Đồ uống có cồn
Uống nhiều rượu bia có thể gây ra bệnh cảnh xơ gan. Từ các mô gan khỏe mạnh, việc uống nhiều rượu sẽ hình thành các mô sẹo trong gan và cuối cùng có thể dẫn đến việc phải ghép gan để duy trì sự sống, thậm chí gây tử vong.
Những nguyên nhân chính gây ra tình trạng này là sự tích tụ chất béo bên trong các tế bào gan (được gọi là gan nhiễm mỡ) và tình trạng viêm gan cấp tính. Xơ gan là giai đoạn cuối cực kỳ nguy hiểm của bệnh gan nhiễm mỡ. Tại thời điểm đó, gan trở nên có sẹo, máu không thể lưu thông qua đó.
Chuyên gia tiêu hóa Rockford Yapp cho biết trên Healthline: "Hầu như những người uống nhiều rượu bia sau một thời gian dài sẽ bị gan nhiễm mỡ ở một mức độ nhất định. Tuy nhiên, gan nhiễm mỡ có thể hồi phục được nếu bạn ngừng uống đồ uống có cồn".
Soda, đồ uống có đường
Đồ uống có đường là yếu tố lớn nhất gây ra bệnh béo phì. Nước ngọt, nước trái cây có đường và trà có thể làm tăng lượng mỡ tích tụ trong gan. Lượng mỡ dư thừa đó sẽ được lưu trữ trong các tế bào gan, một tình trạng được gọi là bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu.
Theo Eat This Not That, trong số tất cả loại thực phẩm có đường thì soda có đường là loại đồ uống thuộc hàng có hại nhất cho sức khỏe. Uống soda thường xuyên có thể gây ra một số vấn đề như: Lượng đường trong máu cao, béo phì, bệnh tim, bệnh gút, sa sút trí tuệ, các vấn đề về răng miệng, tiểu đường.
Cà phê
Cà phê thông thường chứa nhiều catechin, một loại chất chống ôxy hóa tốt cho cơ thể. Tuy nhiên, nếu bạn uống cà phê cho quá nhiều đường, sữa có thể gây hại tương đương việc uống nước ngọt. Vậy nên, hãy bảo vệ gan của bạn bằng cách tránh đồ uống có đường và hạn chế tối đa thực phẩm chế biến giàu chất béo.
Đường
Ăn quá nhiều đường có thể khiến gan chịu hậu quả. Một trong những chức năng của gan là chuyển hóa đường thành chất béo. Nếu bạn ăn đường ‘vô tội vạ’, gan tạo ra quá nhiều chất béo dư thừa. Về lâu về dài, bạn có thể mắc những căn bệnh như gan nhiễm mỡ.
Muối
Cơ thể cần một lượng muối nhất định. Nhưng ăn quá nhiều muối có thể là mối nguy với gan. Nghiên cứu cho thấy chế độ ăn nhiều natri có thể dẫn đến xơ hóa gan - giai đoạn đầu của xơ gan.
Có một số bí quyết đơn giản để cắt giảm muối: tránh thực phẩm chế biến sẵn như thịt xông khói hoặc thịt nguội, chọn rau tươi thay vì rau đóng hộp.
Thực phẩm bị mốc
Thực phẩm bị mốc như lạc, đậu tương, ngô sản sinh chất aflatoxin độc tính mạnh dễ gây thoái hóa hoặc hoại tử tế bào gan dẫn đến ung thư gan. Thực phẩm nhiều chất béo: Các đồ ăn như thịt mỡ lợn, bò, đồ chiên, nướng, xào chứa nhiều axit béo no khi nạp vào cơ thể gây áp lực cho gan thường xuyên phải hoạt động nhiều, dễ bị tổn thương bởi các chất độc và gốc tự do.
Dưa chua muối
Dưa muối là một trong những món ăn kèm dân dã và được nhiều người yêu thích. Tuy nhiên, dưa chua thường chứa lượng nitrite và muối cao. Ăn dưa muối trong thời gian dài sẽ khiến cơ thể nạp quá nhiều hai chất này, làm tăng gánh nặng cho gan, sinh ra những bệnh nguy hiểm.
Ngoài ra, dưa chua muối mua ở ngoài hàng có thể được thêm một số chất phụ gia hoặc bị nhiễm khuẩn, nhiễm độc, cũng có thể gây tổn thương gan. Để bảo vệ gan và sức khỏe, mọi người nên hạn chế ăn các loại thực phẩm muối chua.
Thịt nướng
Thịt nướng thơm ngon là món ăn được nhiều người yêu thích, đặc biệt là trẻ nhỏ. Tuy nhiên, chất lượng dinh dưỡng của loại thực phẩm này không cao. Trong quá trình chế biến, thông qua việc nước trực tiếp trên ngọn lửa, thịt rất dễ bị biến đổi thành phần, sinh ra các chất không tốt cho gan, thậm chí gây ung thư.
