Dân mạng liên tục chia sẻ câu chuyện cặp vợ chồng tự đỡ đẻ tại nhà theo phương pháp thuận tự nhiên: Bộ Y tế cùng các chuyên gia đã nói gì?

Nhiều ngày qua, cộng đồng mạng xôn xao trước bài đăng trên Facebook của 1 ông bố trẻ, kể lại quá trình cùng vợ vượt cạn ngay tại nhà theo phương pháp thuận tự nhiên, không cần tới bất kỳ sự hỗ trợ hay theo dõi nào từ nhân viên y tế.

Phương pháp sinh sản thuận tự nhiên còn được gọi là Lotus Birth. Theo phương pháp này, khi sản phụ sinh con thay vì đến bệnh viện thì có thể tự đỡ đẻ tại nhà. Trẻ sau khi hạ sinh sẽ không cắt dây rốn hoặc loại bỏ nhau thai, toàn bộ phần nhau thai này sẽ được cất giữ trong 1 chiếc bát hoặc đĩa lớn để vài ngày, sau đó sẽ... rụng tự nhiên.

Ngoài ra, trẻ cũng sẽ không tiêm phòng, liên tục "da kề da" với mẹ trong vòng ít nhất 4 tiếng. Nhiều mẹ đã áp dụng phương pháp này chia sẻ bé sơ sinh có thể theo bản năng mà tìm đến ti mẹ chỉ sau 30 phút chào đời.

Theo người bố này kể lại anh cùng vợ đã chuẩn bị kỹ cho việc sinh em bé tại nhà, do vậy khi vợ anh có dấu hiệu chuyển dạ mọi thứ đều được anh tiến hành rất nhanh. Cụ thể, khi vợ bắt đầu đau bụng thì được anh thực hiện những bài massage lưng và mông; khi vợ đau dữ dội hơn thì đã có sẵn 1 bồn nước ấm để ngồi vào và sinh con trong đó; cùng với đó muối rang nóng cũng được làm sẵn để ủ nhau thai...

Người bố trẻ này cũng chia sẻ, việc cùng vợ vượt cạn theo phương pháp thuận tự nhiên không quá khó khăn, thậm chí còn khá dễ và nhàn. Em bé sinh ra trong bồn nước không hề khóc, dây rốn nhiều ngày sau đã tự rụng đúng như kế hoạch.

Bài đăng của ông bố trẻ nói trên nhận nhiều ý kiến trái chiều từ cộng đồng mạng. Bên cạnh sự ngạc nhiên dành cho đôi vợ chồng trẻ, nhiều ý kiến lại hoài nghi và lo lắng về cách sinh đẻ này, cho rằng việc sinh con dưới nước hay sinh em con ra mà không cắt dây rốn, không làm sạch nhau thai, không tiêm phòng là quá liều lĩnh, phản khoa học.

Trước nhiều ý kiến cũng như sự chia sẻ chóng mặt của cộng đồng, ông bố trẻ đã gỡ bỏ bài đăng này.

Thực ra đây không phải lần đầu tiên xuất hiện trường hợp sinh con/ nuôi con thuận tự nhiên tại Việt Nam, lại càng không phải khái niệm mới mẻ đối với dư luận. Trước đây, khoảng đầu tháng 3/2018, phương pháp sinh sản này được nhắc đến rất nhiều sau thông tin 1 sản phụ và em bé tử vong sau khi áp dụng phương pháp này tại nhà.

Liên quan đến sinh sản thuận tự nhiên, các chuyên gia y tế nhận định đây không phải là phương pháp mới trong Y khoa, tuy nhiên phương pháp này cần áp dụng đúng thời điểm. Việc thực hiện sinh sản "thuận tự nhiên" nhưng không có đầy đủ kiến thức cùng sự chuẩn bị kỹ càng là phản khoa học, gây nhiều nguy hiểm khó lường.

