Đó là trường hợp của bé N.H.K (11 tuổi, ngụ tại Bạc Liêu). Rạng sáng 6/4, bé được chuyển đến khoa Cấp cứu, Bệnh Viện (BV) Nhi Đồng Thành Phố (TP.HCM) sau khi được điều trị 3 ngày ở BV tuyến dưới nhưng không khỏi. Anh P., cha bé K. cho biết trước đó bé có bị té xe đạp khiến đầu gối bị dập kèm xây xát cẳng chân trái. Khi về nhà chân K. sưng to dần, đi lại khó khăn, không duỗi được chân, sốt cao liên tục nên gia đình liền đưa cháu đến bệnh viện địa phương điều trị.
Khi tới viện, bé trong tình trạng sốt cao liên tục, lừ đừ, khó thở, sưng nóng đỏ đau hơn nửa chân trái, có biểu hiện nhiễm khuẩn huyết nặng. Thăm khám và siêu âm ghi nhận tràn dịch màng tim và tràn mủ khớp gối nhiễm trùng, bé ngày càng suy hô hấp, khó thở phải thở máy.
Thăm khám toàn diện, các bác sĩ thấy những vết xước da rất nhỏ, đã liền sẹo ở hai cẳng chân và gối nên nghi ngờ bé bị nhiễm vi khuẩn tụ cầu vàng vào máu qua các vết thương này. Các bác sĩ đã quyết định dùng kháng sinh cho bệnh nhân theo kinh nghiệm để điều trị kịp thời nhưng sau 3-5 ngày bệnh nhân vẫn sốt cao.
Kết quả cấy máu cho thấy mủ khớp gối dương tính với chẩn đoán nhiễm vi khuẩn tụ cầu vàng trước đó. Từ đây bệnh nhi liền được phẫu thuật nội soi lồng ngực, mở cửa sổ màng tim đặt dẫn lưu hút mủ, đồng thời tháo mủ dẫn lưu và bơm rửa liên tục khớp gối trái.
Kết hợp với dùng kháng sinh, sau 2 tuần điều trị bé K. thoát khỏi tình trạng nguy kịch, cai máy thở, dẫn lưu và bơm rửa sạch mủ màng ngoài tim và khớp gối.
Bác sĩ Nguyễn Cát Phương Vũ, Khoa Hồi sức tích cực BV Nhi Đồng Thành phố cho biết, vi khuẩn tụ cầu vàng gây ra các tổn thương ngoài da như chốc lở, viêm nang lông, các loại mụn nhọt, nở loét da. Thậm chí có khi tạo nên các ổ áp-xe nằm ngay dưới da gây đau đớn, sốt, sưng nề sung huyết, làm đỏ cả một vùng da.
Những bệnh do tụ cầu gây nên có thể là do môi trường bên ngoài xâm nhập vào cơ thể nhưng cũng có thể là do nội sinh. Vi khuẩn tụ cầu vàng thường cư trú trên da nhưng ít gây bệnh. Tuy nhiên nếu có các vết xước, mụn trên người kèm theo vệ sinh cá nhân không tốt, cơ thể có sức đề kháng yếu thì vi khuẩn tụ cầu dễ dàng xâm nhập gây các bệnh nguy hiểm.
Bệnh nhiễm khuẩn tụ cầu vàng diễn biến nhanh, trở thành rất nặng và có thể dẫn đến tử vong nếu không được phát hiện sớm và điều trị tích cực. Đặc biệt, tụ cầu vàng kháng lại nhiều loại kháng sinh thông dụng, đặc biệt kháng lại kháng sinh methicillin khiến cho việc điều trị trở nên khó khăn.
Thường thì tình trạng nhiễm khuẩn này không cần điều trị đặc biệt và dùng kháng sinh khá hiệu quả. Nhưng nếu vi khuẩn kháng thuốc thì việc điều trị sẽ gặp khó khăn hơn rất nhiều, thậm chí không có kết quả. Hiện tại, chữa vi khuẩn tụ cầu có 3 nhóm kháng sinh, không có nhiều thuốc để chữa trị. Nếu cả 3 nhóm cũng bị kháng thuốc thì việc điều trị cho bệnh nhân sẽ rất tốn kém vì phải kết hợp kháng sinh và có thể gây độc cho bệnh nhân, thậm chí là không thể qua khỏi do không đáp ứng điều trị.
Các bác sĩ khuyến cáo cha mẹ không được tự ý dùng thuốc bừa bãi để tránh tình trạng kháng kháng sinh. Không tự ý dùng thuốc bôi, đắp lá và không được cào xước vùng da bị viêm…
Để phòng bệnh, mọi người cần vệ sinh cá nhân thật tốt bằng cách tắm rửa hằng ngày với nước sạch, nhất là trẻ sơ sinh bụ bẫm có nhiều nếp kẽ, nếp gấp chứa nhiều mồ hôi, bã nhờn. Mỗi khi ra đường nên đeo khẩu trang để tránh hít phải bụi bẩn. Rửa tay sạch trước khi ăn và sau khi đi vệ sinh, giữ gìn sạch sẽ những vết trầy xước trên da. Ngoài ra, cần vệ sinh nhà cửa sạch sẽ .
Biểu hiện nhiễm tụ cầu vàng:
Các biểu hiện toàn thân hiếm gặp. Nhưng nếu các tổn thương lan rộng thì có thể làm người bệnh sốt, mệt mỏi, đau đầu, ăn uống kém.
Các tổn thương chốc lở ngoài da thường không phức tạp nhưng khi vi khuẩn lưu hành trong máu có thể gây ra những bệnh nguy hiểm như viêm phổi, áp-xe phổi, viêm tuỷ xương, nhiễm khuẩn huyết, viêm màng trong tim, viêm khớp xương mủ cấp, viêm màng não hoặc áp-xe não…
Ngoài các tổn thương chủ yếu ở da còn có viêm kết mạc do tụ cầu ở trẻ sơ sinh và người lớn. Mọi lứa tuổi đều có thể gặp nguy hiểm với tụ cầu vàng nếu chủ quan. Trẻ sơ sinh và người mắc bệnh mạn tính là đối tượng dễ bị tụ cầu xâm nhập nhất.
Theo Hoàng Lê (Thời Đại)