Ngoài việc kiểm tra xử lý cả người ngồi sau phương tiện vi phạm, cảnh sát giao thông có thể trưng dụng bất kỳ phương tiện nào để phục vụ việc cấp bách, trung tá Nguyễn Quang Nhật - Trưởng phòng Tuyên truyền, phổ biến pháp luật về trật tự, an toàn giao thông của Cục Cảnh sát giao thông khẳng định.
Trung tá Nguyễn Quang Nhật: Ảnh: Phương Sơn |
- Lực lượng cảnh sát chỉ dừng phương tiện trong 5 trường hợp. Ví dụ như trực tiếp phát hiện hoặc thông qua phương tiện, thiết bị kỹ thuật nghiệp vụ phát hiện, ghi nhận được các hành vi vi phạm pháp luật về giao thông đường bộ; Thực hiện mệnh lệnh, kế hoạch tuần tra, kiểm soát của Cục trưởng Cảnh sát giao thông hoặc Giám đốc Công an cấp tỉnh trở lên; Thực hiện kế hoạch, tổ chức tuần tra, kiểm soát, xử lý vi phạm…
- Trong Thông tư quy định rõ: “Cho phép Cảnh sát giao thông ngoài kiểm tra giấy tờ của người lái còn kiểm soát cả giấy tờ tùy thân của người ngồi trên phương tiện đó”, điều này dẫn đến nhiều người lo ngại việc kiểm tra này không rõ ràng sẽ dẫn đến sự lạm quyền của cảnh sát giao thông. Ông giải thích thế nào?
- Theo đúng tinh thần của Thông tư là ngoài việc kiểm tra giấy tờ của người lái khi vi phạm giao thông thì lực lượng cảnh sát cũng có thể kiểm tra giấy tờ tuỳ thân của người ngồi trên phương tiện tức là người ngồi sau. Điều này đã có quy định từ trước và không có gì mới, đặc biệt là nó phù hợp với quy định của pháp luật hiện hành nên không có gì là lạm quyền cả.
Quy định của pháp luật hiện nay, công dân phải có giấy tờ tuỳ thân mang theo người ví dụ như chứng minh nhân dân, thẻ căn cước.... Điều này ở nước ngoài họ đã làm từ lâu, ví dụ chúng ta đi ra ngoài đường, cảnh sát họ kiểm tra khi không có hộ chiếu là sẽ bị xử phạt.
Đặc biệt việc kiểm tra xử lý người ngồi sau khi không có chứng minh thư, hộ chiếu, thẻ căn cước đều có quy định trong các luật Cư trú, luật căn cước công dân và việc xử phạt hành chính cũng được căn cứ vào Nghị định 167 về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực an ninh, trật tự, an toàn xã hội...
- Việc kiểm tra thiết bị giám sát hành trình của xe đang bị cho là vi phạm quyền riêng tư của người điều khiển phương tiện, đặc biệt với xe cá nhân. Ông giải thích thế nào về việc này?
- Hiện nay, mới có quy định bắt buộc các phương tiện là xe khách mới phải gắn thiết bị giám sát hành trình để siết chặt quản lý hoạt động vận tải. Do đó, đến nay Thông tư này cũng chỉ dừng đến việc kiểm tra xử lý nội dung này trên xe khách. Xe con chưa có quy định bắt buộc phải lắp. Khi không có quy định đương nhiên cảnh sát không được phép kiểm tra, xử lý.
- Điều 14 của Thông tư quy định cảnh sát kiểm soát và đánh giá tình trạng kỹ thuật lái như hệ thống phanh, áp lực hơi... Việc kiểm tra sẽ như thế nào khi mà đó không phải là chuyên môn của họ?
- Việc này đã áp dụng lâu, trong Thông tư 65 cũng đã quy định, lực lượng cảnh sát hàng ngày khi tuần tra kiểm soát thấy phương tiện có dấu hiệu bất thường có thể bằng cảm quan kiểm tra được độ mòn của vân lốp xe, độ dơ của tay lái, đường ống dẫn dầu phanh của xe container, hay kiểm tra mối nối có rò rỉ không…ngoài ra có việc kiểm tra bằng phương tiện kỹ thuật, máy móc, thiết bị.
-Theo thông tư, cảnh sát được dừng phương tiện và trưng dụng khi cần thiết. Ông có thể làm rõ hơn, trong trường hợp nào thì cảnh sát được trưng dụng?
Theo quy định cảnh sát giao thông có thể được phép trưng dụng bất kỳ phương tiện nào trên đường trong trường hợp cấp bách, để phòng chống tội phạm ảnh hưởng đến an ninh trật tự, an toàn giao thông. Ảnh: Bá Đô |
Ngoài ra, trường hợp cảnh sát khi trưng dụng làm hư hỏng xe của người dân thì theo quy định của pháp luật, cơ quan, tổ chức yêu cầu trưng dụng phải chịu đền bù.
- Người dân có thể giám sát, ghi hình, chụp ảnh cảnh sát không thưa ông?