Trưởng và phó công an xã có thể được khởi tố nhiều tội danh

Sáng 20/5, Quốc hội đã nghe tờ trình về Dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Bộ luật Tố tụng hình sự. Luật này sửa đổi, bổ sung các điều luật liên quan đến sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy các cơ quan có thẩm quyền tiến hành tố tụng và các cơ quan liên quan.

Theo nội dung dự thảo luật, Trưởng hoặc Phó Trưởng Công an xã được Thủ trưởng Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an cấp tỉnh phân công, sẽ có thẩm quyền khởi tố, điều tra các vụ án hình sự ít nghiêm trọng và nghiêm trọng, với khung hình phạt tối đa đến 7 năm tù. Việc sửa đổi này để đáp ứng yêu cầu thực tiễn khi không tổ chức công an cấp huyện.

Viện trưởng Viện KSND Tối cao Nguyễn Huy Tiến cho biết, dự thảo luật sửa đổi, bổ sung 112 điều trong tổng số 510 điều của bộ luật hiện hành. Trong đó, có 106 điều luật liên quan đến sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy các cơ quan có thẩm quyền tiến hành tố tụng và các cơ quan có liên quan.

Theo ông Tiến, cơ quan điều tra từ mô hình 3 cấp (cấp bộ, cấp tỉnh và cấp huyện) được tinh gọn, sắp xếp chuyển thành 2 cấp (cấp bộ và cấp tỉnh). 

Trên cơ sở đề xuất của Bộ Công an, dự thảo đã bổ sung quy định cho phép Trưởng, Phó Trưởng Công an xã trong một số trường hợp cụ thể, đảm nhận vai trò điều tra viên.

Thẩm tra nội dung này, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng cho biết, ủy ban này đồng tình việc bổ sung một số nhiệm vụ, quyền hạn cho điều tra viên là Trưởng Công an cấp xã hoặc Phó trưởng Công an cấp xã tương tự như nhiệm vụ, quyền hạn của Thủ trưởng Cơ quan điều tra. Tuy nhiên, hiện dự thảo vẫn còn nhiều quy định chưa phù hợp và mâu thuẫn với các nội dung khác của Bộ luật Tố tụng hình sự và mâu thuẫn ngay trong dự thảo luật. Điều này có thể sẽ phát sinh vướng mắc và không khả thi khi triển khai trên thực tế.

Cơ quan thẩm tra đề nghị cơ quan chủ trì soạn thảo rà soát kỹ lưỡng các quy định của Bộ luật Tố tụng hình sự để sửa đổi, bổ sung các nội dung liên quan đến nhiệm vụ, quyền hạn của Điều tra viên thuộc Cơ quan cảnh sát điều tra Công an cấp tỉnh được bố trí là Trưởng Công an cấp xã (hoặc Phó trưởng Công an cấp xã).

Việc này để bảo đảm chặt chẽ, thống nhất, khả thi, đáp ứng yêu cầu giải quyết kịp thời các vụ việc, vụ án xảy ra trên địa bàn cấp xã, theo ông Hoàng Thanh Tùng.

Ngoài ra, Dự thảo luật cũng bổ sung quy định cơ quan điều tra có thể kết luận điều tra đề nghị truy tố, viện kiểm sát có thể quyết định truy tố bị can khi đã có đủ căn cứ và bảo đảm quyền bào chữa cho bị can trong 2 trường hợp sau:

Một là, bị can bỏ trốn và việc truy nã không có kết quả. Hai là, bị can đang ở nước ngoài mà không thể triệu tập để phục vụ các hoạt động điều tra hoặc phục vụ các hoạt động nhằm quyết định việc truy tố.

Dự thảo luật giao Viện trưởng Viện KSND Tối cao, Bộ trưởng Bộ Công an chủ trì, phối hợp với Bộ trưởng Bộ Quốc phòng, Chánh án TAND Tối cao quy định chi tiết, hướng dẫn thi hành các quy định này.

Cơ quan thẩm tra đánh giá việc bổ sung quy định cơ quan điều tra kết luận đề nghị truy tố, viện kiểm sát quyết định truy tố bị can trong 2 trường hợp nêu trên là phù hợp. Dự thảo còn quy định các trường hợp này phải bảo đảm đầy đủ quyền bào chữa cho bị can theo quy định của bộ luật Tố tụng hình sự, như vậy là bảo đảm chặt chẽ.

HL (SHTT)