Có con đang ở lứa tuổi dậy thì hẳn ông bố bà mẹ nào cũng hiểu có trăm ngàn thứ phải quan tâm. Không chỉ là ăn ở học hành mà còn chuyện tâm sinh lý dậy thì thay đổi "nhanh hơn thời tiết". Sớm nắng chiều mưa đêm thì ẩm ướt, không quan tâm, can thiệp kịp thời kéo khi hối hận cũng chẳng còn kịp nữa.
Với tôi thì có đôi phần khác, cậu con trai tôi 12 tuổi cũng được cho là chớm dậy thì nhưng tôi thấy con còn tồ tẹt lắm. Trong khi các bạn nam nữ đồng lứa chăm chút diện mạo, quần áo lúc nào cũng sạch sẽ, đẹp đẽ tươm tất, tóc chải vuốt bóng mượt hay "động lòng" khi thấy người khác giới thì thằng bé nhà tôi lúc nào cũng chỉ áo phông quần đùi dép lê chạy quanh khắp xóm. Chơi với con gái thì chẳng biết ga lăng là gì, suốt ngày chọc cho bạn khóc. Đi học thì áo trong áo ngoài, có khi còn chẳng thèm chải đầu, cô giáo cũng phàn nàn về việc chuyên gia trêu chọc các bạn nữ ở lớp đến phát khóc bằng những hành động chưa ra dáng đàn ông.
Thiết nghĩ không biết ông con trai mình dậy thì rồi còn như thế này thì không biết bao giờ mới lớn, mà có cần dạy con những gì về giới tính như các bà vẫn kháo nhau là đến tuổi rồi không. Thế mà mới hôm trước, thằng bé làm cho tôi với chồng một phen hú hồn vì cái độ ngây thơ con cá vàng của nó.
Chẳng là hôm trước khi hai mẹ con đang cùng ngồi xem tivi, một bộ phim nước ngoài khá tình cảm, lãng mạn. Trong khi cặp đôi nam nữ chính đang chuẩn bị đến giây phút cao trào, lao vào nhau như "hổ vồ" trên giường thì thằng bé vừa ăn bánh quy vừa cười sảng khoái. Nó bỗng chốc hỏi mẹ:
- Mẹ ơi, người ta đang làm gì đấy mẹ, chuyện giường chiếu hả mẹ?
Tôi đứng hình một chút vì không hiểu sao thằng bé lôi đâu ra cụm từ lạ chưa từng thấy mà người lớn đến vậy. Tôi hỏi ngược.
- Chuyện giường chiếu là sao? Con học cái từ này ở đâu ra vậy?
- Bố đó mẹ, hôm trước con thấy bố nói chuyện với bạn, bố khoe "tôi giỏi chuyện giường chiếu lắm chứ không như ông đâu".
Nghe thằng bé nói đến thế tôi bỗng đỏ cả mặt, chưa biết nói tiếp thế nào thì con trai bỗng làm một câu tiếp theo mới khiến tôi sững sờ hơn:
- Con cũng giỏi chuyện giường chiếu lắm đó mẹ ạ!
Vô cùng kinh ngạc với lời nói của cậu con trai mới 12 tuổi. Tôi bất ngờ tắt tivi và nghĩ rằng mình cần nói chuyện nghiêm túc với con. Tôi hỏi:
- Con nói thế là sao? Sao con lại giỏi chuyện giường chiếu, con đã làm chuyện đó sao? Con mới chỉ 12 tuổi thôi mà, sao con lại giấu giếm mẹ điều đó.
Thằng bé ngây người ra một lúc không hiểu tôi hỏi gì và cũng bắt đầu cảm thấy lo sợ khi tôi trở nên nghiêm túc lạ thường. Trước ánh mắt dò xét của tôi, thằng bé mới lắp bắp thanh minh.
- Thì là vì con có khả năng ngủ bất chấp đó mẹ. Cứ nằm lên giường là con buồn ngủ, chưa học được gì cũng đã ngủ giống y như bố. Mẹ chẳng bảo bố ngả lưng ra giường là ngủ chẳng biết giúp đỡ mẹ việc gì cả. Bố giỏi chuyện giường chiếu thế thì con cũng giỏi chuyện giường chiếu đó y như bố thôi ạ, con có thể nằm lên gối, nằm lên chăn hay không cần tắt đèn cũng có thể ngủ luôn.