Vụ Sức khỏe bà mẹ - trẻ em Bộ Y tế và Bệnh viện Từ Dũ: Sinh con thuận tự nhiên là phương pháp phản khoa học

Theo Vụ Sức khỏe bà mẹ - trẻ em Bộ Y tế, phương pháp sinh sản thuận tự nhiên hay nuôi con thuận tự nhiên (từ chối tiêm vắc-xin, không đến bệnh viện chữa bệnh...) là phản khoa học, có thể đe dọa tính mạng của mẹ và bé.

Vụ Sức khỏe bà mẹ - trẻ em nhận định: Sinh con thuận tự nhiên tại nhà không có sự theo dõi và hỗ trợ y tế là thực hành sản khoa nguy hiểm có thể đe dọa nghiêm trọng đến sức khỏe và tính mạng của mẹ và bé.

Hiện nay, các chuyên gia sản khoa trong và ngoài nước đều khẳng định: sinh con thuận tự nhiên là phương pháp phản khoa học, có thể dẫn đến tai biến sản khoa, tử vong mẹ, tử vong trẻ.

Bộ Y tế và Bệnh viện Từ Dũ khuyến cáo sản phụ nên đăng ký để được quản lý thai, sinh con tại các cơ sở y tế để được chăm sóc, tư vấn sau sinh cho sức khỏe bà mẹ và bé.

Một quan điểm trong phương pháp sinh sản/ nuôi con thuận tự nhiên được đăng tải trên MXH trước đây. Theo phương pháp này, trẻ em bị gãy đốt ngón tay có thể tự mọc lại nhờ... sữa mẹ.

Một vài trường hợp đẻ rơi không thể mang ra khuyên cả cộng đồng áp dụng và coi như sinh sản thuận tự nhiên được

Cũng liên quan đến sinh sản thuận tự nhiên, TS.BS Nguyễn Hữu Trung – Giám đốc Phòng khám sản khoa Hoàng Gia (TP.HCM) cho biết, cách sinh tự nhiên trên tiềm ẩn nhiều tai biến sản khoa cho cả bà mẹ và trẻ sơ sinh.

Theo bác sĩ Trung, chúng ta biết đến nhiều trường hợp bà mẹ "đẻ rơi" (sinh rớt)  xảy ra ở đâu đó tuy nhiên không thể lấy điều này mà khuyên cho cả cộng đồng áp dụng và coi như thai sản thuận tự nhiên được.

Bác sĩ Trung nhấn mạnh, khi một bà mẹ sinh con thì có 5 tai biến sản khoa phổ biến nguy hiểm đến cả bà mẹ và em bé, thậm chí có thể tử vong như băng huyết sau sinh, vỡ tử cung, uốn ván dây rốn, tiền sản giật, nhiễm khuẩn sau sinh. 

5 tai biến này tồn tại từ bao đời nay và Y khoa hiện đại tìm mọi cách để giảm tỷ lệ mắc phải các tai biến sản khoa này bằng việc ra đời hệ thống y tế để chăm sóc sản khoa một cách tốt nhất cho các bà mẹ mang thai. Khi sinh bé, cả 5 tai biến này đều có nguy cơ xảy ra ngay cả ở cả các bệnh viện tuyến cuối.

Thuận tự nhiên là không lạm dụng khoa học, đừng can thiệp vào sự phát triển của trẻ bằng một quá trình "tự nghĩ ra"

Bác sĩ Nguyễn Thanh Sang (Bệnh viện Đại học Y dược TP.HCM) cho rằng, nhiều người đang có hiểu nhầm tai hại đối với phương pháp "thuận tự nhiên". Theo bác sĩ, cái "thuận tự nhiên" trong phương pháp điều trị bệnh của anh không (và không bao giờ) là sinh con ở nhà, không cắt dây rốn, không tiêm phòng như Lotus Birth mà chỉ là tránh lạm dụng thuốc, lạm dụng khoa học và tránh phức tạp hóa vấn đề.

"Tôi "Thuận tự nhiên" theo kiểu bệnh nhân đến với tôi nếu tôi cảm thấy họ chỉ là cảm cúm siêu vi tôi chẳng cho thuốc men gì, tôi khám thật kỹ, thật đầy đủ để chắc chắn đó là siêu vi rồi tôi tư vấn họ cách ăn uống và hướng dẫn họ cách tự chăm sóc bản thân tại nhà" - bác sĩ Sang chia sẻ.

