Đề nghị xử nghiêm với tội phạm sản xuất thuốc giả, thực phẩm chức năng giả

Từ vụ bác sĩ “dỏm” lừa bán thuốc …

Sáng 27/5, Tòa án Nhân dân TP Hà Nội mở phiên tòa sơ thẩm, xét xử 16 bị cáo trong vụ “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản” và “Làm giả con dấu, tài liệu của cơ quan, tổ chức”. Trong vụ án này, Nguyễn Hồng Dương, SN 1995, trú tại huyện Nghĩa Hưng, tỉnh Nam Định; Phạm Xuân Đức, SN 2002, trú tại quận Hoàn Kiếm, Hà Nội, cùng 3 đồng phạm bị đưa ra xét xử về các tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản” và “Làm giả con dấu, tài liệu của cơ quan, tổ chức”. 11 bị cáo khác cũng bị đưa ra xét xử về tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản”.

Theo cáo trạng của Viện Kiểm sát Nhân dân TP Hà Nội, tháng 4/2021, Nguyễn Hồng Dương thành lập Công ty cổ phần EHA Group (Công ty EHA Group) để bán thực phẩm chức năng về mắt, nhưng sau đó thua lỗ. Cuối năm 2021, Dương cùng Phạm Xuân Đức bàn bạc, thống nhất thực hiện hành vi lừa đảo chiếm đoạt tài sản với thủ đoạn đăng bài tư vấn tình trạng bệnh mắt, quảng cáo thuốc bổ mắt trên mạng xã hội facebook, nhằm thu thập thông tin khách hàng có nhu cầu mua thuốc.

Các bị cáo sau đó gọi điện thoại cho khách hàng, giả danh là bác sĩ Bệnh viện mắt Trung ương, các bệnh viện đa khoa tỉnh, TP hoặc lãnh đạo, cán bộ của Sở Y tế các tỉnh để tư vấn khám chữa bệnh; đồng thời vẽ ra chương trình “Hồ sơ vàng” để giới thiệu, bán thuốc. Các bị cáo đưa ra thông tin, ai tham gia chương trình này sẽ nhận được nhiều ưu đãi như: được hỗ trợ tiền hoặc quà, bảo hành tình trạng mắt trong 10 năm, nếu hiệu quả điều trị kém sẽ được hoàn 50% tiền mua thuốc...

Không những thế, các bị cáo còn làm giả các tài liệu của Bệnh viện Mắt Trung ương, Sở Y tế Hà Nội... để gửi kèm thuốc, nhằm tăng uy tín với khác hàng về các sản phẩm và chương trình “Hồ sơ vàng” do các đối tượng tự nghĩ ra. Quá trình hoạt động, Dương và Đức cùng các đồng phạm khác cũng thuê chung cư làm kho thuốc, in ấn tài liệu giả và làm trụ sở làm việc.

Cơ quan tố tụng xác định, từ tháng 10/2021 đến tháng 7/2022, Dương và Đức tuyển thêm nhiều nhân viên vào làm các nhiệm vụ tư vấn bán hàng, nhân viên kho, nhân viên vận đơn và nhân viên hành chính nhân sự để cùng thực hiện hành vi lừa đảo. Đầu tháng 7/2022, Dương không muốn tiếp tục làm chương trình “Hồ sơ vàng” để lừa bán thuốc, nên đã bán thực phẩm chức năng thông thường, không có mục đích lừa đảo.

Trong khi đó, Đức thành lập Công ty Thương mại dịch vụ SKT Group, đồng thời lôi kéo những người đã làm cùng trước đây về tiếp tục bán hàng lừa đảo. Cơ quan tố tụng xác định, từ tháng 9/2021 đến tháng 9/2022, các đối tượng giao thành công 3.816 đơn hàng cho 2.531 khách hàng, thu về hơn 7,4 tỷ đồng; trong đó, giai đoạn Dương và Đức làm chung đã chiếm đoạt hơn 6,8 tỷ đồng của 2.342 khách hàng...

Đây chỉ là một trong số những vụ án được đưa ra xét xử liên quan đến loại tội phạm này. Theo cơ quan chức năng, chỉ trong 5 tháng đầu năm 2025, số lượng giám định hàng giả tăng đột biến với 85 vụ, có những vụ việc đặc biệt nghiêm trọng với số lượng cực lớn.

… đến “nóng” về vấn đề thuốc giả ở nghị trường

Tiếp tục chương trình kỳ họp thứ 9, Quốc hội thảo luận ở hội trường về dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Bộ luật Hình sự. Thảo luận tại phiên họp, các đại biểu Quốc hội đặc biệt quan tâm đến quy định về bỏ án tử hình đối với tội “Sản xuất, buôn bán hàng giả là thuốc chữa bệnh, thuốc phòng bệnh”.

