Nhuỵ hoa nghệ tây (saffron) là một loại gia vị hiếm. Từ xưa chúng được sử dụng để nhuộm quần áo, nước hoa và tạo hương vị trong món ăn. Alexander Đại đế đã thêm saffron vào nước tắm của mình để chữa lành vết thương sau trận chiến. Nữ hoàng Ai Cập Cleopatra trộn nhuỵ hoa nghệ tây với sữa tắm để duy trì sắc đẹp.
Saffron cũng là một trong những loại thực phẩm đắt nhất thế giới. Thậm chí, giá trị của nó còn cao hơn trứng cá muối, đậu vani hảo hạng, wasabi và bất kỳ thực phẩm nào bạn có thể nghĩ tới. Theo National Geographic, loại gia vị này có giá lên đến 16.000-25.000 USD/kg (376 - 588 triệu đồng).
Tại sao nhuỵ hoa nghệ tây có giá cao chót vót?
Các nhà sử học cho rằng hoa nghệ tây có nguồn gốc từ Tiểu A và các vùng đất gần Biển Địa Trung Hải. Chúng được thuần hoà như một loại cây trồng ở Iran và các hòn đảo phía tây nam của Hy Lạp. Trong số 300 tấn nghệ tây được thu hoạch mỗi năm. Tổ chức Lương thực và Nông nghiệp Thế giới xác nhận khoảng 90% được trồng tại Iran. Thành phố Mashad của quốc gia này được xem là kinh đô của saffron với thời tiết, khí hậu và thổ nhưỡng phù hợp cho loại hoa này. Tuy nhiên nhuỵ hoa nghệ tây tốt nhất và đắt nhất thế giới đến từ bang Kashmir ở Ấn Độ.
Người ta thường ví nhuỵ hoa nghệ tây là “vàng đỏ” vì để có được nguyên liệu này đòi hỏi rất nhiều công sức. Mỗi mùa thu, hoa nghệ tây chỉ nở rộ trong vài tuần. Ngay lúc đó, những nhà sản xuất nghệ tây sẽ tập trung vào vụ thu hoạch, hái những bông hoa vào sáng sớm. Sau đó tách phần nhuỵ - 3 sợi nhỏ màu đỏ bên trong bông hoa - cần một bàn tay khéo léo và kiên nhẫn.
Chưa kể, mỗi cây hoa nghệ tây chỉ cho ra vỏn vẹn 4 hoa, mỗi bông hoa có 3 nhuỵ hoa cái có thể sử dụng, còn lại các nhuỵ hoa màu vàng không mang giá trị cao bằng. Theo ước tính, phải tốn khoảng 150.000 bông hoa nghệ tây mới sản xuất được 1kg saffron. Người thợ cần khoảng 15-20 ngày để có được 500g nhuỵ hoa nghệ tây.
Saffron được sử dụng như thế nào?
Saffron là một trong những nguyên liệu không thể thiếu của ẩm thực châu Âu khi góp mặt trong những món ngon nổi tiếng từ bánh ngọt, cá, thịt bê nhồi, thịt cừu nướng… Những món ăn đặc trưng của nhiều nước châu Âu khiến thực khách một lần nếm thử phải nhớ mãi.
Để sử dụng saffron, người dùng sau khi mua các sợi nhuỵ hoa khô về sẽ xay thành bột mịn hoặc giã nhuyễn để tăng thêm hương vị, tính năng khi kết hợp với món ăn. Hương thơm cỏ khô nhẹ dịu của saffron khiến hương vị những món chính và món tráng miệng thêm phần tinh tế.
Loại nhuỵ hoa chứa hơn 150 chất tạo mùi sẽ gia tăng mùi thơm đặc biệt của các nguyên liệu dùng kèm. Ngoài việc chế biến món ăn, người tiêu dùng hoàn toàn có thể ngâm saffron vào nước, trà ấm để thưởng thức những loại thức uống hấp dẫn.
Nghiên cứu khoa học đăng tải trên Eurekalert đã ví saffron là "dược liệu hạnh phúc", khi giúp cơ thể sản sinh hóc môn Serotonin - nội tiết tố vui tươi yêu đời, hỗ trợ điều trị những chứng bệnh tâm lí, giúp ngủ ngon sâu giắc, chống lại trầm cảm, căng thẳng hay bệnh mất trí nhớ.
Cục quản lý Dược phẩm và Thực phẩm Hoa Kỳ (FDA) đã công nhận saffron là thực phẩm an toàn có thể sử dụng với thực khách mọi độ tuổi. Với trẻ em, người nội trợ có thể sử dụng nhuỵ hoa nghệ tây dạng bột hoặc 1-2 sợi trong đồ ăn dặm để tạo màu sắc đẹp tự nhiên, giúp trẻ ăn ngon miệng.
Theo Đinh Anh (Nhịp Sống Thị Trường)