Nghe những lời mô tả chi tiết của thằng con mà tôi lại càng bàng hoàng hơn vì sao nó đúng là... tồ tẹt quá. Hay vì tôi suy nghĩ quá nghiêm trọng nhỉ? Nghe con trai 12 tuổi nhắc "chuyện giường chiếu", tôi đã bất giác suy nghĩ đến chuyện nó đã đi quá giới hạn với người bạn gái nào đó mà tôi không hề hay biết thế nhưng suy nghĩ của nó chỉ rất đơn giản, chuyện giường chiếu tức là chuyện nằm lên giường, ngồi lên chiếu.
Tôi thở phào nhẹ nhõm vì những suy nghĩ nghiêm trọng của mình đã không diễn ra nhưng cũng cần nghiêm túc suy nghĩ đến vấn đề cần phải dậy con sớm hơn những gì khi bé đến tuổi dậy thì này để mọi thứ không còn là quá muộn.
Tâm sự từ độc giả [email protected]
Thông thường, tuổi dậy thì sẽ kéo dài khoảng từ 2-5 năm. Các bé trai sẽ bước vào tuổi dậy thì từ khoảng 9-14 tuổi. Vì mỗi đứa trẻ sẽ có cơ địa và thể chất rất khác nhau nên cũng khó có thể xác định một cách chính xác khi nào thì kết thúc tuổi dậy thì ở các bé trai. Tuy nhiên, thường ở khoảng 16-18 tuổi nam giới sẽ kết thúc tuổi dậy thì. Chính vì thế với bé trai 12 tuổi ở trên tức là đang trong giai đoạn tuổi dậy thì rồi nên cha mẹ cần lưu ý:
Dấu hiệu tuổi dậy thì ở bé nam
- Cơ quan sinh dục: Sẽ tăng kích thước khoảng 8 lần cho đến khi nam giới đến độ tuổi 20. Các bé trai sẽ gặp phải tình trạng cương cứng thường xuyên hơn và thường bị mộng tinh khi ngủ.
- Mọc lông: Bước vào tuổi dậy thì, bé trai sẽ thấy xuất hiện lông ở một số bộ phận trên cơ thể như chân, ngực, nách, bụng….
- Giọng nói ồm hơn: Khi trẻ dậy thì, thanh quản được mở rộng ra. Điều này dẫn đến giọng nói của các bé trai sẽ trầm, trở nên nam tính và trưởng thành hơn.
- Xuất hiện mụn trứng cá: Các tuyến bã nhờn ở trên da hoạt động mạnh dẫn đến sự xuất hiện của mụn trứng cá. Đây là một trong những đặc điểm phổ biến nhất ở độ tuổi dậy thì của các bé trai.
- Cơ bắp tăng: Cơ bắp của bé được tăng lên. So với các bé gái, cơ bắp ở bé trai nhiều hơn đến 50%.
- Tăng chiều cao: Khung xương phát triển mạnh hơn do Testosterone tuổi dậy thì tăng cao làm chiều cao ở nam giới tuổi dậy thì tăng nhanh so với trước.
- Tăng ham muốn tình dục: Testosterone đánh thức ham muốn tình dục. Vậy nên các bé trai luôn có cảm xúc mạnh mẽ hoặc suy nghĩ về tình dục là điều bình thường khi bước vào độ tuổi dậy thì.
Tâm lý tuổi dậy thì ở bé trai
Ngoài những thay đổi về thể chất, sinh lý thì bé có những thay đổi về tâm lý, tính cách, hành vi ứng xử như sau:
- Tính độc lập: Bé sẽ có xu hướng tách ra, ít phụ thuộc vào cha mẹ hơn. Đôi khi, trẻ còn có biểu hiện chống lại các quan điểm của cha mẹ.
- Muốn khẳng định mình: Trẻ muốn khẳng định mình như một người lớn, có các hành vi bắt chước người lớn.
- Trái tim rung động: Bắt đầu học cách biểu lộ tình cảm và điều khiển cảm xúc, phát triển khả năng yêu và được yêu, rung động trước người khác giới
- Tính tích hợp: Tự bản thân bé sẽ quan sát, thu thập thông tin từ mọi người xung quanh như cha mẹ, bạn bè, thầy cô để tạo ra giá trị của bản thân.