Để tránh những hiểu nhầm về "thuận tự nhiên", bác sĩ Sang nhấn mạnh vai trò thực sự của phương pháp "thuận tự nhiên" trong phòng tránh và điều trị bệnh tật, đó là "bảo vệ con tối đa bằng dinh dưỡng, bằng chủng ngừa" và "đừng can thiệp vào sự phát triển của con bằng cách bắt ép nó theo một quá trình "tự nghĩ ra".

"Thuận tự nhiên là cùng với các bác sĩ chúng tôi hiệp sức lại chống bệnh tật vì cơ sở bé chưa hoàn thiện miễn dịch nên trong những năm đầu đời đó, ta phải bảo vệ con tối đa bằng dinh dưỡng, bằng chủng ngừa, bằng mọi thứ mà bậc làm cha làm mẹ chúng ta có thể làm.

Thuận tự nhiên là khi để con phát triển hoàn toàn bình thường, đừng can thiệp bằng cách bắt ép nó theo một quá trình "tự nghĩ ra" hay "cho rằng nó là tự nhiên" để rồi hậu quả không phải các bạn gánh đâu. Người gánh là con các bạn đó. Tưởng tượng các bạn bây giờ đang mang hậu quả của bậc cha mẹ ngày xưa cũng theo Hội facebook thì các bạn nghĩ sao?" - bác sĩ Sang nêu ý kiến.

Trên thế giới, tỉ lệ trẻ sơ sinh tử vong do các bà đỡ tại nhà gấp 3,5 lần so với đẻ tại bệnh viện

Theo bác sĩ Trần Văn Phúc, Bệnh viện Đa khoa Xanh Pôn, Hà Nội, sinh sản tại nhà theo phương pháp thuận tự nhiên là hành động cực kỳ nguy hiểm. Vào năm 2003, mẫu giấy khai sinh của Hoa Kỳ đã được điều chỉnh, theo đó giấy khai sinh phải ghi nơi sinh và người đỡ đẻ. Điều đó giúp cho Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa dịch bệnh CDC tiến hành nghiên cứu, so sánh tỉ lệ trẻ tử vong khi sinh tại nhà và tại bệnh viện.

Số liệu được CDC thu thập từ năm 2008 đến năm 2012, được công bố vào năm 2013. Theo đó, tỉ lệ trẻ sơ sinh tử vong do các bà đỡ tại nhà gấp 3,5 lần so với đẻ tại bệnh viện. Riêng tiểu bang Oregon, số liệu thống kê năm 2012 cho thấy tỉ lệ tử vong sinh tại nhà tăng cao đột biến gấp 8 lần.

Tháng 2/2014, Tạp chí Sản Phụ khoa Hoa Kỳ đã công bố một nghiên cứu với cỡ mẫu đủ lớn, lên tới 10.453.778 trường hợp bà mẹ sinh con tại Mỹ, phát hiện ra rằng trẻ sinh tại nhà có tỉ lệ tử vong gấp 4 lần sinh ở bệnh viện. Hiệp hội Phụ nữ Tự do của Bắc Mỹ thực hiện nghiên cứu độc lập, kết quả cho thấy số trẻ sinh ở nhà tử vong lớn gấp 5,5 lần so với số trẻ sơ sinh mất tại bệnh viện.

Dựa trên hàng loạt những nghiên cứu uy tín, mùa hè năm 2010, tạp chí The Lancet đăng tải một bài xã luận vang dội khắp thế giới, cung cấp những bằng chứng mạnh mẽ về việc sinh con tại nhà có hại cho trẻ sơ sinh. Bài báo một lần nữa khẳng định: "Phụ nữ có quyền lựa chọn cách thức sinh con và chọn nơi sinh con, nhưng họ không có quyền đặt đứa con của họ vào nơi báo trước sự nguy hiểm".

Theo T.Hạnh (Helino)