"Hóng biến", một hoạt động thường nhật trong giới trẻ. Nó có những mặt tích cực, nhưng chưa ai thật sự nhìn ra khía cạnh tiêu cực của chuyện hóng biến.
Một ngày trôi qua, có biếtbao nhiêu "biến" đã xảy ra. 2 cô gái đánh nhau, một đám cháy, một vụ lộ hàng,một scandal, đánh ghen, tai nạn… tất cả đều là "biến" và nó được phản ánh thầntốc trên mạng xã hội, có sức lan tỏa khủng khiếp hơn bất kỳ bài báo nào.
Trong thời buổi báo chítruyền thống dĩ nhiên luôn chậm hơn mạng xã hội thì việc giới trẻ tích cực hóngbiến ít nhiều gì cũng đã trợ giúp đáng kể cho báo chí tác nghiệp.
Mới đây, vụ bé trai 9 tuổi bịmiếng tôn cứa cổ xuất hiện tràn lan trên Facebook trước khi được báo chí chínhthống đưa tin. Và dĩ nhiên, nó được dán mác "hóng biến".
Nếu nhận thức tốt, giới trẻhoàn toàn có thể trở thành những phóng viên chiến trường hiệu quả nhất trongthời đại công nghệ phát triển, báo mạng dù có muốn nhanh, cũng phải trải quanhiều bước kiểm duyệt trước khi đến với độc giả.
Phải là một hoạt động cực kỳthú vị thì "hóng biến" mới trở thành trào lưu hot đến thế và mới thu hút đượcđông đảo "phóng viên tự do" tham gia đến thế.
Một hình mẫu tiêu biểu cho khái niệm "Hóng biến" |
Tuy nhiên, cũng xuất phát từ đòihỏi về nhận thức, đôi khi nếu một "biến" đến với cư dân mạng thông qua góc nhìnsai lệch, nó sẽ tạo ra một trào lưu sai lệch, bẻ cong sự thật.
Tôi vừa làm một việc khôngquang minh chính đại gì lắm: Lướt facebook của cô em gái năm nay 18 tuổi.Laptop của nó hỏng, nên nó dùng máy tính của tôi đăng nhập Facebook rồi quênmất không sign out.
Em tôi có gần 1.000 bạn trênFacebook, có lẽ chủ yếu rải rác trong độ tuổi từ 16 – 24, đa phần là sinh viên.
Facebook của tôi cũng tầm đóbạn, đa phần là các nhà báo, lứa tuổi trải từ 28 – vô cùng. Và khi lướt 2Facebook, tôi thấy sự khác nhau khủng khiếp giữa những câu chuyện thời sự đượcquan tâm.
Trên Facebook của tôi, kéo từtrên xuống dưới, 90% là các bài viết về lũ lụt ở miền Trung, thủy điện xả lũ,đúng quy trình, đánh người ở sân bay, làm từ thiện, nước mắm asen… Tôi mặc địnhcho rằng, đó là những thông tin được toàn xã hội quan tâm.
Nhưng trên Facebook em tôi,sau hàng trăm cú lăn chuột, tôi vẫn không tìm ra bất kỳ thông tin nào nằm trongdòng chảy thời sự đó cả. Với mức độ tương tác khủng khiếp của Facebook mà cơnlũ miền Trung vẫn không chảy tới giới trẻ hay sao?
Vụ hành hung cô nhân viênVietnam Airlines gây xôn xao dư luận không khiến giới trẻ bận tâm hay sao?
Trong hành trình đi tìm thêmchút niềm tin, tôi lên Beat, trang Facebook có thể coi là số 1 đối với giới trẻbây giờ.
Trong ngồn ngộn những "biếncăng" xuất hiện trên Beat, vụ đánh người ở sân bay Nội Bài lọt thỏm. Bài đăngnhận được 5.700 likes.
Trong khi đó một đoạn videoquay cảnh nhóm người đánh nhau trong quán karaoke có 12.000 likes. Một anhchàng tình tứ với 2 cô gái xinh đẹp trong ngày 20/10 có 7.000 likes.
Một trong những "biến" được "hóng" nhiều nhất trên mạng xã hội ít ngày qua |
Và tôi buộc phải chấp nhận,"biến" đối với một bộ phận giới trẻ bây giờ là những thông tin giật gân, hàihước, lố bịch và thường thì nó nằm ngoài dòng chảy của thời sự chính thống.
Biến của giới trẻ có thể rấtcăng, nhưng nó không tác động quá nhiều tới xã hội, nó chỉ ly kỳ nhờ bề nổi.
Chuyện miền Trung chìm nghỉmtrong cơn đại hồng thủy không phải là biến. Vì năm nào chả lụt. Năm nào chả cóvài đoàn từ thiện đi quyên góp.
Nhưng chuyện báo chí nhầmgiữa con bò và con trâu trong một bức ảnh nổi tiếng lại là "biến". Và nó lạiđược hóng. Vì nó lố bịch, hài hước.
Rồi tôi chợt nhớ lại câu nóinổi tiếng của một giảng viên báo chí: Chó cắn người không phải là tin, nhưngngười cắn chó thì lại là tin nóng.
Đáng tiếc, dòng chảy thời sựchỉ có những con chó cắn người mà thôi, còn giới trẻ chờ đợi "biến" đến từnhững câu chuyện về người cắn chó cơ.
Trong hằng hà sa số nhữngdòng status trên Facebook em tôi, tôi còn phát hiện một cô bé viết status vớinguyện vọng "đóng góp chút ít quần áo cho người miền Trung, ai biết tổ chức từthiện nào thì cho em xin contact".
Status được viết 5 tiếng vàkhông ai comment cả. Không ai biết gì về những hoạt động thiện nguyện, những tổchức, cá nhân đang lao về miền Trung trợ giúp.
Họ còn bận hóng màn cãi vãgiữa một anh nghệ sỹ và cô gái dắt chó ở phố đi bộ. Họ còn bận bóc phốt cô DJchém gió về chuyện dùng 42 triệu đi 7 nước châu Âu trong 22 ngày.
Tôi không định quy chụp lêncả giới trẻ. Tôi cũng không định chỉ trích gì.
Tôi chỉ ước giá như "biến"của các bạn bao gồm cả những dòng chảy chính nghĩa của thời sự thì tốt biết mấy.