Những con chip này là bộ não của tất cả các thiết bị điện tử. Chúng thực hiện các chức năng khác nhau, từ các tác vụ lặp đi lặp lại như bộ nhớ và bộ vi xử lý đến các tác vụ phức tạp như trí tuệ nhân tạo, học máy và đồ họa cao cấp.
Hiện tại, sự thiếu hụt toàn cầu về chip bán dẫn do vô số yếu tố gây ra, bao gồm cả đại dịch Covid-19. Sự thiếu hụt này đã tác động tiêu cực đến việc sản xuất hàng hóa, từ điện thoại thông minh đến máy chơi game và ô tô.
Để đối phó với những lo ngại ngày càng tăng về sự thiếu hụt chip và hậu quả của nó đối với các ngành công nghiệp của Mỹ, Tổng thống Mỹ Joe Biden đã ký một lệnh hành pháp vào tháng 2 năm 2021 nhằm xem xét lại chuỗi cung ứng cho các sản phẩm quan trọng, bao gồm khoáng sản, chất bán dẫn, pin dung lượng lớn và các hoạt chất dược phẩm (API: Active Ingredients Pharmaceutical Ingredients).
Nguyên nhân của sự thiếu hụt chip toàn cầu
Đại dịch Covid-19 vào đầu năm 2020 đã thúc đẩy sự sụt giảm nhu cầu về mua sắm ô tô mới do ít người đi du lịch và niềm tin vào nền kinh tế thấp; khiến các nhà sản xuất ô tô giảm sản lượng sản xuất cũng như giảm nhu cầu về nguồn chip bán dẫn. Mặt khác, nhu cầu về các thiết bị điện tử và các mặt hàng văn phòng tại nhà như máy tính xách tay, máy chơi game và điện thoại thông minh tăng mạnh để đáp ứng nhu cầu làm việc tại nhà, giải trí và học tập trực tuyến do các biện pháp phong tỏa được thực hiện để hạn chế tỷ lệ lây nhiễm.
Để đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng đối với các mặt hàng như vậy, các nhà sản xuất chip đã chuyển hướng sản xuất của họ sang các loại chip cho điện thoại thông minh, máy tính xách tay và máy tính bảng thay vì sản xuất chip cho ô tô.
Với việc tung ra vắc-xin Covid-19 vào nửa cuối năm 2020 và dự đoán tình hình sẽ trở lại mức bình thường, các nhà sản xuất ô tô bắt đầu tăng cường sản xuất và nhu cầu về chip bán dẫn cuối cùng đã tăng với tốc độ nhanh hơn dự kiến.
Thật không may, nguồn cung chip bán dẫn đã không thể bắt kịp với nhu cầu tăng cao do các nhà máy bán dẫn có công suất hạn chế.
Tác động đến các ngành công nghiệp chính của Mỹ
Ngành công nghiệp ô tô tiếp tục là ngành bị ảnh hưởng nặng nề nhất do sự thiếu hụt chip bán dẫn. Người ta ước tính rằng một chiếc ô tô trung bình có khoảng 50 đến 150 con chip được sử dụng để làm cho phương tiện thông minh hơn, an toàn hơn và hiệu quả hơn.
Chất bán dẫn ngày càng trở thành một thành phần quan trọng đối với các nhà sản xuất ô tô khi họ bổ sung thêm nhiều tính năng điện tử cho xe. Hoạt động của các nhà sản xuất ô tô quốc tế, bao gồm Honda, Volkswagen và Toyota, đã bị ảnh hưởng do một số công ty tạm thời ngừng hoạt động trên một số mẫu xe nhất định do thiếu chất bán dẫn.
Các nhà sản xuất điện tử như Sony – nhà sản xuất máy chơi trò chơi đã phải vật lộn với tình trạng thiếu hàng vào năm 2020 và cho biết rằng mục tiêu tung ra thị trường sản phẩm máy chơi trò chơi mới Play Station 5 (PS5) mới trong năm nay có thể không đạt được vì vấn đề nguồn cung cấp chất bán dẫn. Trong khi, Microsoft - nhà sản xuất Xbox, dự đoán rằng các vấn đề về nguồn cung chip bán dẫn có thể tiếp tục kéo dài đến nửa cuối năm 2021.
Tác động đến người tiêu dùng và triển vọng
Người tiêu dùng đang phải đối mặt với giá cả tăng cao và sự thiếu hụt nguồn cung cho các sản phẩm yêu thích của họ. Cả Ford và General Motors đều thông báo rằng họ sẽ sản xuất ít ô tô và xe tải hơn trong nửa đầu năm nay vì sự thiếu hụt nguồn chip bán dẫn.
Mục tiêu sản xuất máy chơi trò chơi PS5 của Sony có thể không đạt, Microsoft đang cắt giảm sản xuất Xbox Series X, trong khi Samsung, công ty mua chip lớn thứ hai thế giới, đang cân nhắc việc trì hoãn việc ra mắt điện thoại Galaxy Note.
Sự thiếu hụt chip bán dẫn dự kiến sẽ kéo dài một thời gian, trầm trọng hơn do nhu cầu tăng cao khi hoạt động kinh tế tăng trưởng trở lại nhờ vào nguồn vắc-xin Covid-19, gói cứu trợ kích cầu và sản xuất nhiều xe điện hơn. Broadcom - nhà sản xuất chip của Mỹ cho biết 90% sản lượng năm 2021 của họ đã được đặt hàng.
Trong quá trình đánh giá kết quả kinh doanh vừa qua, gần như tất cả các nhà sản xuất chip không chỉ đánh bại các ước tính tài chính mà còn dẫn đầu các dự báo. Hiệp hội Công nghiệp Bán dẫn (SIA) vào đầu tháng 3 đã công bố rằng doanh thu toàn cầu của ngành bán dẫn là 40 tỷ USD trong tháng 1 năm 2021, tăng 13,2% so với tháng 1 năm 2020 và tăng 1,0% so với tháng 12 năm 2020.
Theo Phan Văn Hòa (VietNamNet)