PGS Bùi Hiền: Tôi không cải tiến chữ viết chỉ để 'cho vui'
Những ngày qua, sau khi PGS-TS Bùi Hiền chia sẻ thông tin đã dịch “Truyện Kiều” từ bản chữ quốc ngữ sang chữ cải tiến, nhiều người đã bày tỏ lo lắng. Bởi việc này có thể làm mất đi vẻ đẹp ngôn ngữ nghệ thuật của tác phẩm, trong khi Nguyễn Du sử dụng từ ngữ rất đắt, chỉ một chữ có thể lột tả được bản chất bên trong một con người.
Về vấn đề này, nhà nghiên cứu Hoàng Khôi - thành viên Hội Kiều học VN - cho biết, ông rất trân trọng niềm đam mê của PGS Bùi Hiền với công tác nghiên cứu khoa học. Tuy nhiên, ông không đồng quan điểm nên cải tiến chữ viết và chuyển thể "Truyện Kiều" sang chữ cải tiến.
“Việc ông Bùi Hiền có những sáng kiến, công trình nghiên cứu là đáng động viên, khích lệ. Bởi bất cứ ai cũng có quyền nghiên cứu, có quyền đưa ra ý tưởng. Việc thực hiện hay không lại là chuyện khác. Tôi không đồng tình với hành động ném đá hay mạt sát ông Bùi Hiền.
Nhưng nói đi cũng phải nói lại, phản ứng của cộng đồng cũng dễ hiểu. Việc thay đổi chữ viết trước đây rất nhiều người từng có ý tưởng, nhưng cũng vấp phải sự phản đối của cộng đồng. Bởi chữ quốc ngữ đã rất đẹp, rất chuẩn và phong phú vì mang âm sắc của từng địa phương.
Lần này, cũng may Bộ GDĐT đã lên tiếng không có chủ trương thay đổi chữ viết ở thời điểm này” – nhà nghiên cứu Hoàng Khôi chia sẻ.
Với tư cách là người yêu thích và nghiên cứu về "Truyện Kiều", ông Hoàng Khôi bày tỏ không đồng tình khi PGS Bùi Hiền nói rằng việc chuyển thể “Truyện Kiều” sang chữ mới không làm ảnh hưởng đến vẻ đẹp, nội dung của tác phẩm.
“Đúng là Truyện Kiều vốn viết bằng chữ Nôm, sau đó người ta dùng chữ Latinh. Nhưng chữ viết hiện hành đã gắn bó với chúng ta quá lâu rồi, trở nên quen thuộc, giờ tự nhiên viết và đọc Truyện Kiều bằng chữ mới sẽ rất lúng túng.
Bản thân tôi khi mở ra một trang mà thấy “giáo dục” viết thành “záo zục”, Nguyễn Du thành “Wuyễn Zu, sẽ thấy rất rối mắt, không hiểu đang viết gì, nói chi đến việc đọc để thẩm thấu vẻ đẹp, tư tưởng của truyện”- thành viên Hội Kiều học chia sẻ.
“Ông Bùi Hiền có quyền chuyển đổi, còn quyền của chúng tôi là được đọc, được thưởng thức. Mà đọc theo chữ mới thì không thể thưởng thức được vì rất trục trặc”- ông Hoàng Khôi nhấn mạnh.
Đồng quan điểm, nhà nghiên cứu Bùi Thiết – người có nhiều bài viết sắc sảo về ngôn ngữ trong “Truyện Kiều” - khẳng định: Tiếng Việt, chữ quốc ngữ, âm quốc ngữ đã chuẩn, đã định hình từ rất lâu rồi, không thể thay thế được. Nếu ông Bùi Hiền nói rằng việc dịch “Truyện Kiều” sang chữ cải tiến chỉ thỏa mãn đam mê cá nhân, thì cũng nên giữ cho riêng mình, không nên công bố lên báo chí để xảy ra việc ầm ỹ như thế.
Theo Bích Hà (Lao Động)