Đề xuất nêu trong dự thảo trình Chính phủ về đề nghị xây dựng nghị quyết của Quốc hội thí điểm phân cấp việc cấp phiếu lý lịch tư pháp được Bộ Tư pháp công bố mới đây.
Theo dự thảo tờ trình, Luật Lý lịch tư pháp năm 2009 quy định cơ quan có thẩm quyền cấp phiếu lý lịch tư pháp bao gồm Trung tâm Lý lịch tư pháp quốc gia thuộc Bộ Tư pháp và Sở Tư pháp cấp tỉnh.
Tuy nhiên, hiện nay nguồn nhân lực, trang thiết bị, cơ sở vật chất của Sở Tư pháp Hà Nội, TP.HCM và Nghệ An còn nhiều hạ chế; đồng thời những địa phương này có số lượng yêu cầu cấp phiếu lý lịch tư pháp lớn nhất cả nước nên đã gây ra tình trạng quá tải.
Có thời điểm người dân phải xếp hàng từ rất sớm để nộp hồ sơ yêu cầu cấp phiếu lý lịch tư pháp, gây bức xúc trong dư luận.
Theo thống kê, từ năm 2021 đến 2023, trung bình mỗi năm Hà Nội cấp hơn 51.000 phiếu, TP.HCM cấp hơn 95.000 phiếu, Nghệ An cấp 56.900 phiếu.
Hiện nay, Hà Nội đang có 30 đơn vị hành chính cấp huyện, TP.HCM là 22 đơn vị, Nghệ An có 21 đơn vị. Việc thí điểm phân cấp cho đơn vị hành chính cấp huyện tại 3 địa phương này là hết sức cần thiết trong giai đoạn hiện nay.
Tuy nhiên, đây là nội dung mới nên Bộ Tư pháp đề xuất tiến hành thực hiện thí điểm tại một số đơn vị cấp huyện của một số tỉnh, thành phố.
Theo Bộ Tư pháp, sau khi kết thúc thời gian thực hiện thí điểm, sẽ tổng kết, đánh giá việc thực hiện, báo cáo Chính phủ để báo cáo Quốc hội, kết quả thực hiện thí điểm là cơ sở để nghiên cứu sửa Luật Lý lịch tư pháp.
Bộ Tư pháp đề xuất thời gian thực hiện thí điểm đối với chính sách này là 2 năm. Đây là khoảng thời gian đủ để các địa phương chuẩn bị các nguồn lực tổ chức triển khai thực hiện.
Đồng thời có đủ lượng thời gian cho sơ kết, tổng kết trước khi đề xuất sửa đổi quy định của luật để áp dụng trên phạm vi cả nước.
Phiếu lý lịch tư pháp là giấy tờ chứng minh cá nhân có hay không có án tích. Người dân có thể đến Sở Tư pháp đề nghị cấp giấy xác nhận hoặc thực hiện trực tuyến. Tuy nhiên, sau khi đăng ký trên Cổng dịch vụ công quốc gia hoặc của địa phương, người dân vẫn phải gửi hồ sơ giấy qua bưu điện hoặc trực tiếp đến cơ quan có thẩm quyền nộp.
Nhiều doanh nghiệp, tổ chức thời gian qua lạm dụng yêu cầu lý lịch tư pháp khi tuyển dụng, quản lý, sử dụng lao động. Một số tỉnh, thành chưa giải quyết kịp thời nhu cầu cấp xác nhận khiến người dân bức xúc.
Hiền Lê (SHTT)