Ngoài ra, thịt nước thường chứa nhiều chất béo cộng thêm các loại gia vị và lượng muối lớn làm tăng gánh nặng chuyển hóa cho gan, thận.
Thực phẩm nhiều dầu mỡ
Chất béo tuy cần thiết để cung cấp năng lượng và duy trì chức năng sinh lý bình thường của cơ thể nhưng nếu ăn quá nhiều chất béo sẽ gây sức ép nặng nề cho gan.
Sau khi ăn các thực phẩm nhiều dầu mỡ vào cơ thể, nó sẽ làm tăng hàm lượng chất béo mà gan phải xử lý, từ đó có thể gây ra các vấn đề về gan, nhất là chứng gan nhiễm mỡ. Nếu ăn quá nhiều chất béo có nguồn gốc động vật thì sẽ có hại hơn bởi khả năng phân giải của gan đối với loại chất béo này kém hơn rất nhiều so với chất béo có nguồn gốc thực vật. Vậy nên, cần tránh ăn quá nhiều chất béo từ thực phẩm hàng ngày như thịt mỡ, dầu ăn, các món chế biến với lượng dầu lớn.
Thịt đỏ
Với hàm lượng protein phong phú, thịt đỏ là loại thực phẩm cần thiết trong chế độ ăn mỗi ngày của con người. Tuy nhiên, nhiều nghiên cứu cho thấy rằng việc cắt giảm lượng thịt đỏ trong khẩu phần ăn sẽ giúp bạn có một lá gan khỏe mạnh hơn. Nếu gan của bạn khỏe mạnh, nó có thể phá vỡ các protein trong thịt một cách dễ dàng.
Còn nếu gan của bạn yếu thì sẽ gặp khó khăn trong việc chuyển hóa protein. Khi gan bị suy giảm chức năng chuyển hóa protein, lượng protein dư thừa sẽ trở nên độc hại và ảnh hưởng trực tiếp đến não, gây chóng mặt, mệt mỏi. Các chuyên gia dinh dưỡng khuyên bạn nên tránh ăn nhiều thịt đỏ, đặc biệt là khi đã được chẩn đoán bị bệnh gan. Một số loại thịt trắng như thịt gà và cá sẽ là sự lựa chọn tốt để bạn có thể nhận được protein mà vẫn không gây hại chức năng gan.
Thức ăn nhanh
Đồ ăn nhanh không tốt cho gan, thận và có khả năng gây béo phì. Trong các loại đồ ăn nhanh thường chứa nhiều chất béo và đường (hoặc chất tạo ngọt nhân tạo). Nếu tiêu thụ quá nhiều sẽ làm tăng gánh nặng cho gan.
Thực phẩm đóng gói
Các món ăn đóng gói như bim bim, khoai tay cắt lát chiên, thường chứa nhiều đường, muối và chất béo. Cắt giảm những món này có thể giúp giảm gánh nặng cho gan.
Những thực phẩm tốt cho gan
Yến mạch
Thực phẩm nhiều chất xơ như yến mạch có thể giúp gan hoạt động tốt. Nhiều nghiên cứu chỉ ra rằng yến mạch có thể giúp giảm cân và mỡ thừa, nhờ đó, giảm nguy cơ mắc bệnh gan.
Bông cải xanh
Hãy ăn thật nhiều rau nếu bạn muốn có lá gan khỏe mạnh. Đặc biệt, bông cải xanh là 'dũng sĩ' bảo vệ gan rất tốt. Nhiều nghiên cứu cho thấy bông cải xanh có thể giúp bạn phòng bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu.
Cà phê
Nếu bạn thích uống cà phê, bạn chắc hẳn sẽ vui mừng khi biết cà phê có thể giúp lá gan khỏe mạnh hơn. Theo một số nghiên cứu, việc uống 2-3 cốc cà phê mỗi ngày có thể giúp bảo vệ lá gan khỏi những tổn thương gây ra bởi uống rượu hoặc ăn uống không lành mạnh. Nghiên cứu khác thậm chí còn cho thấy cà phê có khả năng giảm nguy cơ ung thư gan.
Trà xanh
Trà xanh chứa nhiều chất chống oxy hóa được gọi là catechin. Nghiên cứu cho thấy nó có thể bảo vệ bạn khỏi một số loại ung thư, bao gồm ung thư gan. Bạn sẽ nhận được nhiều catechin hơn nếu uống trà xanh nóng.
Nước lọc
Một trong những điều tốt nhất bạn có thể làm cho lá gan của mình là giữ cân nặng vừa phải. Uống nước lọc thay vì nước ngọt là một thói quen tốt.
Uống nước đầy đủ không chỉ giúp cơ thể luôn ở tươi mới mà còn giúp ích rất nhiều trong quá trình thải độc, làm giảm gánh nặng của gan.
Theo Hạ Vy (Tiền Phong)