Khoa Hồi sức tích cực – Chống độc, Bệnh viện Sản nhi tỉnh Phú Thọ vừa tiếp nhận bé trai 32 tháng tuổi (Cẩm Khê, Phú Thọ) vào viện trong tình trạng trẻ khó thở từng cơn, tím tái, rút lõm nhiều, rale rít nhiều bên phải, không đáp ứng với thuốc giãn phế quản.
Gia đình cho biết, vào chiều 19/6 trẻ đi học về tối đột ngột quấy khóc sau đó khó thở tím tái. Người lịm đi, gọi không biết. Trẻ được đưa đến trạm y tế gần nhà. Tại đây, khi được kích thích đau trẻ đã bật khóc, da hồng lại nhưng vẫn khó thở. Bệnh nhi được đưa đến Trung tâm y tế huyện và được đặt ống nội khí quản, thở máy. Sau12h tình trạng trẻ ổn, được rút ống. Tuy nhiên, sau rút ống vẫn xuất hiện khó thở, tím từng cơn nên các bác sĩ đã cho chuyển đến Bệnh viện Sản nhi tỉnh Phú Thọ.
Khai thác từ gia đình, trẻ không có tiền sử bệnh lý, sau khi loại trừ các trường hợp có thể xảy ra, các Bác sỹ khoa Hồi sức tích cực – chống độc của bệnh viện lập tức nghĩ tới dị vật đường thở. Trẻ được chỉ định chụp CT lồng ngực. Hình ảnh chụp cho thấy trẻ bị tắc phế quản gốc bên phải. Ngay lập tức trẻ được đặt ống nội khí quản lại và tiến hành nội soi phế quản ngay tại giường, gắp ra được dị vật có kích thước 0.3*1cm, nghi giống miếng thịt tôm. Hiện tại thông khí đã ổn, trẻ được rút máy và có thể tự thở.
Theo Th.Bs Cao Việt Hưng – Trưởng khoa Hồi sức tích cực – Chống độc , Bệnh viện Sản Nhi cho biết, hóc dị vật là tai nạn thường gặp phải ở trẻ nhỏ, nếu không phát hiện và xử trí kịp thời rất có thể gây ra những hậu quả nghiêm trọng.
Đặc biệt đối với trẻ dưới 3 tuổi, khả năng trao đổi thông tin, mô tả của trẻ với người lớn còn khó khăn, nếu trong tầm mắt quan sát của người lớn, khi thấy trẻ bị hóc, sặc thì có thể xử trí kịp thời. Tuy nhiên nhiều trường hợp trẻ đi ra ngoài chơi hoặc ở ngoài tầm nhìn của cha mẹ, người lớn, không biết trẻ có ăn gì hay không nhưng nếu thấy có các dấu hiệu bất thường, xảy ra đột ngột như cơn khó thở, tím tái, không xác định được nguyên nhân (mà trước đây trẻ không có các tiền sử bệnh lý liên quan đến các cơn khó thở đó), thì gia đình nên nghĩ tới việc trẻ có thể hóc dị vật. Khi đó, cần sơ cứu trẻ như vỗ lưng, ấn ngực để dị vật có thể rơi ra ngoài.
Bác sỹ Hưng cũng khuyến cáo: Trẻ bị hóc dị vật có thể bị suy hô hấp rất nhanh, trẻ rơi vào tình trạng thiếu oxy, lơ mơ và có thể bị hôn mê ngay sau đó. Cha mẹ có trẻ nhỏ cũng nên trang bị cho mình những kỹ năng xử trí khi trẻ bị hóc dị vật vì nếu không xử trí ngay lập tức và thời gian di chuyển đến cơ sở y tế quá xa, trên 5 phút thì cơ hội cứu sống rất thấp, có thể gây tổn thương rất lớn đến não bộ, trẻ sẽ phải chịu những di chứng đáng tiếc.
4 phút vàng cứu con cha mẹ phải biết khi trẻ hóc nghẹn
+ Trong khoảng 4 phút đầu sau khi tai nạn xảy ra là thời gian vàng để cứu sống nạn nhân, còn sau đó, bệnh nhi sẽ rơi vào tình trạng nguy kịch, tử vong hay đối mặt với di chứng não.
+ Mỗi phụ huynh cần chủ động tìm hiểu và trang bị cho mình những kiến thức cơ bản liên quan đến sơ cấp cứu tại chỗ nói chung và sơ cứu dị vật đường thở nói riêng để kịp thời xử lý trong trường hợp chẳng may bé gặp tai nạn.
+ Nếu trẻ hóc dị vật, người lớn tuyệt đối không đưa tay móc miệng trẻ để lấy ra. Việc làm này chẳng những không lấy được dị vật mà còn đẩy nó vào sâu hơn.
+ Khi thấy trẻ có dấu hiệu sặc sữa, sặc cháo, hay hóc dị vật (thực phẩm cứng, đồ vật nhỏ…), cha mẹ hoặc người giữ trẻ cần bình tĩnh và xử lý thật nhanh những thao tác sau: Một tay giữ bé, một tay dùng lòng bàn tay vỗ thật mạnh 5 – 7 cái vào lưng bé – chỗ giữa hai xương bả vai. Hành động này sẽ khiến áp lực trong lồng ngực trẻ tăng lên để tống đẩy dị vật ra ngoài. Sau khi làm xong, nếu trẻ vẫn khó thở, tím tái, cha mẹ cần đặt bé nằm ngửa, dùng hai ngón trỏ ấn nhanh, mạnh, đột ngột vào xương ức.
+ Với trẻ dưới 2 tuổi, cha mẹ có thể dùng phương pháp vỗ lưng ấn ngực. Lấy 3 ngón tay ấn mạnh 5 lần vào vùng thượng vị-vùng trên rốn và dưới xương ức. Làm động tác này tới khi nào bé thấy đỡ hơn, tỉnh táo hơn. Đồng thời gọi xe cấp cứu khẩn cấp.
+ Với trẻ trên 2 tuổi, cha mẹ và người trông trẻ có thể dùng biện pháp ép bụng. Với những bé còn tỉnh táo, nói được, cha mẹ nên để trẻ đứng thẳng. Một người đứng ra sau lưng, ôm ngang thắt lưng bé, một tay tạo thành nắm đấm ấn mạnh lên vùng thượng vị, dưới xương ức của trẻ. Ấn mạnh theo hướng từ dưới lên trên liên tiếp.
+ Trường hợp trẻ hôn mê, cha mẹ cần đặt bé nằm ngửa. Người sơ cứu quỳ gối, nắm 2 bàn tay thành 2 nắm đấm, đột ngột ấn vào dưới xương ức của trẻ. Ấn mạnh liên tiếp tới khi nào bé tỉnh.
PN (Nguoiduatin.vn)