Ngành cà phê Việt Nam nổi tiếng thế giới nhưng vì sao vẫn chưa thực sự mạnh?

Ngày 6-6, tại Đại hội nhiệm kỳ XI (2025 - 2030) của Hiệp hội Cà phê - Cao cao Việt Nam (Vicofa), lãnh đạo hiệp hội thông tin từ đầu vụ cà phê 2023 đến nay, giá cà phê đã liên tục tăng cao, đạt mức kỷ lục trong hơn 47 năm qua.

Đặc biệt, trong những tháng đầu năm 2025, giá cà phê có những thời điểm tăng lên mức cao kỷ lục hơn 5.800 USD/tấn (sàn London).

Tại thị trường nội địa, nếu như trước tháng 5-2023, giá cà phê chỉ dao động quanh mức 40.000 đồng/kg thì từ năm 2024 đến nay, giá duy trì ở mức rất cao, khoảng 120.000 đồng/kg. Nhờ đó, thu nhập của người trồng cà phê đã cải thiện đáng kể trong 2 vụ gần nhất.

"Tuy vậy, việc tăng quá cao cũng khiến các doanh nghiệp thu mua gặp khó khăn trong việc thực hiện hợp đồng xuất khẩu do rủi ro về giá và nguồn cung" - lãnh đạo Vicofa chia sẻ.

Tổng kết tình hình hoạt động của hiệp hội trong nhiệm kỳ 2021-2024, đại diện Vicofa điểm lại các hoạt động của hiệp hội như tham gia Diễn đàn Cà phê toàn cầu; ký kết biên bản hợp tác tổ chức Hội nghị cà phê quốc tế châu Á (Coffee Outlook) thường niên tại TP HCM...

Cũng tại đại hội, ông Lê Đình Nghĩa, Trưởng Văn phòng đại diện Smucker International tại TP HCM, chỉ ra những điểm hạn chế của Vicofa, điển hình là sự thiếu chủ động trong bối cảnh xuất khẩu đang gặp khó và Tổng thống Mỹ Donald Trump tuyên bố áp thuế lên đến 46% với nhiều mặt hàng Việt Nam, trong đó có cà phê.

"Ngay khi có dấu hiệu căng thẳng thuế quan, Vicofa có hành động gì chưa? Trong khi Hiệp hội Cà phê Đặc sản (SCA) tại Mỹ đã nhanh chóng hành động để bảo vệ ngành cà phê nội địa, Vicofa vẫn chưa thể hiện được vai trò tương xứng" - ông Nghĩa nói.

Ông cho rằng ngành cà phê Việt Nam đã rất nổi trên thị trường quốc tế nhưng đang thiếu chiều sâu chiến lược và sự chủ động của hiệp hội trước các chính sách có ảnh hưởng đến ngành này. Kéo theo đó, tiếng nói của hiệp hội đang ngày càng yếu đi.

Trong khi đó, những nước châu Phi chỉ xuất vài triệu bao mỗi vụ, chỉ bằng 1/4 hay 1/5 Việt Nam nhưng hiệp hội ở đó vẫn có tiếng nói mạnh mẽ vì họ thường lên tiếng ngay mỗi khi có ảnh hưởng đến thị trường cà phê.

Ông Nghĩa cũng nêu vấn đề Coffee Outlook – hội nghị quốc tế về cà phê tổ chức tại Việt Nam nhưng do một đơn vị nước ngoài tổ chức, trong khi doanh nghiệp trong nước phải đóng phí bằng USD để tham dự. Tại sao sân chơi, thế mạnh của chúng ta lại do đơn vị nước ngoài dẫn dắt và thu bằng USD?

"Việt Nam hoàn toàn đủ năng lực tổ chức những sự kiện như vậy và Vicofa là một hiệp hội lớn, cần hành động cụ thể và kịp thời để xứng đáng với vị thế của mình để giúp ngành cà phê Việt phát triển mạnh mẽ hơn nữa" - ông Nghĩa nhấn mạnh.

Đáp lại về góp ý trên, ông Đỗ Hà Nam, Phó Chủ tịch Vicofa, thừa nhận hiệp hội có phần chậm trễ trong phản ứng với chính sách thuế quan từ Mỹ.

Ông cam kết trong nhiệm kỳ tới, Vicofa sẽ chủ động hơn, nâng cao năng lực điều phối, từ đó góp phần thúc đẩy sự phát triển bền vững của ngành cà phê – ca cao Việt Nam trong bối cảnh nhiều biến động toàn cầu.

Theo Lê Tỉnh (Nld.com.vn)