Nhà thờ Đức Bà Sài Gòn bị nghiêng?

Toàn cảnh nhà thờ Đức Bà Sài Gòn - Ảnh: Diệp Đức Minh

Tháp nước được xây dựng cùng thời với nhà thờ Đức Bà. Vị trị của tháp nước hiện là Hồ Con Rùa - Ảnh tư liệu

Hai tháp hình bát giác được xây dựng vào năm 1895 - Ảnh tư liệu

Hai tháp chuông hiện tại - Ảnh: Trung Hiếu

Phần tháp chuông của nhà thờ Đức Bà - Ảnh: Trung Hiếu

LM Hồ Văn Xuân cho biết dù tiếp cận rất nhiều tư liệu của Tổng giáo phận TP.HCM nhưng bản thân ông chưa bao giờ đọc được thông tin nhà thờ Đức Bà bị nghiêng.

LM Xuân cho hay việc chọn địa điểm xây dựng nhà thờ Đức Bà đã được xem xét rất kỹ lưỡng. Dù thời điểm xây dựng, khu vực gần nhà thờ chủ yếu là sông ngòi, kênh rạch nhưng nơi được chọn xây dựng nhà thờ là một gò đất cao ráo, không ngập nước.

Theo LM Xuân, tài liệu chính thống và chính xác nhất về lịch sử nhà thờ phải là nguồn tài liệu của Hội Thừa sai Paris. Do có công rất lớn trong việc hình thành và xây dựng dựng giáo hội công giáo Việt Nam nên Hội Thừa sai Paris còn lưu giữ nhiều tư liệu quan trọng liên quan đến công giáo Việt Nam.

Hội Thừa sai Paris có phương pháp làm việc rất khoa học và chặt chẽ. Đó là hàng năm các giáo phận công giáo các nước – nơi có sự ảnh hưởng của Hội Thừa sai Paris - đều phải viết báo cáo về những biến cố lớn xảy ra trong năm gửi về cho hội này nắm và làm tư liệu cho công giáo. Chính những báo cáo này về sau được các giáo phận, LM sử dụng làm tài liệu quan trọng của công giáo và đây được coi là nguồn tài liệu chính thống.

“Nguồn tài liệu này được các cha ở Hội Thừa sai Paris thu thập rất khoa học và cất giữ rất chặt chẽ. Nếu người không liên quan thì không dễ tiếp cận được”, LM Xuân nói.

Bản thân linh mục Hồ Văn Xuân cũng nhiều lần tiếp cận, đọc lại lược sử công giáo Việt Nam gửi cho Hội Thừa sai Paris nhưng không thấy nói về việc nhà thờ Đức Bà bị nghiêng. Linh mục Xuân cũng nhiều lần đọc bản lược sử chi tiết về nhà thờ Đức Bà do Hội Thừa sai Paris cung cấp cho ông và bản lược sử này không nói về việc nhà thờ bị nghiêng.

Lí giải vì sao nhà thờ lại xây dựng thêm hai tháp nằm trên hai tháp chuông, linh mục Hồ Văn Xuân cho biết thiết kế của nhà thờ Đức Bà theo giống với nhà thờ Đức Bà Paris với lối thiết kế Roman. Năm 1895, tức là 15 năm sau kể từ thời điểm xây dựng, nhà thờ Đức Bà được lắp thêm hai khối tháp trên hai tháp chuông với kiểu kiến trúc Gothic.

“Việc lắp thêm hai tháp trên hai tháp chuông để cho nhà thờ vừa có kiến trúc Roman vừa có kiến trúc Gothic. Hai khối tháp ở hai bên tháp chuông vươn lên cao chỉ mang ý nghĩa về mặt tôn giáo chứ không phải là khắc chế sự mất cân xứng của hai tháp chuông như một số thông tin đã nêu”, linh mục Xuân khẳng định.