Ngày 14/2, Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) đã họp khẩn liên quan tới đợt bùng phát của virus Marburg ở Guinea Xích đạo tại Trung Phi. Đợt bùng dịch này đã làm 9 người thiệt mạng và 16 ca nghi nhiễm. Marburg có khả năng lây nhiễm cao.
Thuộc cùng họ virus với Ebola, Marburg được coi là cực kỳ nguy hiểm và có thể gây ra một dạng sốt xuất huyết do virus, dẫn đến chảy máu mũi, miệng hoặc các bộ phận cơ thể khác. Loại virus này có thể gây tử vong.
Theo WHO, tỷ lệ tử vong khi nhiễm mầm bệnh từ 24% tới tối đa 88% trong các đợt bùng dịch trước đó, tùy vào chủng của virus và phương thức kiểm soát dịch bệnh ở từng khu vực.
Virus Marburg bắt nguồn từ loài dơi và lây lan giữa người với người qua tiếp xúc với máu hoặc chất dịch cơ thể người bệnh (nước tiểu, nước bọt, mồ hôi, phân, chất nôn, sữa mẹ, nước ối, tinh dịch) hoặc bề mặt nhiễm virus (quần áo, khăn trải giường, kim tiêm, thiết bị y tế).
Theo Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh (CDC) Mỹ, virus Marburg gây ra một loại sốt xuất huyết có thể ảnh hưởng đến các cơ quan của cơ thể và làm chảy máu.
Loại virus hiếm gặp này được xác định lần đầu tiên vào năm 1967 sau khi gây ra các đợt bùng phát dịch bệnh đồng thời tại các phòng thí nghiệm ở Marburg, Đức và Belgrade. 31 người đã phơi nhiễm trong khi tiến hành nghiên cứu khỉ bị bệnh và 7 người đã chết.
Đã có 8 đợt bùng phát tiếp theo, trong đó có cả đợt bùng phát năm 2023 đang diễn ra ở Guinea Xích đạo. Các quốc gia bị ảnh hưởng bao gồm Angola, Cộng hòa Dân chủ Congo và Kenya.
Các triệu chứng virrus Marburg?
Thời gian ủ bệnh (thời gian từ khi nhiễm bệnh đến khi xuất hiện các triệu chứng) thay đổi từ 2 ngày đến 3 tuần. Các triệu chứng ban đầu bao gồm sốt cao, nhức đầu dữ dội và mệt mỏi. Đau cơ là phổ biến, cũng như tiêu chảy, co thắt dạ dày, buồn nôn và nôn.
Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) mô tả các bệnh nhân ở giai đoạn này có biểu hiện mệt mỏi.
“Nhiều bệnh nhân xuất hiện các biểu hiện xuất huyết nghiêm trọng trong khoảng thời gian từ 5 đến 7 ngày, và các trường hợp tử vong thường xuất hiện triệu chứng chảy máu từ nhiều vùng", WHO cho biết.
Một số bệnh nhân nôn ra máu hoặc đi ngoài ra phân. Bệnh nhân cũng bị chảy máu nướu răng, mũi và cơ quan sinh dục. Bệnh có thể lan đến hệ thần kinh khiến người bệnh trở nên lú lẫn, dễ cáu gắt và hung dữ.
Theo WHO, các trường hợp tử vong thường xảy ra nhất trong khoảng từ 8 đến 9 ngày sau khi khởi phát triệu chứng, trước khi người bệnh mất máu nghiêm trọng và sốc.
Đường lây truyền của bệnh Marburg
Virus Marburg không lây qua không khí, khí dung hay giọt bắn như SARS-CoV-2 và các bệnh lây truyền qua đường hô hấp phổ biến mà chủ yếu thông qua dịch tiết cơ thể và đường máu, nếu cơ thể người tiếp xúc trực tiếp.
Virus lây lan qua tiếp xúc (chẳng hạn như qua vết thương trên da hoặc niêm mạc ở mắt, mũi hoặc miệng) với:
- Máu hoặc chất dịch cơ thể (nước tiểu, nước bọt, mồ hôi, phân, chất nôn, sữa mẹ, nước ối và tinh dịch) của người bị bệnh hoặc chết vì bệnh do virus Marburg.
- Các đồ vật bị nhiễm chất dịch cơ thể của người bị bệnh hoặc đã chết vì bệnh do virus Marburg (chẳng hạn như quần áo, khăn trải giường, kim tiêm và thiết bị y tế).
Không có bằng chứng nào cho thấy virus Marburg có thể lây lan qua quan hệ tình dục hoặc qua các tiếp xúc khác với dịch âm đạo của phụ nữ bị bệnh.
Sự lây lan của virus giữa mọi người đã xảy ra trong môi trường gần gũi và giữa những người tiếp xúc trực tiếp. Một ví dụ phổ biến là thông qua những người chăm sóc tại nhà hoặc trong bệnh viện (lây truyền bệnh viện).
Phơi nhiễm trong phòng thí nghiệm cũng có thể xảy ra khi nhân viên phòng thí nghiệm xử lý virus Marburg còn sống.
Nguy cơ tiếp xúc
Mọi người có thể có nguy cơ tiếp xúc với virus Marburg nếu họ tiếp xúc gần với:
- Dơi ăn quả châu Phi (Rousettus aegyptiacus - vật chủ chứa virus Marburg) hoặc nước tiểu và/hoặc chất bài tiết của chúng.
- Người mắc bệnh sốt xuất huyết do virus Marburg.
- Loài linh trưởng không phải người nhiễm virus Marburg.
Nguy cơ phơi nhiễm có thể cao hơn đối với những du khách đến thăm các vùng dịch lưu hành ở châu Phi, những người có tiếp xúc với dơi ăn quả (Rousettus aegyptiacus) hoặc đi vào các hang động hoặc hầm mỏ có những loài dơi này sinh sống.
Vaccine và phương pháp điều trị?
Hiện chưa có vaccine hoặc phương pháp điều trị kháng virus Marburg. Tuy nhiên, việc chăm sóc y tế tốt cũng có thể cải thiện đáng kể tỷ lệ khỏi bệnh đối với bệnh nhân mắc virus này.
WHO cho biết: “Một loạt phương pháp điều trị tiềm năng, bao gồm các sản phẩm máu, liệu pháp miễn dịch và điều trị bằng thuốc, cũng như các ứng viên vaccine với dữ liệu thử nghiệm ban đầu, đang được nghiên cứu cho vaccine Marburg".
Virus Marburg giống với Ebola thế nào?
Marburg và Ebola đều do virus thuộc cùng một họ filovirus gây ra. Bênh nhân có các đặc điểm tương tự nhau về mặt lâm sàng.
Giáo sư Jimmy Whitworth, chuyên gia về các bệnh truyền nhiễm tại Trường Y học Nhiệt đới Lodon (Anh), cho biết: “Marburg và Ebola có các đặc điểm lâm sàng giống nhau - sốt cao, đau cơ, đau bụng, tiêu chảy, nôn mửa và chảy máu không kiểm soát”.
Ông cho hay, virus Marburg cũng lây lan như Ebola, thông qua “tiếp xúc rất gần và chạm vào chất dịch cơ thể".
PN (Nguoiduatin.vn)