Ngân hàng 'bơm' 1 triệu tỷ đồng ra nền kinh tế, nên mừng hay lo?

Tín dụng tăng mạnh

Theo thống kê mới nhất của Ngân hàng Nhà nước cho thấy, tính đến cuối tháng 5, tín dụng toàn nền kinh tế tăng 6,52%, cao hơn đáng kể so với mức 2,41% cùng kỳ năm 2024.

Ước tính trong 5 tháng đầu năm, dư nợ tín dụng toàn nền kinh tế đã tăng thêm hơn 1 triệu tỷ đồng lên hơn 16,6 triệu tỷ đồng. Đây là mức tăng dư nợ kỷ lục trong 5 tháng đầu năm.

Để hỗ trợ tăng trưởng kinh tế, Ngân hàng Nhà nước đã đề ra mục tiêu tăng trưởng tín dụng năm 2025 khoảng 16%, tương đương "bơm" thêm ít nhất 2,5 triệu tỷ đồng vào nền kinh tế. Trước đó, năm 2024, tín dụng toàn nền kinh tế tăng khoảng 15,08%, tương đương 2,1 triệu tỷ đồng tín dụng được bơm ra thị trường.

Với mục tiêu tăng trưởng tín dụng 16% trong năm 2025, Ngân hàng Nhà nước đã đề ra các giải pháp trọng tâm.

Theo đó, các ngân hàng thương mại được yêu cầu tiếp tục giảm mặt bằng lãi suất, hỗ trợ doanh nghiệp và người dân tiếp cận vốn dễ dàng hơn; ưu tiên tín dụng cho sản xuất kinh doanh các lĩnh vực ưu tiên như công nghiệp, nông nghiệp công nghệ cao, đồng thời kiểm soát chặt chẽ rủi ro trong các ngành nhạy cảm; đẩy mạnh ứng dụng công nghệ, chuyển đổi số, đơn giản hóa thủ tục hành chính để rút ngắn thời gian xử lý hồ sơ vay vốn.

Bên cạnh đó, các ngân hàng cũng được khuyến khích mở rộng chương trình kết nối với doanh nghiệp, đặc biệt là doanh nghiệp vừa và nhỏ, để tháo gỡ khó khăn về tài sản thế chấp và nợ xấu.

Cơ quan quản lý cũng chỉ đạo ngành ngân hàng triển khai các gói tín dụng quan trọng với cơ chế lãi suất ưu đãi. Mới đây, Ngân hàng Nhà nước đã triển khai đến 9 ngân hàng về việc cho vay người trẻ dưới 35 tuổi mua nhà ở xã hội với tổng hạn mức 145.000 tỷ đồng.

Theo đó, lãi suất cho vay thấp hơn 2% lãi suất cho vay trung dài hạn Việt Nam đồng bình quân của 4 ngân hàng thương mại Nhà nước trong 5 năm đầu vay vốn (kể từ ngày giải ngân đầu tiên). Trong 10 năm tiếp theo, lãi suất thấp hơn 1%.

Với chương trình tín dụng đối với lĩnh vực nông, lâm, thuỷ sản, Ngân hàng Nhà nước đã mở rộng phạm vi, đối tượng của Chương trình thành Chương trình tín dụng đối với lĩnh vực nông, lâm, thuỷ sản với quy mô 100.000 tỷ đồng.

Ngoài ra, Ngân hàng Nhà nước cũng đã công bố chương trình tín dụng 500.000 tỷ đồng (với 21 ngân hàng thương mại đăng ký tham gia) cho vay các dự án hạ tầng chiến lược (như giao thông, điện lực, hạ tầng số…) với mức lãi suất ưu đãi (giảm từ 1% trở lên so với lãi suất cho vay trung và dài hạn).

Nhiều lo ngại?

Báo cáo cập nhật ngành ngân hàng quý I năm nay do WiGroup thực hiện đánh giá bức tranh ngành ghi nhận những điểm sáng về tăng trưởng tín dụng và lợi nhuận, nhưng cũng bộc lộ áp lực rõ rệt từ chất lượng tài sản và thu nhập lãi.

Ngoài ra, mặt trái của đà tăng trưởng tín dụng là rủi ro chất lượng nợ gia tăng. Tỷ lệ nợ xấu trên tổng dư nợ toàn ngành đã lên tới 2,16%, tăng 18,5% so với cùng kỳ năm trước. Đáng chú ý, tỷ lệ bao phủ nợ xấu suy giảm còn 80%, phản ánh chi phí trích lập dự phòng trong kỳ tăng chậm.

Chuyên gia kinh tế Nguyễn Quang Huy cho rằng, phần lớn tín dụng hiện nay chảy vào các doanh nghiệp lớn, có uy tín, hoặc các dự án bất động sản. Ngân hàng thường ưu tiên cho vay những khách hàng sở hữu tài sản thế chấp có giá trị cao và hồ sơ tín dụng tốt, điều này khiến các doanh nghiệp nhỏ, thiếu tài sản bảo đảm, gặp bất lợi lớn trong việc tiếp cận vốn.

Ông Huy cũng chỉ ra thực trạng, mặc dù lãi suất đã được điều chỉnh giảm ở một số thời điểm, nhưng điều kiện vay vốn của ngân hàng vẫn rất khắt khe. Theo đó, họ phải chứng minh khả năng tài chính vững mạnh, có kế hoạch kinh doanh rõ ràng và lợi nhuận ổn định. Tuy nhiên, sau giai đoạn khó khăn do đại dịch và biến động kinh tế toàn cầu, nhiều doanh nghiệp không thể đáp ứng các tiêu chuẩn này. Kết quả là, mặc dù tín dụng có tăng trưởng, nhưng không phải doanh nghiệp nào cũng đủ điều kiện để tiếp cận nguồn vốn.

Theo Ngọc Mai (Tiền Phong)