòng, phòng bán vé, căn tin, khán đài, trường đua ngựa, nhà tập thể lực, nhà tập võ... và bỏ trống hơn 5.000 m2. Phần diện tích còn lại khoảng 40.000 m2 (theo biên bản kiểm tra hiện trạng ngày 29/3/2017), trung tâm ký hợp đồng hợp tác kinh doanh với 16 tổ chức, cá nhân bán quán cà phê, quán kem tự chọn, cửa hàng sửa xe, bãi giữ xe, câu lạc bộ bi da, sân bóng đá mini, sân tennis, cửa hàng bán dụng cụ thể dục thể thao...
Theo Kết luận thanh tra của Thanh tra TP.HCM, trong 16 hợp đồng hợp tác kinh doanh có 7 hợp đồng (tổng diện tích 4.345 m2) không gắn với chức năng, nhiệm vụ của Trung tâm huấn luyện và thi đấu thể dục thể thao, không đúng mục đích sử dụng đất được giao.
Trong 16 hợp đồng nêu trên, mức giá mà trung tâm này cho thuê cao nhất chỉ là 187.500 đồng/m2/tháng, thấp nhất 10.000 đồng/m2/tháng. Đây là con số thấp hơn rất nhiều so với giá thị trường ở khu vực đó.
Kết luận thanh tra cũng nhận định việc Trung tâm huấn luyện và thi đấu thể dục thể thao sử dụng mặt bằng nhà, đất để liên doanh liên kết với đối tác thực chất là cho thuê nhà, đất, vì không tham gia điều hành quản lý việc kinh doanh. Hợp đồng không thể hiện số vốn góp của các bên; việc chia lãi không theo kết quả kinh doanh mà quy định bên đối tác sử dụng mặt bằng hàng tháng trả một số tiền nhất định.
Đáng nói, quá trình hợp tác kinh doanh trung tâm không xin ý kiến và không được UBND TP.HCM cho phép; chưa tổ chức đấu thầu chọn nhà đầu tư theo quy định; việc xác định đơn giá cho thuê đất không có tiêu chí rõ ràng, cụ thể, không đảm bảo sát giá thị trường...
Saigontourist “xẻ thịt” đất công cho thuê sai mục đích
Trong 2 năm (2016-2017) Thanh tra TP.HCM có 10 kết luận phát hiện 103 cơ sở nhà đất công sản có sai phạm. Trong đó, Tổng công ty Du lịch Sài Gòn -TNHH MTV (Saigontourist) có đến 14 khu đất bị bỏ hoang, lãng phí hoặc “xẻ thịt” và sử dụng sai với quy định.
Nhiều khu đất được UBND TP.HCM giao cho Saigontourist đa số nằm trên địa bàn quận Thủ Đức, quận 9, Bình Thạnh. Trên thực tế, tại các khu đất công này có những diễn biến khác biệt so với trong các báo cáo.
Các khu đất đa số được cho thuê lại mở nhà hàng, cửa hàng hay cho thuê kho bãi, văn phòng làm việc và bãi đậu đỗ xe...
Điển hình nhất, tại khu đất mặt tiền số 856 Quốc lộ 1A (phường Linh Trung, quận Thủ Đức) có diện tích đến hàng nghìn mét vuông đang được Saigontourist cho 2 đơn vị thuê mở công ty cũng như kho bãi. Cả 2 đơn vị này đều kinh doanh về lĩnh vực xe cơ giới, vừa cung cấp dịch vụ sửa chữa và bảo trì… trong thời gian rất dài.
Tại khu đất công số 2 Hàn Thuyên (phường Bình Thọ, quận Thủ Đức), Saigontourist đang “xẻ” ra cho hai đơn vị thuê. Đó là một nhà hàng có tên là Hà Vịt và một quán mì cay NAGA với danh nghĩa “hợp tác kinh doanh”.
Theo chia sẻ của lãnh đạo Saigontourist, khu đất tại số 2 Hàn Thuyên có diện tích gần 1.000 m2, được cấp chứng nhận quyền sử dụng đất năm 1997, với mục đích sử dụng đất biệt thự cho thuê. Lần gần nhất là vào năm 2015, UBND TP.HCM giao công ty tiếp nhận, quản lý và đề xuất phương án xử lý việc sử dụng đất này.
Theo Bình Nguyên (Tri Thức Trực Tuyến)