Chuyên gia lý giải nguyên nhân mưa lớn bất thường giữa mùa Hè ở Trung Bộ

13/06/2025 22:50:44

Trao đổi với TTXVN, Phó Giáo sư, Tiến sỹ, Giám đốc Trung tâm Khí tượng Thủy văn Quốc gia Mai Văn Khiêm cho rằng đợt mưa lũ từ đêm 11 đến 13/6 tại miền Trung, do ảnh hưởng của rìa phía Tây hoàn lưu bão số 1 (tên quốc tế WUTIP), được đánh giá là hiếm gặp và cực đoan, thậm chí chưa từng có trong tháng Sáu, tháng chính của mùa Hè.

Chuyên gia lý giải nguyên nhân mưa lớn bất thường giữa mùa Hè ở Trung Bộ
Chợ Xuân Sơn (thị trấn Phong Nha, Bố Trạch) bị ngập do mưa lớn kéo dài.

Mặc dù bão số 1 không đổ bộ trực tiếp vào đất liền Việt Nam, nhưng hoàn lưu rộng của nó đã gây ra mưa lớn ở Trung Trung Bộ và Bắc Tây Nguyên.

Đỉnh lũ trên các sông Kiến Giang, Thạch Hãn, Bồ, và Vu Gia đã đạt mức cao nhất trong 30 năm trở lại đây so với cùng kỳ. Trong ngày 12/6, nhiều trạm khí tượng truyền thống ở Trung Trung Bộ ghi nhận lượng mưa vượt giá trị lịch sử cùng kỳ tháng Sáu. 

Lý giải về nguyên nhân gây mưa lớn bất thường, ông Mai Văn Khiêm cho rằng do ảnh hưởng của rìa phía Tây hoàn lưu bão số 1 nên từ đêm 10/6 đến sáng 13/6 trên địa bàn thành phố Huế đã có mưa rất to và đặc biệt to.

"Đây là lượng mưa lớn lịch sử tháng 6 tại Huế, đặc biệt, lượng mưa tại trạm Bạch Mã đạt 884,2mm. Riêng lượng mưa ngày 12/6 ở hầu hết các địa phương đều vượt giá trị kỷ lục về lượng mưa lớn nhất ngày kể từ năm 1976 đến nay. Đây cũng là hiện tượng mưa bất thường và hiếm gặp - có thể nói là chưa từng gặp trong tháng Sáu - tháng chính của mùa Hè," ông Mai Văn Khiêm chia sẻ.

Tổng lượng mưa phổ biến tại Trung Trung Bộ từ ngày 11 đến 13 giờ ngày 13/6 là 250-400mm. Riêng các tỉnh, thành phố từ Quảng Trị đến Đà Nẵng có tổng lượng mưa trong 3 ngày phổ biến từ 300-650mm, một số nơi cao hơn như Nam Đông (Huế) đạt 768mm. Đặc biệt, ngày 12/6, Nam Đông ghi nhận lượng mưa 559mm, vượt kỷ lục trước đó là 411mm vào ngày 25/6/1983.

Nhiều trạm đo mưa tự động cũng ghi nhận lượng mưa tích lũy cường suất lớn trong thời gian ngắn vào ngày 11 và 12/6. Có tới 32 trạm đo mưa tự động có lượng mưa tích lũy trong 6 giờ trên 200mm, đặc biệt ở Huế và Đà Nẵng. 

Lượng mưa lớn nhất trong 6 giờ tại trạm Bạch Mã (Huế) là 319,4mm. Tại Huế, đây là lượng mưa lớn lịch sử trong tháng 6, với trạm Bạch Mã đạt 884,2mm. Lượng mưa ngày 12/6 ở hầu hết các địa phương đều vượt kỷ lục về lượng mưa lớn nhất ngày kể từ năm 1976.

Đợt lũ lớn này đã gây ngập sâu tại nhiều huyện, thành phố thuộc các tỉnh: Bố Trạch, Quảng Ninh, Lệ Thủy (Quảng Bình); Hải Lăng, Cam Lộ, Triệu Phong, Gio Linh, thành phố Đông Hà (Quảng Trị) ; và Phong Điền, Quảng Điền, Phú Lộc, Phú Vang (Huế). Dự báo trong những giờ tới, lũ trên sông Kiến Giang tiếp tục lên chậm, cao hơn báo động 3 từ 0,2-0,3m trước khi xuống. 

Tình trạng ngập lụt tại huyện Lệ Thủy có thể kéo dài 2-3 ngày tới. Trong 12-24 giờ tới, lũ trên các sông khác từ Quảng Bình đến Quảng Nam sẽ dao động ở mức báo động 1-báo động 2 và trên báo động 2, tình trạng ngập lụt tại các tỉnh, thành phố sẽ giảm dần.

PV (SHTT)