Túi mật được kết nối với gan thông qua ống mật chủ, có nhiệm vụ lưu trữ và cô đặc dịch mật do gan sản xuất ra. Sau đó, nó sẽ giải phóng mật khi cơ thể tiêu thụ thực phẩm giàu chất béo và protein. Công dụng chính của túi mật là giúp cơ thể tiêu hóa chất béo, protein, các chất dinh dưỡng phức tạp khác.
Tuy nhiên, khi túi mật có vấn đề phát sinh, nó sẽ gây ra chứng khó tiêu và kéo theo nhiều vấn đề nghiêm trọng khác. Sức khỏe của túi mật rất quan trọng, vì thế mọi người cần tránh làm tổn thương nó, đặc biệt là 3 thói quen sau đây:
1. Thường bỏ bữa sáng
Thói quen không ăn sáng không chỉ gây hại cho túi mật mà còn nhiều cơ quan khác. Hầu hết thức ăn trong cơ thể đã bị phân hủy và hấp thụ sau một đêm nghỉ ngơi. Khi bỏ ăn sáng, cơ thể không có chất dinh dưỡng để tiêu hóa, dẫn đến không tạo các tín hiệu thúc đẩy quá trình bài tiết mật. Điều này dễ gây ra tình trạng tích tụ dịch mật, lâu ngày sẽ dẫn đến hàm lượng cholesterol trong túi mật tăng cao, tạo sỏi mật.
Đây cũng là nguyên nhân quan trọng khiến những người không ăn sáng dễ bị sỏi mật.
2. Ăn chay trường
Mặc dù việc ăn nhạt, ăn rau củ thường xuyên được khuyến khích. Tuy nhiên, chế độ ăn nhạt nói ở đây không có nghĩa là ăn chay, mà là giảm bớt dầu, muối, hạn chế nạp nhiều chất đạm và chất béo. Ăn chay trường rất gây hại tới túi mật.
Việc sản xuất mật chủ yếu liên quan đến thức ăn nạp vào cơ thể, chỉ khi có chất béo và chất đạm khó tiêu hóa trong dạ dày, gan mới tiết ra mật để giúp cơ thể tiêu hóa. Ăn chay lâu dài sẽ dẫn đến cơ thể thiếu chất béo và chất đạm. Vì vậy, nó làm giảm quá trình bài tiết mật, nếu túi mật thiếu dịch mật lâu ngày sẽ bị suy giảm chức năng. Vì vậy, việc ăn uống phải cân đối về mặt dinh dưỡng, ăn quá nhiều dầu mỡ hay ăn chay trường đều không tốt cho sức khỏe của túi mật.
3. Tâm trạng thất thường hay bực bội
Những người hay hờn dỗi, bực bội dễ bị khó tiêu, chán ăn. Trên thực tế, phần lớn nguyên nhân là do tức giận ảnh hưởng đến hoạt động bình thường của túi mật, khiến sự bài tiết dịch mật trở nên bất thường.
Khi cơ thể thường xuyên nóng giận, quá trình bài tiết mật sẽ bị tắc nghẽn, cơ thể chịu nhiều tác động khác nhau, gây tích tụ và trào ngược dịch mật, cùng nhiều vấn đề khác, làm tăng nguy cơ sỏi mật và viêm túi mật.
Làm thế nào để bảo vệ túi mật?
Trên thực tế, nhiều người bị suy giảm khả năng tiêu hóa sau khi cắt túi mật. Vì vậy, việc bảo vệ sức khỏe của túi mật rất cần thiết. Đối với sức khỏe túi mật, tốt nhất bạn nên tránh những thói quen xấu, ăn uống hợp lý, cân bằng dinh dưỡng, giữ tâm trạng vui vẻ sẽ giúp ích cho sức khỏe, đặc biệt cần chú ý một số điều sau:
- Đừng bỏ bữa
Túi mật tiết ra mật mỗi khi ăn. Nếu bỏ bữa, dịch mật sẽ tích tụ làm, làm tăng mức cholesterol trong túi mật. Theo thời gian, chất béo này sẽ đông cứng lại thành sỏi, một số axit mật có thể gây ra ung thư túi mật.
- Tăng cường ngũ cốc nguyên chất
Ngũ cốc nguyên hạt chứa nhiều chất xơ thô, giúp giảm cholesterol xấu, bảo vệ tim và ngăn ngừa sỏi mật. Chất xơ giúp bảo vệ hệ tiêu hóa, đào thải mật ra ngoài cơ thể. Các loại ngũ cốc được khuyến nghị nên ăn như yến mạch, gạo lứt, bulgur (tấm lúa mì)…
- Cắt giảm đồ chiên rán
Khi tiêu thụ đồ chiên rán, túi mật phải làm việc nhiều hơn để tiêu hóa chất béo. Những loại thực phẩm này thường chứa nhiều chất béo bão hòa, làm tăng cholesterol xấu trong máu, dễ gây ra sỏi mật.
Thêm vào đó, nó còn chứa nhiều calo, gây tăng cân. Những nghiên cứu cho thấy, người thường xuyên ăn đồ chiên rán hơn 4 lần 1 tuần có nguy cơ bị thừa cân, béo phì cao hơn 37% so với người ăn bình thường.
- Bổ sung trái cây
Các loại trái cây và rau củ nhiều màu sắc rất giàu vitamin C. Nghiên cứu cho thấy, những người thường xuyên bổ sung vitamin C có ít nguy cơ mắc bệnh túi mật và sỏi mật hơn. Phụ nữ nên bổ sung 75mg và nam giới 90mg vitamin C mỗi ngày, lựa chọn tốt nhất là dâu tây, bông cải xanh, trái cây họ cam quýt.
- Uống nhiều nước
Nhiều người đặt ra mục tiêu uống 8 ly nước mỗi ngày, thực ra không cần nhiều như vậy. Tuy nhiên, nếu bạn uống ít nước hơn mức cơ thể cần, nó sẽ ảnh hưởng đến túi mật. Nước giúp cơ quan rỗng và giữ cho mật không bị ứ đọng. Điều này giúp chống lại sỏi mật và nhiều vấn đề khác.
- Tăng cường vận động
Hoạt động thể chất giúp đốt cháy calo, cải thiện tâm trạng, bảo vệ túi mật tốt hơn. Những nghiên cứu cho thấy, phụ nữ tập thể dục thường xuyên sẽ giảm 25% tỷ lệ mắc sỏi mật so với người không tập. Bạn có thể đặt ra mục tiêu tập 5 ngày mỗi tuần, mỗi lần 30 phút.
Theo Phan Hằng (Trí Thức Trẻ)