Phát biểu tại hội trường, đại biểu Phạm Khánh Phong Lan, Đoàn đại biểu Quốc hội TP Hồ Chí Minh, bày tỏ băn khoăn với quy định không còn hình phạt tử hình cho 4 tội danh: “Tham ô tài sản”, “Nhận hối lộ”, “Vận chuyển trái phép chất ma túy”, “Sản xuất, buôn bán hàng giả là thuốc chữa bệnh, phòng bệnh”. Theo đại biểu, những tội này gây hậu quả hết sức nghiêm trọng, ngày càng phức tạp khiến lực lượng chấp pháp khó khăn, vất vả.

Đại biểu Phạm Khánh Phong Lan đề nghị phải đưa thêm khung hình phạt cao nhất với trường hợp sản xuất, kinh doanh thực phẩm giả, đặc biệt là sữa giả, thực phẩm chức năng giả. Đây là những sản phẩm ảnh hưởng trực tiếp đến người yếu thế trong xã hội, sức khỏe và niềm tin của Nhân dân. Theo đại biểu, không thể “xuê xoa” với loại tội phạm này, phát hiện ra được đã khó mà khi phát hiện được lại còn phải loay hoay tìm cách xử lý cho đúng với tội trạng.

Cùng quan điểm, đại biểu Nguyễn Thanh Sang, Đoàn đại biểu Quốc hội TP Hồ Chí Minh cho rằng, tội “Sản xuất, buôn bán hàng giả là thuốc chữa bệnh, phòng bện” cũng mất nhân tính không kém hành vi giết người, không nên nhân đạo với những trường hợp phạm tội gây ra ảnh hưởng quá lớn, cần nghiêm trị để giữ kỷ cương phép nước.

Đại biểu Nguyễn Lâm Thành, Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Lạng Sơn, cho rằng, cần xem xét xử lý trách nhiệm của cả các bệnh viện khi để thực phẩm chức năng giả lọt vào. Dẫn chứng, Bộ Công an vừa triệt phá vụ hàng trăm tấn thực phẩm chức năng giả với lợi nhuận thu được rất lớn, đại biểu nhấn mạnh cần tăng nặng hình phạt với các hành vi này. Đồng thời, phải chặn khe hở pháp lý trong việc này, trong đó có trách nhiệm của các bệnh viện khi để thực phẩm chức năng giả, thuốc giả lọt vào bệnh viện.

Đáng chú ý, đại biểu Nguyễn Tiến Nam, Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Quảng Bình, nhất trí cao việc dự thảo Luật đã tăng nặng hình phạt tiền đối với các tội sản xuất, buôn bán hàng giả là lương thực, thực phẩm, phụ gia thực phẩm, thuốc chữa bệnh, thuốc phòng bệnh... tại các Điều 192, 193, 194, 195 và 317 Bộ luật Hình sự. Đại biểu cho rằng, qua công tác giám định cho thấy, có sự thay đổi về phương thức, thủ đoạn của loại tội phạm này; trước đây chủ yếu là làm giả về nhãn mác, thương hiệu nhưng hiện nay có cả làm giả về chất lượng sản phẩm, như không bảo đảm thành phần, hàm lượng các hoạt chất được công bố, không công khai thành phần gây hại, dị ứng, chất bị cấm.

“Lợi dụng sự bất cập trong công tác quản lý Nhà nước về việc phải công bố chất lượng, tiêu chuẩn cơ sở, thông tin trên nhãn mác, bao bì sản phẩm, không yêu cầu chứng minh công dụng sản phẩm, nên các đối tượng đã cố tình đăng ký nhiều sản phẩm khác nhau về công dụng, đối tượng sử dụng, nhưng thành phần nguyên liệu không thay đổi. “Đây là vấn đề lớn đặt ra cho công tác quản lý Nhà nước trong lĩnh vực này” - đại biểu Nguyễn Tiến Nam chỉ rõ.

Theo thống kê công tác giám định hàng giả thời gian gần đây cho thấy, năm 2022 xảy ra 144 vụ, năm 2023 : 111 vụ, năm 2024: 164 vụ. Trong đó, hàng giả là lương thực, thực phẩm, phụ gia thực phẩm chiếm khoảng 34%; hàng giả là thuốc giả, thuốc phòng bệnh, thuốc chữa bệnh chiếm khoảng 20%; hàng giả là thức ăn chăn nuôi, phân bón, thuốc thú y, thuốc bảo vệ thực vật, giống cây trồng, giống vật nuôi chiếm khoảng 25%; các loại hàng giả khác như hóa mỹ phẩm, hàng tiêu dùng chiếm khoảng 21%.

Theo Bảo Lâm (Pháp Luật & Xã Hội)