- Trí tuệ: Ở độ tuổi này, con thường thích lập luận, nhìn sự vật theo quan điểm lý tưởng hóa.
Cách nuôi dạy con trai tuổi dậy thì
- Bổ sung đầy đủ dinh dưỡng cho trẻ
Lúc này, trẻ đang phát triển mạnh mẽ nên cha mẹ cần chú ý bổ sung các dưỡng chất cần thiết cho trẻ. Để phát triển cơ bắp, bé cần một lượng chất đạm nhiều hơn người trưởng thành (chiếm từ 14-15 % tổng lượng thức ăn mỗi ngày). Ngoài ra, các loại thực phẩm chứa nhiều sắt, canxi, chất béo không bão hòa cũng rất cần thiết cho trẻ trong giai đoạn này.
- Dạy con về giới tính
Khi con bước vào tuổi dậy thì, cha mẹ cần phải cởi mở nói chuyện với con về vấn đề giới tính. Hãy lắng nghe các thắc mắc của trẻ và cho con biết rằng những thay đổi của cơ thể ở giai đoạn này là điều bình thường và không cần phải lo lắng. Với các bé trai, phụ huynh nên giải thích cho bé về những hiện tượng xảy ra ở tuổi dậy thì như: xuất tinh, cương dương, mộng tinh….
- Dạy con về tinh thần trách nhiệm
Tinh thần trách nhiệm là điều cực kỳ cần thiết đối với mỗi một chàng trai. Vì thế cha mẹ phải giúp con hiểu được rằng trách nhiệm không chỉ dừng lại ở việc hoàn thành nhiệm vụ mà còn phải cố gắng để đạt mục tiêu cao nhất. Phụ huynh có thể dạy con bắt đầu từ những việc đơn giản nhất như: giữ gìn vệ sinh cá nhân, làm công việc nhà, dọn dẹp phòng... Nếu con làm tốt hãy khích lệ bé để trẻ thấy phấn khởi, hào hứng hơn.
- Dạy con cách yêu thương, quan tâm mọi người
Cha mẹ hãy dạy con cách nhường nhịn, lễ phép với người lớn tuổi. Ngoài ra, con cũng luôn phải có sự yêu thương và tôn trọng mọi người. Hãy khuyến khích trẻ tham gia các hoạt động xã hội, chương trình từ thiện... để con có tấm lòng bao dung và vị tha. Sau này cho đến khi trưởng thành, bé sẽ trở thành một người đàn ông tốt bụng và tinh tế.
- Dạy con an ủi người khác
Đây là điều mà mỗi bậc cha mẹ nên dạy cho các bé trai đang độ tuổi dậy thì. Thông qua việc an ủi một ai đó khi đang gặp những chuyện không vui, con sẽ học được cách sẻ chia với người khác, biết lắng nghe, thấu hiểu và quan tâm tới mọi người. Việc này sẽ giúp ích cho những mối quan hệ xã hội về sau này của trẻ.
- Nghiêm khắc khi con vi phạm quy tắc
Vì các bé trai tuổi dậy thì sẽ có tâm lý thích khẳng định bản thân nên rất dễ bị bạn bè lôi kéo. Thế nên cha mẹ cần phải đặt ra những quy tắc với con như: không hút thuốc lá, không uống rượu bia, không đi chơi về trễ….Bên cạnh đó phân tích cho trẻ hiểu tại sao lại không được làm những điều đó. Nếu con có lỡ vi phạm thì cha mẹ cần có thái độ nghiêm khắc để sau này trẻ không lặp lại sai lầm nữa.
- Vị tha hơn với con
Các cậu con trai ở tuổi dậy thì có mắc sai lầm khiến bố mẹ buồn phiền có lẽ là điều khó có thể tránh khỏi. Thay vì mắng mỏ thì phụ huynh nên phân tích cho con hiểu, nghiêm khắc bảo ban con nhưng cũng cần vị tha để bé sửa chữa sai lầm. Như vậy thì chắc chắn trẻ sẽ nghe theo và tôn trọng cha mẹ hơn.
Theo Phan Nguyễn (Phụ Nữ & Pháp Luật)