Vị vua ăn chơi nhất sử Việt, mở 'sới bạc' trong cung, rượu chè gái gú tới độ tuyệt hậu

Vua Trần Dụ Tông tên thật là Trần Hạo, con thứ 10 của vua Trần Minh Tông, thân mẫu là Hiến Từ hoàng hậu. Trần Hạo sinh ngày 19 tháng 10 năm Bính Tý (1336), lên ngôi ngày 21 tháng 8 năm Tân Tỵ (1341).

Trần Dụ Tông làm vua từ năm 1341, khi mới 5 tuổi, lấy niên hiệu là Thiệu Phong. Trước đó, khi 3 tuổi Trần Dụ Tông từng đuối nước, được thầy thuốc cứu sống.

Thủa đầu chấp chính, nhà vua cũng chăm lo việc nước. Những thành tựu đáng kể mà Trần Dụ Tông làm được có thể kể đến như ngăn chặn sự xâm lấn của Chiêm Thành, phát thóc gạo cứu dân trong cơn hoạn nạn do thiên tai.

Tuy nhiên, kể từ năm 26 tuổi, Trần Dụ Tông bắt đầu ăn chơi. "Mùa đông tháng 10, đào hồ ở vườn ngự trong hậu cung. Trong hồ xếp đá làm núi, bốn mạch đều khai ngòi cho chảy thông nhau. Trên hồ trồng thông, tre và các thứ hoa thơm cỏ lạ. Lại nuôi chim quý, thú lạ trong đó. Phía tây hồ trồng hai cây quế, dựng điện Song Quế... Lại đào một hồ nhỏ khác. Sai người hải Đông chở nước mặn chứa vào đó, đem các thứ hải vật như đồi mồi, cua, cá nuôi trong hồ. Lại sai người Hóa Châu chở cá sấu đến thả vào đó. Lại có hồ Thanh Ngư để thả cá thanh phụ. Đặt chức khách đô để trông coi", sách Đại Việt sử ký ghi lại.

Năm 1362, vua lệnh cho các nhà vương hầu, công chúa dâng các trò tạp hý để xem, duyệt trò nào hay sẽ thưởng. Vua lại cho gọi các nhà giàu trong nước vào cung đánh bạc làm vui. "Có tiếng bạc đặt tới 300 quan tiền, ba tiếng thì đã gần ngàn quan rồi", sách Đại Việt sử ký viết.

"Luật pháp nhà Trần nghiêm cấm đánh bạc thế mà đến đời Dụ Tông lại công nhiên làm bậy, gọi những người giàu vào cung đánh bạc, rồi sau người trong nước bắt chước cái dở ấy, không thể ngăn cấm được nữa. Cuối cùng vì tệ đánh bạc mà rồi mất nước", sử gia Phan Phu Tiên nhận xét.

Để phục vụ thói ăn chơi hưởng lạc, Trần Dụ Tông cho sửa sang vườn Lậu Uyển, đào hồ lớn, chất đá làm núi, bắt dân chở nước mặn từ biển vào nuôi đồi mồi, cá biển, cá sấu về nuôi.

Sách Việt sử tiêu án cho biết một lần nghe nói có viên quan đang giữ chức Chánh chưởng phụng ngự cung Vĩnh An tên là Bùi Khoan uống rượu rất giỏi, thế là vua cho gọi vào cùng thi uống rượu. Ai thắng cuộc sẽ được ban thưởng.

Vào một đêm mùa hạ, tháng 6 năm 1366, sau khi đến chơi nhà Thiếu uy Trần Ngô Lang ở hương Mễ Sở (Hưng Yên) đến canh 3 mới trở về kinh, trên đường về bị mất cướp mất cả ấn tín lẫn gươm báu.

Tận mắt chứng kiến thói ăn chơi của vua Trần Dụ Tông, sứ thần phương Bắc phải lắc đầu “Thói ăn chơi của Dụ Tông ngay cả hoàng đế phương Bắc cũng không sánh kịp”.

Những năm tiếp theo, ông thả sức uống rượu, chơi bời, bỏ bê việc nước. "Vua gọi Cánh chưởng phụng cung Vĩnh An là Bùi Khoan cùng uống rượu. Khoan lập mẹo uống vờ hết 100 thăng rượu, được thưởng. Tháng 5, vua đi hóng gió chơi trăng. Vì uống rượu quá say lại lội xuống sông tắm nên bị ốm...", sách Đại Việt sử ký chép.

Chu Văn An được thượng hoàng Trần Minh Tông mời làm tư nghiệp (hiệu trưởng) Quốc Tử Giám, thầy của vua Trần Hiến Tông. Ông nổi tiếng là học giả giỏi, vị quan thanh liêm.

Chứng kiến nạn quan tham hoành hành dưới thời vua Dụ Tông, Chu Văn An đã viết "Thất trảm sớ" dâng vua xin chém 7 viên quan tham. Tuy vậy, vua Trần Dụ Tông đã phớt lờ đề nghị của ông. Chu Văn An sau đó xin từ quan về quê dạy học. Khi này, các trung thần khác như Trương Hán Siêu, Nguyễn Trung Ngạn cũng đã mất nên giặc giã nổi lên khắp nơi, dân khổ trăm bề. Triều Trần càng lún sâu vào khủng hoảng.

Nhân cơ hội đó, vào năm sau, năm Mậu Thân 1368, vua Chiêm Thành cho người sang đòi đất Hóa Châu, mấy lần đem quân đánh phá kinh thành Thăng Long, khiến vua tôi nhà Trần bỏ chạy tan tác.

Vua Trần Dụ Tông vì ăn chơi vô độ, nên sức khỏe ngày càng suy kiệt, và mất vào năm Kỷ Dậu 1369, hưởng dương được đúng 33 tuổi, tổng cộng ở ngôi được 28 năm. Trong thời gian ở ngôi, vua đã đặt hai niên hiệu Thiệu Phong (1341-1357), Đại Trị (1358-1369).

Cũng vì ăn chơi hưởng lạc, Trần Dụ Tông không có con nối dõi, buộc phải nhận Trần Nhật Kiên (con của anh trai Trần Nguyên Dục) làm con nuôi, làm người nối dõi.

Khi vua Trần Dụ Tông mất thì bão táp ở cung đình nhà Trần nổi lên vì Hoàng thái hậu nhất định đòi lập người con nuôi của Cung Túc Vương là Dương Nhật Lễ lên ngôi. Mẹ Nhật Lễ là một đào hát đã lấy kép hát là Dương Khương có thai rồi mới bỏ chồng mà lấy Cung Túc Vương sinh ra Nhật Lễ. Nhật Lễ lên làm vua muốn cải họ Dương để dứt ngôi nhà Trần, nên cho giết bà Hoàng thái hậu và nhiều quý tộc họ Trần. Trong thời gian soán ngôi, Dương Nhật Lễ có đặt một niên hiệu là Đại Định.

Về sau, các tôn thất nhà Trần hội nhau khởi binh giết chết Nhật Lễ (ngày 21 tháng 11 năm Canh Tuất – 1370) rồi lên Đà Giang rước Cung Tĩnh Vương về làm vua, tức là Trần Nghệ Tông.

Tổng hợp

PTH (SHTT)