Vì sao kéo dài đăng kiểm chỉ áp dụng cho xe ô tô dưới 9 chỗ không kinh doanh vận tải?

Bộ GTVT vừa có văn bản gửi các Bộ: Công an, Quốc phòng, Tư pháp, Tài chính, Khoa học và Công nghệ, Tài nguyên và Môi trường, Công Thương và Hiệp hội bảo hiểm Việt Nam về việc lấy ý kiến góp ý dự thảo Thông tư sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông tư số 16/2021/TT-BGTVT quy định về kiểm định an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường (ATKT & BVMT) phương tiện giao thông cơ giới đường bộ theo trình tự, thủ tục rút gọn.

Đáng chú ý, dự thảo Thông tư bổ sung nội dung cơ quan đăng kiểm tự động cấp xác nhận gia hạn hiệu lực của Giấy chứng nhận, Tem kiểm định đối với phương tiện tham gia giao thông, giúp giải quyết căn bản thực trạng ùn tắc trong kiểm định xe cơ giới hiện nay, đáp ứng tốt nhu cầu kiểm định của người dân, doanh nghiệp.

Theo Thông tư 02/2023 có hiệu lực ngày 22/3/2023 sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông tư số 16/2021 quy định về kiểm định an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường phương tiện giao thông cơ giới đường bộ, các nhóm phương tiện được điều chỉnh chu kỳ kiểm định thêm 3 tháng hoặc 6 tháng so với chu kỳ kiểm định trước đây bao gồm: ô tô chở người đến 9 chỗ không kinh doanh vận tải (có thời gian sản xuất đến 7 năm và thời gian sản xuất từ 13 năm đến 20 năm); ô tô chở người trên 9 chỗ có thời gian sản xuất đến 5 năm; ô tô tải các loại, ô tô đầu kéo đã sản xuất từ 20 năm trở lên. Tuy nhiên, với những xe đăng ký kinh doanh dịch vụ vận tải thì không được áp dụng mà vẫn thực hiện kiểm định bình thường khi đến thời hạn.

Cục Đăng kiểm Việt Nam cho biết, nhóm phương tiện ô tô kinh doanh vận tải chở người trên 9 chỗ có thời gian sản xuất đến 5 năm, ô tô tải các loại, ô tô đầu kéo đã sản xuất từ 20 năm trở lên có cường độ sử dụng nhiều, do nhiều người vận hành, sử dụng khác nhau nên chế độ bảo dưỡng, chăm sóc, bảo quản chưa được tốt.

Theo thống kê số liệu kiểm định, tỷ lệ đạt ngay từ lần kiểm định thứ nhất đối với nhóm phương tiện này rất thấp (có thời điểm chỉ đạt 67,6%).

Trong khi đó, nhóm phương tiện ô tô chở người đến 9 chỗ không kinh doanh vận tải đến hạn kiểm định hàng tháng có số lượng lớn, chiếm khoảng từ 33 - 43% trên tổng số phương tiện đến hạn kiểm định, đặc biệt tại khu vực Hà Nội và TP.HCM.

Đây là nhóm phương tiện sở hữu cá nhân, về cơ bản cường độ sử dụng không nhiều, phương tiện là tài sản có giá trị của người dân và ảnh hưởng trực tiếp đến sức khoẻ, tính mạng của chủ phương tiện cùng gia đình, người thân họ. Bởi vậy, việc chăm sóc, bảo dưỡng, sửa chữa của chủ phương tiện tốt hơn so với loại phương tiện chuyên dùng kinh doanh.

Theo thống kê, tỷ lệ đạt ngay từ lần kiểm định thứ nhất của nhóm phương tiện này rất cao (năm 2020 là 95,84%, năm 2021 là 96,33% và năm 2022 là 95,12%).

