Nhức đầu là hiện tượng cực kỳ phổ biến và chúng có thể ở nhiều dạng, từ nhẹ đến suy nhược và kéo dài vài phút đến vài ngày. Khi hộp sọ của bạn bị đau, bạn sẽ dễ dàng nghĩ rằng bản thân mô não của bạn cũng đang bị tổn thương, nhưng không phải vậy.
Thật trớ trêu, bộ não cảm nhận được cơn đau khắp cơ thể, nhưng không thực sự có cơ quan nhận cảm đau của riêng mình. Vậy tại sao, sau đó, đau đầu làm tổn thương?
Nhức đầu là một tình trạng bệnh lý tiềm ẩn?
Nhức đầu có thể xuất phát từ một tình trạng bệnh lý tiềm ẩn, chẳng hạn như xoang bị sưng, lượng đường trong máu thấp hoặc chấn thương đầu. Nhưng nói chung, hầu hết các cơn đau đầu phát sinh do "cơn đau quy chiếu", nghĩa là bạn cảm thấy cơn đau ở một nơi khác với nơi nó thực sự xảy ra, Tiến sĩ Charles Clarke, nhà thần kinh học và chuyên gia đau đầu tại Vanderbilt Health ở Tennessee, Mỹ, cho biết.
Nó tương tự như việc thoát vị đĩa đệm ở lưng có thể gây đau thần kinh tọa, đau xuống chân. Đối với hầu hết các cơn đau đầu, một vấn đề ở một nơi khác trong cơ thể - như hàm, vai và cổ - gây đau ở cơ và dây thần kinh xung quanh não, ông nói.
Đau đầu do căng thẳng, theo Tổ chức Y tế Thế giới, là loại đau đầu định kỳ phổ biến nhất.
Clarke cho biết, đau đầu do căng thẳng thường xảy ra do đau ở các cơ trên đỉnh đầu hoặc trán, nơi đeo băng đô hoặc băng đô. Theo Viện Y tế Quốc gia của Mỹ (NIH), cơn đau là do các cơ ở mặt, cổ và da đầu bị siết chặt và có thể liên quan đến căng thẳng. Tuy nhiên, cơn đau đầu và căng cơ sọ có thể là thứ phát sinh từ một phản ứng căng thẳng khác, chẳng hạn như siết chặt vai hoặc nghiến chặt hàm, Clarke nói.
Theo NIH, các dây thần kinh cảm giác đau trong cơ và mạch máu xung quanh đầu, cổ và mặt có thể được kích hoạt bởi các quá trình khác nhau, chẳng hạn như mạch máu mở rộng, căng thẳng hoặc căng cơ. Sau khi được kích hoạt, những dây thần kinh này sẽ gửi thông điệp đến não, nhưng bạn có thể cảm thấy như thể cơn đau đến từ sâu bên trong mô não.
Chứng đau nửa đầu là một sự kiện điện trong não và có tính di truyền
Chứng đau nửa đầu là một loại đau đầu khác, mặc dù về mặt kỹ thuật, đau đầu chỉ là một triệu chứng của chứng rối loạn thần kinh. Đau nửa đầu có thể được cảm nhận theo nhiều cách và vị trí: đau sâu, đau bề mặt; phía sau, bên trái hoặc bên phải của đầu; hoặc đằng sau mắt. Clarke cho biết, điều làm nên sự khác biệt của chứng đau nửa đầu là mức độ nghiêm trọng của chúng.
Đau nửa đầu dữ dội hơn các cơn đau đầu khác và có thể kéo dài hơn. Rối loạn này thường mang tính di truyền và có thể gây ra các triệu chứng khác, chẳng hạn như buồn nôn. Nguyên nhân cơ bản của chứng đau nửa đầu vẫn chưa được hiểu rõ hoàn toàn, nhưng một giả thuyết cho rằng cơn đau có liên quan đến dây thần kinh sinh ba, dây thần kinh cảm giác cho đầu và mặt; và màng cứng, lớp bảo vệ của não nơi các mạch máu mở rộng và co lại.
Một lời giải thích khả dĩ cho chứng đau nửa đầu là một sự kiện điện trong não kích thích các đường thần kinh sinh ba và gây ra phản ứng viêm. Tình trạng viêm lan truyền qua các mạch máu màng cứng và các sợi thần kinh sinh ba gửi tín hiệu trở lại thân não. Sau đó, tình trạng viêm lan đến màng não nhạy cảm với cơn đau - mô bảo vệ xung quanh não - gây ra cơn đau đầu.
Clarke cho biết, một loạt các mạch máu bị viêm và các dây thần kinh bị kích thích là "ngọn lửa bùng cháy ngoài tầm kiểm soát". Ông nói, nó giống như một vòng phản hồi ngày càng trở nên khó chịu hơn, khiến trải nghiệm đau nửa đầu hình thành. Đây là lý do tại sao nhiều phương pháp điều trị chứng đau nửa đầu hoạt động tốt hơn nếu được triển khai sớm hơn.
Tập yoga có thể loại bỏ cơn đau đầu
Clarke cho biết, trong khi mối quan hệ giữa cơn đau quanh cơ thể và cơn đau đầu đã được thiết lập rõ ràng, thì cơ chế gây ra cơn đau đầu vẫn chưa được hiểu đầy đủ. Nhưng tin tốt là "chúng tôi xử lý những thứ này rất tốt," ông nói. Ví dụ, thay đổi lối sống, chẳng hạn như tập yoga; thuốc không kê đơn, chẳng hạn như ibuprofen và aspirin; và thuốc theo toa cho các rối loạn đau đầu nghiêm trọng hơn có thể giúp giảm mức độ nghiêm trọng và tần suất đau đầu trong một thời gian dài.
Theo Hà Thu (Tiền Phong)