Trên cơ sở phân tích tình hình thực tế cùng các kiến nghị của người dân, doanh nghiệp, Hiệp hội vận tải,…đồng thời đặt lợi ích của người dân và đất nước lên trên hết, Cục Đăng kiểm, Bộ GTVT thống nhất cho phép áp dụng ngay chu kỳ kiểm định theo quy định tại Thông tư số 02/2023 đối với ô tô chở người đến 9 chỗ không kinh doanh vận tải đã được cấp Giấy chứng nhận kiểm định và Tem kiểm định mà chủ phương tiện không phải đưa xe đến trung tâm đăng kiểm để thực hiện kiểm định lại.

Từ đó, tạo điều kiện cho các đơn vị đăng kiểm tập trung nhân lực và cơ sở vật chất phục vụ chủ yếu kiểm định cho các phương tiện kinh doanh vận tải khác cũng như các phương tiện quá hạn kiểm định nhưng chưa được kiểm định để vừa giải quyết được ùn tắc vừa đảm bảo sớm đưa phương tiện vào khai thác vận tải, giảm thiểu các thiệt hại không đáng có cho xã hội.

Đơn cử như: tránh thiệt hại hàng nghìn tỷ đồng cho xã hội, bởi theo báo cáo của các Hiệp hội vận tải, các xe kinh doanh vận tải thiệt hại từ 1-5 triệu đồng/ngày nếu không được kiểm định để hoạt động và các tổn thất không xác định được như: mất thời gian phải chờ đợi, gây tổn hại đến sức khỏe, tinh thần của người dân và tạo dư luận xấu trong xã hội, gây mất an ninh trật tự, lợi dụng ùn tắc để trục lợi, gây đứt gãy chuỗi cung ứng, ảnh hưởng đến hiệu quả và tốc độ tăng trưởng của nền kinh tế; ảnh hưởng đến thu hút đầu tư nước ngoài vào Việt Nam cũng như ảnh hưởng đến hình ảnh của Quốc gia.

Do đó, đây là phương án hoàn toàn phù hợp với thực tế và có tính khả thi khi thực hiện. Và theo tính toán của Cục Đăng kiểm Việt Nam, với quy định mới này khi áp dụng sẽ giúp thời gian giải quyết được hết tình trạng ùn tắc trong khoảng hơn 1 tháng.

Trước đó, Cục Đăng kiểm Việt Nam cho biết, đang khẩn trương xây dựng phần mềm, thuê đường truyền và hạ tầng công nghệ thông tin,…để thực hiện chức năng tra cứu thông tin và in Giấy xác nhận thời hạn hiệu lực của Giấy chứng nhận kiểm định và Tem kiểm định (bản điện tử có ký số của Cục Đăng kiểm Việt Nam và có mã QR-Code để xác thực) để chủ xe sử dụng cùng với Giấy chứng nhận kiểm định và Tem kiểm định đã cấp trước đó (có thời hạn hiệu lực trên Giấy kiểm định và Tem kiểm định đã hết theo thời hạn cũ) khi tham gia giao thông.

Theo Cục Đăng kiểm Việt Nam, việc các phương tiện được áp dụng ngay chu kỳ kiểm định mới (thêm 6 tháng) sẽ khiến cơ quan đăng kiểm bỏ thêm chi phí thực hiện cách triển khai như trên, đồng thời, ảnh hưởng đến nguồn thu của các trung tâm đăng kiểm. Tuy nhiên không thể so sánh với các thiệt hại cho người dân, doanh nghiệp và xã hội đang hiện hữu hàng ngày, nhất là khi, để xảy ra tình trạng ùn tắc này một phần cũng do sai phạm của một số các trung tâm đăng kiểm gây ra trong thời gian vừa qua.

Theo thống kê của Cục Đăng kiểm, sẽ có gần 1,4 triệu ô tô đến 9 chỗ không kinh doanh vận tải được lùi thời hạn kiểm định thêm 6 tháng. Đồng nghĩa với việc các đơn vị đăng kiểm có thời gian, tập trung nhân lực để kiểm định cho các xe kinh doanh vận tải và các phương tiện khác hết hạn đăng kiểm nhưng chưa được kiểm định.

Theo Phi Long (VOV.vn)